Ushqimi i nënës gjatë ushqyerjes me gji

Ka shumë ide të gabuara në lidhje me ushqimin e nënave gjidhënëse: se keni nevojë për ushqim të veçantë, se duhet të hani më shumë, se ka shumë lloje ushqimesh që duhet t'i shmangni.

Trupi juaj ruan dhjamin gjatë shtatzënisë; pas lindjes së fëmijës, qumështi prodhohet pjesërisht nga këto rezerva dhe pjesërisht nga ushqimi që hani. Gjatë periudhës së ushqyerjes me gji, ju duhen edhe 450-500 kalori të tjera shtesë. Nevojat për kalori janë më të larta në katër deri në gjashtë muajt e parë, ndërsa foshnja ushqehet ekskluzivisht me gji. Mjafton të shtosh në menunë tënde të përditshme tri feta buke, 100 gramë mish ose pulë, një racion frutash ose perimesh, ose bulmet . Kur foshnja juaj fillon të hajë ushqime shtesë, jo me bazë qumështi, ju mund të ndaloni marrjen e këtyre "shtesave”. 

Menjëherë pas lindjes së fëmijës, dieta e nënës duhet të jetë e lehtë dhe kryesisht e lëngshme: qumësht, lëngje frutash të sapo shtrydhur, komposto frutash, biskota, supa perimesh. Megjithatë, në javën e dytë pas lindjes së fëmijës, dieta duhet të jetë e ndryshueshme dhe e përzier.

Rekomandime dietetike gjatë ushqyerjes me gji

• Të paktën një e treta e proteinave të përditshme duhet të jetë me origjinë shtazore, peshku, mishi, qumështi dhe vezët. Mishi plotëson edhe nevojat e rritura për vitaminë B, hekur dhe zink.
• Acidet yndyrore Omega-3 janë thelbësore për zhvillimin e trurit dhe syve të foshnjës suaj. Hani peshk deti të yndyrshëm 2-3 herë në javë. Burimet e mira të acideve të shëndetshme yndyrore përfshijnë edhe vajin e ullirit dhe vajin e kungullit, farat e lirit, susamit dhe kungullit.
• Kalciumi është një përbërës i rëndësishëm në qumësht, i nevojshëm për zhvillimin e duhur të kockave të foshnjës; gjendet kryesisht në qumësht dhe produktet e bulmetit, sardelet, tofu, pastë e susamit.
• Merrni vitaminën C nga frutat dhe perimet e freskëta dhe vitaminën B nga drithërat integrale dhe mishi.
• Jodi është thelbësor për foshnjat; duke përdorur kripën e jodizuar të tavolinës, do të siguroni marrjen e mjaftueshme; mos e teproni me përdorimin e kripës.
• Gjatë ushqyerjes me gji, shtohet edhe nevoja për vitamina D, E dhe A. Nëse keni ngrënë mirë gjatë shtatzënisë, keni krijuar rezerva të këtyre vitaminave, të cilat tani përdoren dhe kalojnë në gji.

Vitamina D prodhohet në lëkurë kur ekspozoheni në diell.

• Preferoni ushqimin e freskët dhe të gatuar, shmangni të skuqurat, mishrat e përpunuar dhe të tymosur si dhe mishin e papjekur.

Disa ushqime me erë të fortë (qepë, brokoli, lakër, lulelakër, erëza ose fasule) mund të ndikojnë në aromën dhe shijen e qumështit të gjirit dhe të shkaktojnë ankth te disa foshnja. Nëse ndodh kjo, ndërpreji këto ushqime.

Ushqimet që mund të shkaktojnë alergji: Përjashtimi i këtyre ushqimeve nga dieta juaj nuk do të zvogëlojë rrezikun e alergjisë tek foshnja juaj; nëse shmang ushqimet e shumta, nuk do të marrësh mjaft lëndë ushqyese të rëndësishme dhe të dobishme.

