Zhvillimi i aftësive të para në numërim

Numërimi është aftësia për të zbatuar konceptet e matematikës në të gjitha fushat e jetës. Mund t'i ndihmosh fëmijët të zhvillojnë aftësitë e numrave dhe të matematikës, si edhe ndjenjat pozitive për matematikën, nëpërmjet aktiviteteve të përditshme, si numërimi, shikimi i formave dhe të folurit për përmasat. Është mirë të zhvilloni nëpërmjet lojës, aftësitë e numërimit dhe matematikës te fëmija juaj. Për shembull, përpiqu të këndosh këngë me numra të caktuar.

Rreth aftësive në numërim dhe matematikë

Numërimi është aftësia për të aplikuar konceptet e matematikës në të gjitha fushat e jetës.

Aftësitë e numërimit përfshijnë të kuptuarit e numrave, numërimin, zgjidhjen e problemeve matematikore, matjen, renditjen, modelet e të kuptuarit, mbledhjen dhe zbritjen.

Ne të gjithë kemi nevojë për aftësinë e numërimit dhe matematikës për të bërë gjëra të përditshme si:

të zgjidhim problemet – për shembull, cila madhësi e fasuleve të konservuara është më e lira?
të analizojmë dhe kuptojmë informacionin – për shembull, sa fitore ka nevojë ekipi im për të arritur i pari në garë?
të kuptojmë modelet – për shembull, çfarë numri do të kishte shtëpia tjetër në këtë rrugë?
të bëjmë zgjedhje të caktuara – për shembull, cila biçikletë ka vlerën më të mirë?

Përvojat e përditshme të fëmijës janë plot me mundësi për të mësuar numërimin, dhe në të njëjtën kohë krijojnë qëndrime pozitive ndaj numrave, formave dhe çdo lloj koncepti matematikor. Ndihmoje fëmijën ta shohë matematikën me gëzim që në fillim!

Si fillon fëmija të mësojë numrat?

Fëmijët fillojnë të mësojnë aftësitë e numrave që nga momenti që lindin. Ky mësim ndodh nga shikimi dhe përjetimi i numërimit në veprime, veçanërisht në lojërat dhe aktivitetet e përditshme. Për shembull, ndodh kur e inkurajon fëmijën:

të numërojë gishtat e dorës, gishtat e këmbëve dhe lodrat,
të njohë numrat dhe format e objekteve në libra,
të vendosë sa feta molle dëshiron që të hajë.

Ndërsa fëmija juaj rritet, ai/ajo mëson më shumë numra, dhe aftësi matematikore duke përfshirë madhësinë dhe matjen. Për shembull, kjo ndodh kur ai/ajo fillon:

të krahasojë gjëra të madhësive të ndryshme – 'të mëdha', 'të vogla' dhe 'të mesme',
të grupojë gjërat së bashku dhe të flasin për të ngjashmet dhe ndryshimet,
të përdorë fjalë për të përshkruar se ku janë gjërat – 'mbi', 'poshtë' dhe 'pranë',
të ndihmojë për të vendosur tabelën e rritjes,
të mbushë një shishe uji,
të ndihmojë me blerjet dhe të përdorë para për të blerë gjëra,
të ndajë ushqimin në sasi të barabarta.

Kur flisni me fëmijën në aktivitetet e përditshme për konceptet e matematikës, kjo e ndihmon atë të kuptojë si dhe pse matematika është e dobishme. Për shembull, kjo ndodh kur tregoni koncepte si:

i madh dhe i vogël (madhësia)
i lartë dhe i ulët (lartësia)
e rëndë dhe e lehtë (pesha)
i shpejtë dhe i ngadalshëm (shpejtësia)
afër dhe larg (distancës)
i pari, i dyti dhe i fundit (rendi).

Foshnjat: këshilla për të zhvilluar aftësitë e numërimit

Foshnja juaj pëlqen zërin tuaj dhe kënaqet me tregime/këngë me përsëritje, rimë dhe numra. Disa gjëra që tashmë mund t'i bësh ose mund të fillosh t'i bësh me foshnjën për të zhvilluar aftësinë për të numëruar, përfshijnë:

duke lexuar tregime me numra – për shembull, 'Ariu dhe tre fëmijët e tij',
duke luajtur lojra numërimi,
duke kënduar këngë dhe rima,
duke ndryshuar tonin tuaj të zërit për të përshkruar konceptet - për shembull, një zë i madh për të përshkruar diçka të madhe, ose një zë të vogël për të përshkruar diçka të vogël.

Ju gjithashtu mund të flisni për:

aktivitetet e përditshme – për shembull, 'Le të vendosim gjysmën e mollës këtu dhe gjysmën atje' ose 'Le të gjejmë çorape të ngjashme'
mjedisi – për shembull, 'Shiko zogun e vogël atje' ose 'Kjo është një pemë e lartë'
ushqim – për shembull, 'Le të hamë dy banane' ose 'Sa gota na duhen?'
koha – për shembull, 'është ora 7 pasdite, pra koha për të fjetur'
forma dhe modele - për shembull, 'Le të shikojmë për të gjithë trekëndëshat'.

