Δυσανεξία στη λακτόζη: Μωρά και παιδιά

Τι είναι η δυσανεξία στη λακτόζη

Δυσανεξία στη λακτόζη είναι η μη πλήρης πέψη της λακτόζης, του σακχάρου που περιέχεται στο γάλα, λόγω έλλειψης του ένζυμου λακτάση. Αυτή η αδυναµία οφείλεται στη µειωµένη παραγωγή ή/και έλλειψη του ενζύµου λακτάση, που κανονικά παράγεται από κύτταρα του λεπτού εντέρου.
 

Η λακτόζη είναι ένας δισακχαρίτης (υδατάνθρακας) που συναντάμε κυρίως στα γαλακτοκομικά προϊόντα σε διάφορα ποσοστά. Η λακτόζη είναι ένα σύνθετο σάκχαρο. Αποτελεί περίπου το 7% του μητρικού γάλακτος και του βρεφικού γάλακτος.

Η λακτάση είναι απαραίτητη για την πέψη της λακτόζης, του κύριου σακχάρου του γάλακτος. Ανεπάρκεια λακτάσης προκαλεί δυσανεξία στη λακτόζη. Επίσης βοηθά στην πέψη των γαλακτοκομικών προϊόντων.

Η λακτόζη είναι σημαντική για την υγεία και την ανάπτυξη του μωρού σας. Παρέχει περίπου το 40% των ενεργειακών αναγκών του μωρού σας και το βοηθά να απορροφήσει ασβέστιο και σίδηρο.

Αιτίες 

Υπάρχουν τρεις κύριες αιτίες δυσανεξίας στη λακτόζη.

Μη επιμονή λακτάσης (υπολακτασία):
Αυτό συμβαίνει όταν τα ένζυμα της λακτάσης του παιδιού σας αρχίζουν σταδιακά να μειώνονται. Αυτό είναι γενετικό και πολύ κοινό - περίπου το 70% των ανθρώπων έχουν αυτόν τον τύπο δυσανεξίας στη λακτόζη. Τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται μετά την ηλικία των πέντε ετών, αλλά συνήθως είναι πιο αισθητά σε εφήβους. Τα παιδιά μπορούν ακόμα να ανεχθούν μικρές ποσότητες λακτόζης στην καθημερινή διατροφή τους.

Συγγενής ανεπάρκεια λακτάσης (αλακτασία):
Αυτό συμβαίνει όταν τα μωρά γεννιούνται χωρίς ένζυμα λακτάσης. Είναι γενετικό αλλά εξαιρετικά σπάνιο. Τα μωρά με αυτό το είδος δυσανεξίας έχουν σοβαρή διάρροια από την πρώτη ημέρα της ζωής τους. Για να ευδοκιμήσουν, χρειάζονται μια ειδική διατροφή από τη στιγμή που γεννιούνται.

Δευτερογενής δυσανεξία στη λακτόζη:
Αυτό μπορεί να συμβεί εάν το πεπτικό σύστημα ενός παιδιού διαταραχθεί από λοιμώξεις όπως η γαστρεντερίτιδα, οι οποίες μεταβάλλουν την επένδυση του στομάχου και του λεπτού εντέρου. Αυτό το είδος δυσανεξίας στη λακτόζη είναι βραχυπρόθεσμο και συνήθως βελτιώνεται μετά από μερικές εβδομάδες.

Καταστάσεις όπως η κοιλιοκάκη μπορεί επίσης να προκαλέσουν δευτεροπαθή δυσανεξία στη λακτόζη. Μόλις αντιμετωπιστούν σωστά αυτές οι καταστάσεις, η δυσανεξία στη λακτόζη θα πρέπει να είναι πιο ήπια.

Κοινά συμπτώματα 

Τα συμπτώματα δυσανεξίας στη λακτόζη σε βρέφη και παιδιά περιλαμβάνουν:

• αέρια
• πόνος στο στομάχι, κοιλιακές κράμπες και φούσκωμα
• διάρροια

Μερικές φορές η δυσανεξία στη λακτόζη συγχέεται με τροφικές αλλεργίες όπως η αλλεργία στο αγελαδινό γάλα. Μερικά κοινά συμπτώματα τροφικής αλλεργίας περιλαμβάνουν εμετό, αίμα ή βλέννα σε διάρροια, κνίδωση και πρήξιμο γύρω από τα μάτια. Εάν το παιδί σας έχει συμπτώματα όπως αυτά, θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας για σωστή εκτίμηση.

