Diabeti i tipit 1
Rreth diabetit të tipit 1
Në diabetin e tipit 1, pankreasi prodhon pak ose aspak insulinë.
Insulina është një hormon që normalisht ndihmon që glukoza të kthehet në energji për trupin. Glukoza është forma më e thjeshtë e sheqerit dhe burimi kryesor i energjisë së trupit. Insulina gjithashtu pengon zbërthimin e yndyrës.
Kur trupi nuk mund ta kthejë glukozën në energji, glukoza grumbullohet në gjak. Sheqeri i lartë në gjak krijon shumë probleme shëndetësore nëse nuk trajtohet. Gjithashtu, nivelet e ulëta të insulinës shkaktojnë akumulimin e acideve yndyrore në gjak.
Diabeti i tipit 1 është sëmundje autoimune. "Autoimun" do të thotë se sistemi imunitar i trupit sulmon veten. Në diabetin e tipit 1, trupi sulmon qelizat në pankreas që prodhojnë insulinë dhe kjo i ndalon qelizat të punojnë. Diabeti i tipit 1 është i ndryshëm nga diabeti i tipit 2, i cili shpesh lidhet me faktorët e stilit të jetesës.
Shenjat dhe simptomat e diabetit të tipit 1
Simptomat e diabetit të tipit 1 zakonisht zhvillohen papritmas gjatë një periudhe ditësh - ose ndonjëherë orësh. Ato gjithashtu mund të zhvillohen gjatë javëve.
Shenjat dhe simptomat e hershme të diabetit të tipit 1 përfshijnë:
- urinim të shpeshtë dhe/ose lagie të shtratit nga fëmija juaj, që më parë nuk e bënte këtë gjë
- rritje të etjes dhe dëshirës për të pirë më shumë se zakonisht
- humbje peshe
- lodhje
- ndryshime të humorit ose rritje të nervozizmit
- shikim të turbullt.
Disa shenja ose simptoma të tjera të mundshme përfshijnë:
- frymëmarrje me aromë frutash
- mëllenjë orale, mëllenjë vaginale ose infeksione të lëkurës
- uri ekstreme
- dehidratim.
Ju gjithashtu mund të vini re se fëmija juaj nuk po performon mirë si zakonisht në shkollë, sepse ai/ajo nuk ndihet mirë.
Nëse simptomat e hershme të diabetit të tipit 1 nuk zbulohen dhe trajtohen, ose diabeti shfaqet shpejt, fëmija juaj mund të përjetojë gjithashtu të përziera, të vjella dhe dhimbje barku.
Kur ka sheqer të lartë në gjak, veshkat përpiqen ta nxjerrin atë jashtë me anë të urinës. Kjo është arsyeja pse fëmijët me diabet të tipit 1 mund të urinojnë më shumë. Dhe për shkak se trupi prodhon shumë urinë në përpjekje për të hequr qafe sheqerin, ai gjithashtu përdor dhe humb shumë ujë. Kjo është arsyeja pse fëmijët mund të dehidratohen.
A ka nevojë fëmija juaj të vizitojë mjekun për simptomat e diabetit të tipit 1?
Po!! Nëse fëmija juaj ka ndonjë nga simptomat e diabetit të tipit 1, vizitoni mjekun tuaj sa më shpejt të jetë e mundur.
Një fëmijë me diabet të tipit 1 mund të bëhet shumë shpejt shumë i sëmurë. Thirrni një ambulancë nëse vëreni ndonjë nga simptomat e mëposhtme tek fëmija juaj:
- gulçim
- konfuzion
- përgjumje.
Këto simptoma mund të tregojnë për një gjendje të quajtur ketoacidozë diabetike. Mund të jetë kërcënuese për jetën, kështu që fëmija juaj ka nevojë për kujdes të menjëhershëm mjekësor.
Analizat për diabetin e tipit 1
Mjeku juaj mund të diagnostikojë diabetin tek fëmija juaj duke bërë një analizë gjaku me shpim gishti dhe një analizë të urinës dhe duke parë simptomat e fëmijës suaj.
Nëse ka glukozë në urinën e fëmijës tuaj dhe/ose nivel të lartë të glukozës në gjakun e tij/saj, mjeku juaj do ta dërgojë fëmijën tuaj në departamentin më të afërt të emergjencës.
Nëse jeni ende i shqetësuar se fëmija juaj ose simptomat e tij po përkeqësohen, shkoni në departamentin më të afërt të emergjencës.
Trajtimi i diabetit të tipit 1
Për momentin nuk ka një kurë të shpejtë për diabetin e tipit 1.
Nëse fëmija juaj ka diabet të tipit 1, ai/ajo mund të menaxhojë me sukses gjendjen e tij/saj shëndetësore dhe të jetojë një jetë normale duke i mbajtur nivelet e sheqerit në gjak brenda një kufiri të synuar. Fëmija juaj mund t'i mbajë nivelet e sheqerit në gjak brenda këtij kufiri të synuar duke:
- injektuar insulinë 2-4 herë në ditë ose duke përdorur një pompë insuline 24-orëshe
- ngrënë ushqime të caktuara në sasinë e duhur dhe në kohën e duhur
- bërë aktivitet fizik.
Është më mirë që fëmija juaj të ketë një ekip profesionistësh shëndetësorë të diabetit për t'u kujdesur për të, duke përfshirë endokrinologë, edukatorë infermiere, dietologë, punonjës socialë dhe psikologë.
Parandalimi i komplikimeve nga diabeti i tipit 1
Ju mund të ulni rrezikun e komplikimeve të fëmijës suaj nga diabeti i tipit 1 duke i mbajtur nivelet e sheqerit në gjak të fëmijës suaj brenda kufijve të synuar shumicën e kohës.
Nivelet e larta të sheqerit në gjak mund të çojnë në komplikime afatshkurtra si ketoacidoza diabetike, si dhe komplikime afatgjata si dëmtim nervor, dëmtim të veshkave, probleme me shikimin, sëmundje të zemrës ose goditje në tru.
Nivelet e ulëta të sheqerit në gjak mund të çojnë në përgjumje, agresivitet, humbje të vetëdijes ose konvulsione.
Shkaqet e diabetit të tipit 1
Në shumicën e rasteve të diabetit të tipit 1, njerëzit duhet të trashëgojnë faktorë rreziku nga të dy prindërit. Përveç kësaj, është e nevojshme që të ketë shkaktarë mjedisorë që të shfaqet sëmundja. Ne nuk e dimë se çfarë e shkakton diabetin e tipit 1, por viruset, klima e ftohtë, dieta, stresi dhe puberteti mund të jenë shkaktarë.
Mbi 90% e fëmijëve dhe adoleshentëve me diabet kanë diabet të tipit 1. Diabeti i tipit 1 më së shpeshti diagnostikohet tek fëmijët e moshës 10-14 vjeç dhe rrallë tek fëmijët nën moshën një vjeç.