Është mirë nëse mund t'i bëni këto aktivitete të përditshme në formën e lojërave të këndshme, në mënyrë që numërimi të jetë sa më argëtues për fëmijën tuaj.

Këndoni këngë që përmbajnë numërim në rimat e tyre!

Fëmijët e vegjël dhe fëmijët e moshës parashkollore: këshilla për të zhvilluar aftësinë për të numëruar

Kur luani me fëmijën tuaj, ai/ajo zhvillon komunikimin, imagjinatën dhe aftësi të tjera që e ndihmojnë të kuptojë konceptet e matematikës. Ja disa ide për t'ju ndihmuar ju dhe fëmijën tuaj, që të kënaqeni duke luajtur së bashku – dhe të mësoni aftësitë e hershme të matematikës gjatë rrugës!

Sugjerime si mund të flisni

Përdor konceptet e matematikës për të përshkruar atë që ti dhe fëmija juaj po shihni dhe po bëni së bashku. Për shembull, 'Shiko makinat e shpejta' ose 'Kjo çantë është e rëndë'.
Kur jeni duke përgatitur ushqim, flisni për atë që jeni duke bërë. Për shembull, 'po e pres këtë portokall në gjysmë' ose 'Le t'i ndajmë këto feta – një për mua dhe një për ty'.
Tregoni dhe përmendni numrat në numrin dhe adresën tuaj të telefonit.
Kur dilni dhe flisni për atë që është afër ose më larg. Për shembull, 'Le të ulemi në atë stol aty afër për të ngrënë diçka' ose 'Është shumë larg liqenit. A do të doje të hipje në karrocë?'
Flisni për aktivitetet që ndodhin në kohë të caktuara të ditës. Për shembull, 'Hamë mëngjes në 7 të mëngjesit', ose 'Shkojmë në park para se të hamë darkë në orën 6 pasdite'.

Ide për aktivitetet e përditshme

Bëje numërimin pjesë të jetës tënde të përditshme. Për shembull, numëro sa guaska ka në plazh, sa fruta ka në dyqan dhe sa pemë në rrugë, apo numëroni lodrat me fëmijën teksa i paketoni.
Kur jeni në mjedis jashtë, inkurajojeni fëmijën tuaj të përshkruajë ose të krahasojë format e gjetheve, ngjyrat e luleve ose madhësitë e zogjve.
Bëni një shëtitje në lagjen tuaj dhe tregoni se si çdo shtëpi ka një numër të caktuar. Numëro hapat midis një shtëpie dhe një shtëpie tjetër.
Përdor një tabelë rritjeje ose shenja në mur për të matur lartësinë e rritjes së fëmijës dhe përshkruaji fëmijës se çfarë po bën.
Përfshije fëmijën në gatim. Fëmija juaj mund të ndihmojë në mbushje, derdhje, trazim dhe përzierje. Kjo e ndihmon fëmijën të njohë koncepte si numërimi, matja, shtimi dhe vlerësimi.

Ide për lojë

Bëni një shëtitje në natyrë dhe lëreni fëmijën të mbledhë një përzierje gjethesh, shkopinjsh, guralecësh dhe sendesh të tjera natyrore. Fëmija mund t'i ndajë në grupe të bazuara në madhësinë, ngjyrën, formën ose atë që bëjnë.
Këndoni këngë dhe lexoni libra që kanë numra në to, të cilat mund të ndihmojnë në përsëritje, rimë apo ritëm. Kjo do ta ndihmojë fëmijën të kuptojë modelet.
Me fëmijët në moshën parashkollore, luani lojëra të thjeshta tavoline, lojëra me letra dhe enigma, lojëra me numra apo domino.
Luani apo këndoni muzikë me shpejtësi të ndryshme. Fëmija mund të kërcejë ose të luajë në instrumente muzikore duke ngadalësuar ose përshpejtuar këngët.
Shikoni gara të ndryshme dhe bisedoni se kush doli i pari, i dyti apo i treti.
Ndihmoje fëmijën të rregullojë lodrat e preferuara sipas gjatësisë, nga më i shkurti tek i gjati.

Fëmijët mësojnë më mirë kur janë të interesuar për diçka. Nëse fëmija juaj është duke bërë diçka për të cilën ai/ajo është veçanërisht i/e interesuar – nëse përfshin dinosaurët, kukullat, makinat, ndërtimin, insektet apo çfarëdo qoftë - ju mund të përdorni dhe eksploroni konceptet e matematikës me të gjatë kohës që ai/ajo luan.

Duke përdorur libra dhe duke lexuar
Shikoni librat që keni në shtëpi ose në bibliotekën tuaj për idetë e matematikës. Ka shumë libra që përfshijnë llogaritjet, përmasat, formën dhe koncepte të tjera të matematikës. Fletushkat reklamuese ose katalogët gjithashtu kanë shumë numra apo madhësi (këmisha e vogël, këmisha më e madhe, cila madhësi?).