Ushqime ose shtesa që mund të rrisin prodhimin e qumështit

• Maja e birrës (Brewer’s yeast) është e pasur me vitaminat B dhe rekomandohet gjatë ushqyerjes me gji, por jo në formën e birrës, e cila përmban alkool.
• Tërshëra ka një efekt pozitiv në hormonet përgjegjëse për prodhimin e qumështit. Ju mund ta hani atë të gatuar, si qull, ose si biskota me tërshërë.
• Qiqrat janë përdorur tradicionalisht si ushqim i shkëlqyer për nënat gjidhënëse, në formën e supave, të pjekurave ose salcave (humus); Gruri i gatuar është një tjetër ushqim i shkëlqyer.
• Farat, sidomos susami dhe liri.
• Marrja e lëngjeve nuk duhet të detyrohet ose të kufizohet. 3-4 gota më shumë ujë, në mënyrë të preferuar gjatë ushqyerjes me gji, zakonisht janë të mjaftueshme për të plotësuar nevojat në rritje. Pija më e mirë është uji dhe lëngjet e frutave të freskëta që këshillohen në sasi të vogla. Eliminoni pijet e gazuara dhe të ëmbëlsuara, pijet që përmbajnë ngjyra artificiale, shijet dhe ëmbëlsuesit, si dhe pijet energjike. 

Kafeja: nuk rekomandohet më shumë se 3 filxhanë kafe në ditë; bazuar në sjelljen e fëmijës suaj, ju do të vlerësoni më së miri sasinë e kafesë që nuk ndikon tek fëmija. Kafeina është gjithashtu e pranishme në pijet energjike, çajin e gjelbër, Coca-Cola; e cila mund të çojë në luhatje humori, nervozizëm, kolika, si dhe çrregullime të gjumit te foshnja.

Këshilla praktike për ushqimin gjatë ushqyerjes me gji

• Janë të rëndësishme vaktet dhe mesvaktet e rregullta; Gjej kohë për veten tënde.
• Mos e vono ose mos e harro mëngjesin, nëse ky ishte zakoni yt në të kaluarën.
• Hani ushqime të ndryshme, sepse shumëllojshmëria e aromave dhe shijeve në qumështin e gjirit do ta ndihmojë foshnjën tuaj të pranojë më lehtë ushqimet e ngurta.
• Frutat dhe perimet janë veçanërisht të rëndësishme, sepse përmbajnë mineralet dhe vitaminat e nevojshme.
• Mos hani gjëra të lehta në vend të vakteve kryesore të ushqimit; gjithashtu shmangni ushqimet e gatshme me ngjyra artificiale, ëmbëlsues dhe aditivë të tjerë.
• “Gostit” veten me ushqimin tënd të preferuar të shpejtë vetëm në raste të rralla.
• Shmangni ushqimet e ëmbla dhe të yndyrshme, si edhe lëngjet e ëmbla.
• Pi para se të ndjesh etje. Pini një gotë ujë gjatë çdo gjidhënieje; Etja është një nga simptomat e refleksit të oksitocinës. Pi aq lëngje sa të duket e nevojshme. Sasitë e mëdha të lëngut nuk do të rrisin prodhimin e qumështit, madje mund ta zvogëlojnë atë.
• Vitamina B stimulon prodhimin e qumështit. Ajo është e pranishme në maja dhe drithëra të plota.
• Shtyje humbjen e peshës. Nëse filloni të humbni menjëherë peshë dhe filloni të shmangni disa ushqime ose të hani shumë pak, mund të prisni që ajo të ketë një ndikim negativ në gjidhënie.

Shumë nëna mezi presin ‘të rifitojnë’ pamjen e tyre të dobët dhe kanë frikë se ushqyerja me gji do ta vonojë kthimin e tyre në peshën e dëshiruar para shtatzënisë. Në fakt, ushqyerja me gji nxit djegien e dhjamit të fituar gjatë shtatzënisë, duhet vetëm pak durim!