Lëvizja dhe loja: për fëmijët e vegjël

Loja e fëmijëve të vegjël: pse është e rëndësishme për zhvillimin e lëvizjeve dhe aftësive motorike

Loja është një nga mënyrat kryesore që fëmijët mësojnë, zhvillohen dhe rriten. Loja është e mirë për të gjitha fushat e zhvillimit të fëmijës tuaj, duke përfshirë zhvillimin e tij/saj fizik.

Kur luan me fëmijën çdo ditë, e ndihmon lëvizjen e tij dhe ia forcon muskujt e kockat. Është gjithashtu e mirë për besimin e vogëlushit tuaj, pasi ai/ajo i teston aftësitë e tij/saj dhe zbulon se ai mund të ngjitet më lart, të vrapojë më shpejt dhe të kërcejë më tej gjatë gjithë kohës.

Pra, kur vogëlushi yt ka shumë aktivitet fizik në ditë me anë të lojës, ai në fakt bën që të ketë shëndet të mirë dhe mirëqenie të përgjithshme.

Çdo ditë fëmijët kanë nevojë për orë të gjata loje aktive, por kjo mund të përfshijë lojë të qetë fizike, për shembull, ndërtimin me blloqe në dysheme, si dhe ecjen, vrapimin, kërcimin dhe ngjitjen në pajisjet e lojës. Gjithashtu, për fëmijët me paaftësi fizike, mjeku dhe specialistët mund të të ndihmojnë të mendosh si t’i përshtatësh sugjerimet për të krijuar shumë mënyra që fëmija ta përdorë trupin e tij/saj dhe t’i forcojë aftësitë e saj motorike. 

Çfarë të presim: fëmijë të vegjël dhe lëvizja?

Në këtë moshë, vogëlushi yt ndoshta do të jetë në gjendje:

• të merr copa të vogla ushqimi midis gishtit të tij tregues dhe gishtit të madh
• ta mbajë një laps në një pozicion bazë shkrimi në moshën 2-3 vjeçare
• të ec lart dhe poshtë shkallëve duke përdorur këmbët alternative në 2-3 vjet - por ai ndoshta ende do të duhet të mbahet në parmak ose ta kap dorën e një të rrituri
• ta gjuajë një top pa u rëzuar.

Fëmija yt është më shumë i koordinuar dhe është më i mirë për të bërë gjëra të thjeshta për veten. Për shembull, fëmijët mund të fillojnë të vishen në mënyrë të pavarur, të hanë në mënyrë të pavarur me një lugë e pirun dhe të pinë nga një filxhan. Në moshën tre vjeçare ata mund mësohen ta përdorin tualetit.

Fëmija juaj ndoshta do të dëshirojë t’i testojë kufizimet fizike, duke u ngjitur sa më lart dhe duke vrapuar sa më larg që të jetë e mundur – gungat dhe rëniet e vogla janë të zakonshme. Mbikëqyrni, por kuptoni se kjo është një pjesë normale e mënyrës se si fëmijët mësojnë dhe zhvillohen.

Nëse fëmija juaj nuk vrapon normalisht deri në 3 vjeç, ose tregon pak interes për të eksploruar në mënyrë aktive, është një ide e mirë të bisedoni me mjekun familjar.

Lëvizje dhe ide loje për fëmijët e vegjël

Ja disa ide loje për ta bërë fëmijën tuaj të lëvizë në mënyra të ndryshme:

• Dëgjoni muzikë që e bën fëmijën tuaj të lëvizë në ritëm. Shtoni disa objekte të thjeshta - si shirita ose shkundës shtëpie - për të inkurajuar atë për të shkundur, lëkundur ose rrotulluar. Mund të këndosh këngë dhe rima të thjeshta me veprime që fëmija yt t’i kopjoje. Nëse përdorni një gjuhë të trashëgimisë në shtëpi, ky është një shans i madh për të mësuar fjalët nëpërmjet lojës fizikisht aktive.
• Nëse keni mundësi të keni skuter ose triçiklet, fëmija juaj mund të gëzojnë këto nga 2-3 vjeç. Mund ta provosh edhe më herët nëse vogëlushi yt tregon se është i interesuar.
• Jepini fëmijës suaj të vogël ambalazhe të madhësive të ndryshme në mënyrë që ajo të mund t’i fusë të voglat në ato më të mëdha – kjo e ndihmon atë t’i praktikojë aftësitë e tij/saj me dorë, me sy dhe me koordinimin e trurit.
• Bëni së bashku rebus dhe Duplo (lojë me lego katrorë).
• Dilni për lojë në ambient të hapur kudo që fëmija juaj mund të ecë shëndoshë e mirë, të vrapojë dhe të eksplorojë. Nëse nuk mund të dilni jashtë, edhe oborri ose veranda juaj i jep atij mundësinë t’i praktikojë aftësitë e forta motorike në lloje të ndryshme të sipërfaqeve.
• Nëse janë të hapura këndet e lojërave, lëreni fëmijën të përdorë pajisje të thjeshta për kënde lojërash. Është ide e mirë të mbikëqyrësh fëmijën tënd për ta ndihmuar t’i shmangë dëmtimet dhe t’i mësosh si të ngjitet shëndoshë e mirë.

Koha e kaluar para ekranit dhe loja fizike

Udhëzimet e tanishme rekomandojnë që fëmijët nën dy vjet nuk duhet të kalojnë kohë para ekranit përveç video-bisedave me njerëzit që i njohin. Kjo sepse fëmijët shumë të vegjël mësojnë dhe rriten më mirë nëpërmjet përvojave të botës reale si loja fizike, loja jashtë, loja kreative dhe koha e shoqërimit me familjen dhe miqtë. Pas dy vjetësh, fëmijët e moshës parashkollore duhet që ende të kalojnë kohë shumë të kufizuar para ekraneve.