Ανάπτυξη παιδιών: τα πρώτα πέντε χρόνια
Σχετικά με την πρώιμη ανάπτυξη των παιδιών:
Ανάπτυξη είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις αλλαγές στη σωματική ανάπτυξη του παιδιού σας, καθώς και την ικανότητά του να μαθαίνει τις κοινωνικές και συναισθηματικές συμπεριφορές, σκέψεις και δεξιότητες επικοινωνίας που χρειάζεται για τη ζωή. Όλες αυτές οι ικανότητες συνδέονται και η καθεμία εξαρτάται και επηρεάζει τις άλλες.
Στα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής του, ο εγκέφαλος του παιδιού σας αναπτύσσεται πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στη ζωή του. Οι πρώτες εμπειρίες του παιδιού σας – οι σχέσεις του και τα πράγματα που βλέπει, ακούει, αγγίζει, μυρίζει και δοκιμάζει – διεγείρουν τον εγκέφαλό του, δημιουργώντας εκατομμύρια συνδέσεις. Αυτό συμβαίνει όταν χτίζονται τα θεμέλια για τη μάθηση, την υγεία και τη συμπεριφορά καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Τα παιδιά αναπτύσσουν επίσης μια αίσθηση ταυτότητας φύλου μέχρι την ηλικία των τριών ετών, η οποία εντείνεται περαιτέρω καθώς μεγαλώνουν. Οι γονείς ενεργούν και επιδρούν στην κοινωνικοποίησης των φύλων κατά την πρώιμη παιδική ηλικία.
Τα μωρά γεννιούνται έτοιμα να μάθουν και ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται μέσω της χρήσης. Έτσι, το παιδί σας χρειάζεται ένα διεγερτικό και στοργικό περιβάλλον με πολλές διαφορετικές δραστηριότητες που του δίνουν πολλούς τρόπους για να παίξει, να μάθει και που του δίνουν πολλές ευκαιρίες να εξασκηθεί σε αυτό που μαθαίνει.
Σχέσεις: το θεμέλιο για την ανάπτυξη των παιδιών:
Οι σχέσεις των παιδιών επηρεάζουν όλους τους τομείς και τα στάδια της ανάπτυξής τους.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι σχέσεις είναι εμπειρίες. Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις είναι οι πιο σημαντικές εμπειρίες στο περιβάλλον του παιδιού σας, επειδή το διδάσκουν περισσότερο για τον κόσμο γύρω του. Διαμορφώνουν επίσης τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο.
Μέσα από τις σχέσεις, το παιδί σας μαθαίνει αν ο κόσμος είναι ασφαλής, αν αγαπιέται, ποιος τον αγαπάει, τι συμβαίνει όταν κλαίει, γελάει ή κάνει ένα μορφασμό και πολλά άλλα.
Το παιδί σας μαθαίνει επίσης βλέποντας τις σχέσεις μεταξύ άλλων ανθρώπων - για παράδειγμα, πώς συμπεριφέρεστε προς το σύντροφό σας και πώς συμπεριφέρεται ο σύντροφός σας απέναντί σας. Αυτή η μάθηση είναι η βάση για την ανάπτυξη της επικοινωνίας, της συμπεριφοράς, των κοινωνικών και άλλων δεξιοτήτων του παιδιού σας.
Η πιο σημαντική σχέση του παιδιού σας είναι μαζί σας. Οι σχέσεις με άλλα μέλη της οικογένειας, τους φροντιστές, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών προσχολικής ηλικίας και άλλα παιδιά, είναι επίσης πολύ σημαντικές.
Μια τρυφερή καθημερινή σχέση βοηθά εσάς και το παιδί σας να μάθει ο ένας για τον άλλον. Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει και αναπτύσσεται, οι ανάγκες του θα αλλάξουν. Θα μάθετε περισσότερα για το τι χρειάζεται και πώς μπορείτε να καλύψετε αυτές τις ανάγκες.
Παιχνίδι: πώς συμβαίνει η ανάπτυξη των παιδιών;
Τα πρώτα χρόνια, ο κύριος τρόπος μάθησης και ανάπτυξης του παιδιού σας είναι μέσω του παιχνιδιού.
