Συναισθήματα και παιχνίδι: Παιδιά προσχολικής ηλικίας
Παιδιά προσχολικής ηλικίας, συναισθήματα και παιχνίδι
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μαθαίνουν περισσότερα για τα συναισθήματα συνεχώς, ειδικά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Το παιχνίδι είναι ο φυσικός τρόπος που μαθαίνουν και αναπτύσσονται. Το παιχνίδι δίνει την ευκαιρία στα παιδιά προσχολικής ηλικίας να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να εξασκηθούν στη διαχείρισή τους.
Τι να περιμένετε από παιδιά προσχολικής ηλικίας, συναισθήματα;
Γύρω στην ηλικία των 3-4 χρονών το παιδί προσχολικής ηλικίας πιθανότατα:
- χρησιμοποιεί λέξεις για να περιγράψει βασικά συναισθήματα όπως λυπημένο, χαρούμενο, θυμωμένο και ενθουσιασμένο
- λυπάται και καταλαβαίνει ότι πρέπει να ζητήσει συγγνώμη όταν έχει κάνει κάτι λάθος - αν και πιθανότατα θα χρειαστεί να του το υπενθυμίσετε
- νιώθει γενναιόδωρο και δείχνει ότι καταλαβαίνει την ιδέα του μοιράσματος - αλλά μην περιμένετε από αυτό να μοιράζεται όλη την ώρα.
Στη ηλικία των 4-5 χρονών, το παιδί σας πιθανότατα:
- χρησιμοποιεί λέξεις για να περιγράψει πιο περίπλοκα συναισθήματα όπως απογοήτευση, ενόχληση και αμηχανία, ειδικά αν τον ενθαρρύνετε να το κάνει
- κρύβει την αλήθεια για κάτι εάν αισθάνεται ένοχο, αμήχανο ή φοβισμένο. Μπορεί ακόμη και να πει «δεν το έκανα» ακόμη και όταν το έκανε
- γίνεται καλύτερο στη διαχείριση ισχυρών συναισθημάτων όπως ο θυμός, η απογοήτευση και έχει λιγότερα ξεσπάσματα
- είναι πολύ δεμένο μαζί σας και την οικογένεια - για παράδειγμα, το παιδί σας μπορεί να νιώθει άγχος όταν είναι να πάει σε ένα άγνωστο μέρος, όπως ένα πάρτι γενεθλίων.
Όταν είναι πέντε ετών, το παιδί σας πιθανότατα:
- χρησιμοποιεί λέξεις για να περιγράψει σύνθετα συναισθήματα όπως απογοήτευση, ενοχή και ζήλια
- έχει μεγαλύτερη επίγνωση των συναισθημάτων του προς τους άλλους- για παράδειγμα, το παιδί σας μπορεί να είναι ευγενικό με τους φίλους και την οικογένειά του και να θέλει να σας βοηθήσει περισσότερο
- προσπαθεί πιο πολύ να ακολουθήσει τους κανόνες για να αποφύγει τυχόν προβλήματα
- έχει περισσότερη υπομονή όταν περιμένει κάτι.
Ιδέες για να ενθαρρύνετε την έκφραση συναισθημάτων
Το παιχνίδι μαζί σας και με συνομηλίκους βοηθά τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να εξερευνήσουν και να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους. Ακολουθούν μερικές συμβουλές παιχνιδιού για εσάς και το παιδί σας:
- Δώστε στο παιδί σας ευκαιρίες για χαοτικό παιχνίδι, όπως το παιχνίδι με άμμο, λάσπη ή χρώματα. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για τα παιδιά να εκφράσουν συναισθήματα όπως ευτυχία ή λύπη.
- Αναζητήστε φανταστικούς και δημιουργικούς τρόπους για να παίξει το παιδί σας. Το παιδί σας θα μπορούσε να υποδύεται τα συναισθήματά του με μαριονέτες, παιχνίδια ή να χρησιμοποιεί παλιά ρούχα και να υποδύεται ρόλους. Για παράδειγμα, ένα παιδί θα μπορούσε να προσποιηθεί ότι είναι καλό και ότι βοηθάει τους άλλους όπως κάνει ένας δάσκαλος ή ένας γιατρός.
- Βγάλτε το παιδί σας έξω για να παίξει σε ένα πάρκο ή έναν ανοιχτό χώρο με πολύ χώρο για τρέξιμο, πηδήματα και κωλοτούμπες! Αυτό μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματα του.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ζωγραφίσει και να σχεδιάσει ως ένας ακόμα τρόπος έκφρασης. Η ζωγραφική και το σχέδιο μπορούν να ηρεμήσουν το παιδί σας όταν είναι απογοητευμένο ή λυπημένο.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να «παίξει» μουσική ή να παράγει ήχους με απλά όργανα.
- Διαβάστε ιστορίες που περιγράφουν χαρακτήρες που βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις και συναισθήματα με το παιδί σας. Αυτό μπορεί πραγματικά να βοηθήσει το παιδί σας να καταλάβει νέα συναισθήματα όπως η θλίψη για το θάνατο ενός κατοικίδιου ζώου, ή αν ανησυχεί για την έναρξη του σχολείου.
- Δώστε στο παιδί σας ευκαιρίες να παίξει με παιδιά κάθε ηλικίας. Παίζοντας με άλλα παιδιά, το παιδί σας μπορεί να μάθει πώς να αναγνωρίζει, να διαχειρίζεται και να ανταποκρίνεται στα συναισθήματα του.
Μπορεί να είναι πιο εύκολο για το παιδί σας να εκφράσει συναισθήματα εάν αισθάνεται ανεξάρτητο. Το να αφήσετε το παιδί σας να επιλέξει τι και πώς θα παίξει μπορεί να βοηθήσει σε αυτό.
Όλα τα παιδιά αναπτύσσονται με τον δικό τους ρυθμό. Εάν ανησυχείτε για οποιαδήποτε πτυχή της ανάπτυξης του παιδιού σας, είναι καλό να μιλήσετε με κάποιον ειδικό, τον γιατρό ή τον δάσκαλο προσχολικής ηλικίας του παιδιού σας.
