Εφιάλτες

Τι είναι οι εφιάλτες στα παιδιά

Οι εφιάλτες είναι κακά όνειρα που μπορούν να κάνουν τα παιδιά να ξυπνήσουν με φόβο και αναστάτωση.

Είναι φυσιολογικό τα παιδιά να βλέπουν εφιάλτες για:

• υπαρκτούς κινδύνους όπως επιθετικά σκυλιά, καρχαρίες ή αράχνες
• φανταστικούς φόβους όπως τέρατα
• οδυνηρά γεγονότα που έχουν δει ή βιώσει (αλλαγές στη ζωή τους λόγω της πανδημίας, για παράδειγμα).

Ανάλογα με τη γλωσσική τους ικανότητα, τα παιδιά μπορούν μερικές φορές να σας πουν λεπτομερώς για τα άσχημα όνειρα που είδανε.

Οι εφιάλτες τείνουν να συμβαίνουν στο δεύτερο μισό του ύπνου, όταν το παιδί σας κοιμάται ελαφρά και ονειρεύεται. Μερικά μικρότερα παιδιά μπορεί να δυσκολεύονται να ξανακοιμηθούν μετά από έναν εφιάλτη.

Συμβουλές 

Τα παιδιά συχνά ξυπνούν δακρυσμένα και αναστατωμένα μετά από έναν εφιάλτη. Χρειάζονται υποστήριξη από εσάς. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, θα κατανοήσουν καλύτερα ότι ένας εφιάλτης είναι απλώς ένα όνειρο.

Ακολουθούν ιδέες που θα σας βοηθήσουν να χειριστείτε τους εφιάλτες ή τα άσχημα όνειρα του παιδιού σας:

• Εάν το παιδί σας ξυπνά λόγω ενός εφιάλτη, εξηγήστε ότι ήταν ένα κακό όνειρο. Διαβεβαιώστε τον ότι όλα είναι εντάξει και ότι είναι ασφαλές. Ένα φιλί και μια αγκαλιά μπορεί να βοηθήσουν το παιδί σας να κοιμηθεί ξανά.
• Πείτε στο παιδί σας ότι είναι φυσιολογικό να φοβάται μετά από έναν εφιάλτη. Αποφύγετε να απορρίψετε τον φόβο ή να πείτε ότι το παιδί σας είναι ανόητο, γιατί οι εφιάλτες μπορεί να φαίνονται πολύ αληθινοί στα παιδιά.
• Εάν το παιδί σας ονειρεύτηκε τέρατα, εξηγήστε ότι τα τέρατα υπάρχουν μόνο στη φαντασία και στα παραμύθια. Θα μπορούσατε να πείτε ότι τα φανταστικά πράγματα μπορεί να είναι τρομακτικά, αλλά δεν μπορούν να βλάψουν στην πραγματικότητα τα παιδιά.
• Κάντε υπομονή αν το παιδί σας μιλήσει για έναν εφιάλτη την επόμενη μέρα. Ακούστε τις ανησυχίες του - μην τις απορρίψετε ή τις υποτιμήσετε. Η ήρεμη συζήτηση μπορεί να μειώσει τη συναισθηματική τους δύναμη. Αλλά αν το παιδί σας φαίνεται να έχει ξεχάσει έναν εφιάλτη, μάλλον είναι καλύτερο να μη του το ξαναθυμίσετε.
• Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, ενθαρρύνετε το να μπορεί να διαχειριστεί μόνο του τον εφιάλτη και να κοιμηθεί ξανά μόνο του χωρίς τη βοήθεια σας. Θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε τον έπαινο - για παράδειγμα, «Μπράβο σου, χτες που ξαναείδες εφιάλτη, δεν με φώναξες και μπορούσες να κοιμηθείς ξανά μόνος σου».
• Ένα μικρό κόλπο, είναι να δημιουργήσετε μια μικρή αστεία ιστορία χρησιμοποιώντας ένα αρκουδάκι ή μια μαριονέτα (π.χ. έναν μικρό δράκο που αγαπάει) και να πείτε στα παιδιά σας πως αυτό ο δράκος τρώει τα όνειρα ή το προστατεύει από τα όνειρα. Αφήστε το αρκουδάκι σε ένα σημείο στο δωμάτιο για να το βλέπει και πείτε την ιστορία όσες φορές χρειαστεί!

Μερικές ιδέες εάν το παιδί σας έχει πολλούς εφιάλτες ή ονειρεύεται το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά:

• Ρωτήστε ήρεμα το παιδί σας για αλληλεπιδράσεις με άλλα παιδιά, τηλεοπτικές εκπομπές, παιχνίδια στον υπολογιστή ή άλλες εμπειρίες κατά τη διάρκεια της ημέρας του. Στη συνέχεια, μπορείτε να το βοηθήσετε να αποφύγει εμπειρίες που μπορεί να πυροδοτούν τους εφιάλτες. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας παρακολουθεί κάποιο σίριαλ και βλέπει εφιάλτες για εξωγήινους, θα ήταν καλό να μην το παρακολουθήσει για λίγο καιρό.
• Συζητήστε με το παιδί σας για γεγονότα στις ειδήσεις ή στην ίδια του ζωή. Ίσως μπορεί να σας πει πώς κατανοεί αυτά τα γεγονότα και ποιες είναι οι ανησυχίες του.
• Βοηθήστε το παιδί σας να αλλάξει ένα όνειρο που επαναλαμβάνεται. Για παράδειγμα, εάν το όνειρο περιλαμβάνει συχνά έναν τρομακτικό εξωγήινο, προτείνετε στο παιδί σας να έχει ένα μαγικό ραβδί στο όνειρο για να εξαφανίσει τον εξωγήινο. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να βρει ιδέες για το πώς να γίνει ήρωας στο κακό όνειρο. Μπορεί να τις επεξεργαστεί στο μυαλό του κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετά.
• Εάν το παιδί σας είναι επιρρεπές σε άγχος ή στρες, σκεφτείτε πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να χαλαρώσει πριν τον ύπνο.

Ζητήστε βοήθεια

Μπορεί να είναι καλή ιδέα να ζητήσετε επαγγελματική συμβουλή εάν το παιδί σας βλέπει πολύ συχνά εφιάλτες και έχει επίσης πολύ άγχος κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ζητήστε επίσης βοήθεια εάν το παιδί σας βλέπει εφιάλτες μετά από ένα τραυματικό γεγονός - για παράδειγμα, μια φυσική καταστροφή όπως μια πυρκαγιά, ένα τροχαίο ατύχημα, το κλείσιμο σχολείου και ούτω καθεξής.

Τι προκαλεί τους εφιάλτες στα παιδιά; 

Οι περιστασιακοί εφιάλτες είναι φυσιολογικοί. Αν το παιδί σας βλέπει εφιάλτες συχνά, δεν σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά συναισθηματικά. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε.

Τα παιδιά με έντονη φαντασία μπορεί να έχουν εφιάλτες πιο συχνά από άλλα παιδιά. Και πάλι, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε.

Αλλά αν το παιδί σας βλέπει έναν επαναλαμβανόμενο εφιάλτη ή βλέπει ιδιαίτερα άσχημα όνειρα, μπορεί να βιώνει κάποιο είδος άγχους κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα τραυματικά γεγονότα μπορούν επίσης να προκαλέσουν εφιάλτες. Εάν ένα παιδί έχει βιώσει κάποιο είδος τραυματικού γεγονότος, μπορεί να έχει εφιάλτες για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες μετά.