Διάγνωση 

Υπάρχουν δύο κύριοι τρόποι διάγνωσης της δυσανεξίας στη λακτόζη:

• Δοκιμή αναπνοής υδρογόνου: αυτό ελέγχει την ποσότητα αερίου υδρογόνου στην αναπνοή ενός παιδιού μετά την κατανάλωση ορισμένης ποσότητας τροφής που περιέχει λακτόζη. Τα παιδιά με δυσανεξία στη λακτόζη έχουν υψηλότερα επίπεδα υδρογόνου στην αναπνοή τους.
• Διατροφή: αυτό περιλαμβάνει την αφαίρεση τροφών που περιέχουν λακτόζη από τη διατροφή του παιδιού για να διαπιστωθεί εάν τα συμπτώματα βελτιώνονται. Εάν τα συμπτώματα επανέλθουν μόλις επανεισαχθούν τα τρόφιμα με λακτόζη, η δυσανεξία στη λακτόζη είναι προφανώς η αιτία του προβλήματος.

Επειδή μερικά από τα συμπτώματα δυσανεξίας στη λακτόζη και τροφικής αλλεργίας είναι παρόμοια, η διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολη.

Θεραπεία δυσανεξίας σε βρέφη:

Συγγενής ανεπάρκεια λακτάσης:
Εάν το μωρό σας έχει συγγενή ανεπάρκεια λακτάσης, ο γιατρός σας θα ορίσει τη θεραπεία του παιδιού σας. Όπως αναφέραμε, είναι μια εξαιρετικά σπάνια κατάσταση. 

Δευτερογενής δυσανεξία στη λακτόζη:
Σε ένα μωρό με δευτερογενή δυσανεξία στη λακτόζη και που προκαλεί γαστρεντερίτιδα, συνιστάται να συνεχίσετε το θηλασμό.

Εάν το μωρό σας τρέφεται με βρεφικό γάλα ή σκέφτεστε να του το δώσετε, συμβουλευτείτε το γιατρό σας ή έναν διαιτολόγο πριν χρησιμοποιήσετε  βρεφικό γάλα χαμηλής λακτόζης. Εάν το παιδί σας είναι κάτω των έξι μηνών, αποφύγετε τη χρήση βρεφικής τροφής με βάση τη σόγια.

Θεραπεία και αντιμετώπιση σε μεγαλύτερα παιδιά 

Εάν το μεγαλύτερο παιδί σας διαγνωστεί με δυσανεξία στη λακτόζη, μπορείτε να μειώσετε την ποσότητα λακτόζης στη διατροφή του. Αλλά δεν χρειάζεται να απαλλαγείτε εντελώς από προϊόντα με λακτόζη, ειδικά αν το παιδί σας τρώει μόνο μικρές ποσότητες με άλλα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Οι παρακάτω συμβουλές διατροφής μπορούν να σας βοηθήσουν.

Κατάλληλα τρόφιμα:

• τυριά με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λακτόζη - παλαιωμένες γραβιέρες και ανθότυρο, κασέρι, κεφαλοτύρι, καμεμπερ, τσενταρ, ενταμ, φετα, γκουντα, μοτσαρέλα, παρμεζάνα, χαλούμι
• γιαούρτι - τα βακτήρια στο γιαούρτι διασπούν τη λακτόζη, και αποτελούν επίσης πηγή προβιοτικών
• προϊόντα σόγιας εμπλουτισμένα με ασβέστιο-γιαούρτι σόγιας, γάλα σόγιας, παγωτό σόγιας και τυρί σόγιας
• αγελαδινό γάλα χωρίς λακτόζη
• βούτυρο και κρέμα - αυτά περιέχουν μόνο μικρές ποσότητες λακτόζης και είναι συνήθως καλά για κατανάλωση
• ψωμί, δημητριακά, φρούτα, λαχανικά, κρέας και άλλες πρωτεϊνικές τροφές
• γάλα πλήρες σε λιπαρά-το λίπος στο πλήρες γάλα δίνει στο σώμα του παιδιού σας περισσότερο χρόνο για να αφομοιώσει τη λακτόζη.

Προσέξτε αυτά τα τρόφιμα:

• παγωτό γάλακτος και επιδόρπια γάλακτος
• τυρί κρέμα, επεξεργασμένο τυρί και άλειμμα τυριού
• μπάρες μούσλι
• στιγμιαίος πουρές πατάτας και λαχανικών με πρόσθετο γάλα ή λευκές σάλτσες.

Ελέγξτε τα συστατικά σε αυτά τα τρόφιμα:

• μπισκότα, κέικ και μείγματα κέικ
• σούπες
• μαγιονέζα
• σοκολάτα γάλακτος.

Απευθυνθείτε στο γιατρό σας εάν σκέφτεστε να χρησιμοποιήσετε δισκία ή σταγόνες Lacteeze.