Το παιχνίδι είναι διασκεδαστικό για το παιδί σας και του δίνει την ευκαιρία να εξερευνήσει, να παρατηρήσει, να πειραματιστεί, να λύσει προβλήματα και να μάθει από τα λάθη του. Θα χρειαστεί την υποστήριξη και την ενθάρρυνσή σας . Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να βρείτε μια ισορροπία μεταξύ της βοήθειας του παιδιού σας και του να το αφήσετε να δοκιμάσει τα πράγματα μόνο του, πράγμα που σημαίνει ότι μερικές φορές μπορεί να κάνει λάθη. Το να ανακαλύπτει ο ίδιος πώς λειτουργεί ο κόσμος είναι ένα μεγάλο μέρος της μάθησης του παιδιού σας.
Πολύς χρόνος που αφιερώνεται παίζοντας, μιλώντας, ακούγοντας και επικοινωνώντας μαζί σας, βοηθά το παιδί σας να μάθει τις δεξιότητες που χρειάζεται για τη ζωή. Αυτές οι δεξιότητες περιλαμβάνουν την επικοινωνία, τη σκέψη, την επίλυση προβλημάτων, τη μετακίνηση και την ύπαρξη με άλλους ανθρώπους και παιδιά. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι γονείς και οι φροντιστές θα πρέπει να συμμετέχουν σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων παιχνιδιού ανεξάρτητα από το φύλο του παιδιού, καθώς αυτό θα διευκολύνει την γενική ανάπτυξη δεξιοτήτων στο παιδί.
Το παιχνίδι είναι ένας εξαιρετικός οικοδόμος σχέσεων. Το να περνάς χρόνο παίζοντας με το παιδί σου στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα – είσαι σημαντικός για μένα. Αυτό το μήνυμα βοηθά το παιδί σας να μάθει ποιος είναι.
Άλλα πράγματα που διαμορφώνουν την ανάπτυξη των παιδιών:
Τα γονίδια του παιδιού σας και άλλοι παράγοντες όπως η υγιεινή διατροφή, η σωματική δραστηριότητα, η υγεία και η γειτονιά στην οποία ζείτε έχουν επίσης μεγάλο αντίκτυπο στην ευημερία και την ανάπτυξη του παιδιού σας.
Υγιεινή διατροφή
Η υγιεινή διατροφή δίνει στο παιδί σας την ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να αναπτυχθεί . Βοηθά στην ανάπτυξη της αίσθησης της γεύσης του. Τα υγιεινά οικογενειακά γεύματα και τα διατροφικά πρότυπα στα πρώτα χρόνια μπορούν να θέτουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες για τη ζωή.
Το παιδί σας μαθαίνει για τις επιλογές φαγητού από εσάς, οπότε ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτύξει υγιεινές διατροφικές συνήθειες είναι να το αφήσετε να σας δει να ετοιμάζετε, να τρώτε και να απολαμβάνετε υγιεινές τροφές.
Οι γονείς και οι φροντιστές θα πρέπει επίσης να θυμούνται ότι οι διατροφικές απαιτήσεις όλων των παιδιών είναι οι ίδιες ανεξάρτητα από το φύλο.
Σωματική άσκηση
Το να είστε σωματικά δραστήριοι κάνει το παιδί σας να κινείται. Αναπτύσσει τις κινητικές του ικανότητες, βοηθά να σκεφτεί και του δίνει την ευκαιρία να εξερευνήσει τον κόσμο του. Αυτές οι δεξιότητες είναι απαραίτητες για όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από το φύλο. Έτσι, το παιδί σας χρειάζεται πολλές ευκαιρίες για ενεργό παιχνίδι, τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού. Εάν είστε δραστήριος ο ίδιος, το παιδί σας είναι πιθανό να ακολουθήσει το παράδειγμά σας.
Υγεία
Η υγεία του παιδιού σας μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξή του. Όλα τα παιδιά αρρωσταίνουν σε κάποιο σημείο - για παράδειγμα, με βήχα και κρυολόγημα, πόνους στο αυτί ή γαστρεντερίτιδα. Αυτές οι μικρές παιδικές ασθένειες γενικά δεν θα προκαλέσουν μακροπρόθεσμα προβλήματα στην ανάπτυξη του.
Οι χρόνιες ή μακροχρόνιες παθήσεις μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη του παιδιού σας. Αυτές περιλαμβάνουν αναπτυξιακές και μαθησιακές αναπηρίες όπως κώφωση, τύφλωση ή διαταραχή φάσματος αυτισμού, καθώς και καταστάσεις όπως κυστική ίνωση, καρκίνο ή εγκεφαλική παράλυση.
Εάν το παιδί σας έχει χρόνια πάθηση, συμβουλευτείτε το γιατρό, παιδίατρο τη νοσοκόμα ή άλλο ειδικό . Είναι πολύ σημαντικό όπως ένα παιδί που πάσχει από ένα χρόνιο νόσημα να τυγχάνει υποστήριξης και φροντίδας με ολοκληρωμένο τρόπο από μια ομάδα ειδικών που να καλύπτουν όλες τις ιατρικές σωματικές του ανάγκες αλλά και τα ψυχολογικά, σχολικά και κοινωνικά του προβλήματα.
Οι γονείς και οι φροντιστές θα πρέπει επίσης να θυμούνται ότι όλα τα παιδιά απαιτούν φροντίδα καλής ποιότητας και υγείας, ανεξάρτητα από το φύλο.
Γειτονιά και τοπική κοινότητα
Η γειτονιά σας και η τοπική σας κοινότητα επηρεάζουν την ανάπτυξη του παιδιού σας. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη του παιδιού σας υποστηρίζεται από θετικές σχέσεις με φίλους και γείτονες και πρόσβαση σε παιδικές χαρές, πάρκα, καταστήματα και τοπικές υπηρεσίες όπως παιδικός σταθμός, στέκια παιχνιδιού, νηπιαγωγεία, σχολεία, κέντρα υγείας και βιβλιοθήκες.
Ανάπτυξη με διαφορετικούς ρυθμούς:
Τα παιδιά μεγαλώνουν και αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς.
Μερικοί γονείς ανησυχούν για το πότε το παιδί τους θα περπατήσει, και άλλοι ανησυχούν για το πότε θα εμφανιστούν τα πρώτα δόντια του μωρού τους. Οι περισσότερες δεξιότητες αναπτύσσονται με την ίδια σειρά, αλλά η ηλικία που συμβαίνουν μπορεί να διαφέρει ακόμη και για τα παιδιά στην ίδια οικογένεια.
Εάν αναρωτιέστε αν η ανάπτυξη του παιδιού σας είναι «φυσιολογική», μπορεί να βοηθήσει να θυμόμαστε ότι η ανάπτυξη είναι διαφορετική για κάθε παιδί. Για παράδειγμα η συνηθισμένη ηλικία για τα παιδιά να αρχίσουν να περπατούν είναι 8-18 μήνες. Έτσι, αν το παιδί σας δεν περπατάει στους 14 μήνες, μην ανησυχείτε.
Εάν αισθάνεστε πραγματικά ότι κάτι δεν πάει καλά με την ανάπτυξη του παιδιού σας, εμπιστευτείτε το ένστικτό σας. Επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Τι σημαίνει να είσαι γονέας;
Είτε μεγαλώνετε ένα παιδί ως γονέας, παππούς, φροντιστής ή ανάδοχος γονέας, πάντα μαθαίνετε. Όλοι κάνουμε λάθη και μαθαίνουμε μέσα από την εμπειρία. Είναι καλό να νιώθεις σίγουρος γι' αυτά που ξέρεις. Και είναι επίσης σωστό να παραδεχτείς όταν δεν ξέρεις και κάνεις ερωτήσεις.
Η δική σας σωματική και ψυχική υγεία είναι ένα σημαντικό μέρος της ανατροφής ενός παιδιού. Αλλά με όλη την εστίαση στη φροντίδα ενός παιδιού ή ενός μωρού, πολλοί γονείς και φροντιστές ξεχνούν ή ξεμένουν από χρόνο για να φροντίσουν τον εαυτό τους. Η φροντίδα του εαυτού σας είναι σημαντική για την κατανόηση, την υπομονή, τη φαντασία και την ενέργεια που χρειάζεστε για να μεγαλώσετε το παιδί σας.