Δυσλεξία

Σχετικά με τη δυσλεξία

Η δυσλεξία είναι δυσκολία στην επεξεργασία του γραπτού λόγου και κατά συνέπεια την δυσκολία στην ανάγνωση. Τα παιδιά με δυσλεξία δυσκολεύονται να διαβάσουν και να συλλαβίσουν ακόμα και μετά από πολύ μεγάλη προσπάθεια. 

Η δυσλεξία είναι ένα είδος μαθησιακής αναπηρίας – δηλαδή μια σοβαρή δυσκολία σε έναν συγκεκριμένο τομέα μάθησης. Επίσης μερικές φορές ονομάζεται συγκεκριμένη μαθησιακή διαταραχή.

Η δυσλεξία δεν παρουσιάζει πνευματική καθυστέρηση. Τα άτομα με δυσλεξία είναι εξίσου έξυπνα με τα άλλα άτομα, αλλά ο εγκέφαλός τους επεξεργάζεται τη γλώσσα διαφορετικά.

Αιτίες

Η δυσλεξία έχει βιολογική βάση. Αυτό σημαίνει ότι τα αίτια της αφορούν την κληρονομικότητα  Έχει παρατηρηθεί ότι η δυσλεξία μπορεί να χαρακτηρίζει τα άτομα της ίδιας οικογένειας, σ’ αυτή την περίπτωση εννοούμε το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον και όχι μόνο τους γονείς με τα παιδιά τους. Μελέτες έχουν υποδείξει ότι πιθανώς η δυσλεξία να συνδέεται με τα γονίδια του γενετικού μας υλικού.

Σημάδια 

Τα συμπτώματα δυσλεξίας συχνά εμφανίζονται στα πρώτα δύο χρόνια του σχολείου, συνήθως όταν τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν να διαβάζουν.

Πριν τα παιδιά αρχίσουν το σχολείο, είναι λίγο πιο δύσκολο να πούμε αν έχουν δυσλεξία. Αλλά υπάρχουν κάποια σημάδια έγκαιρης προειδοποίησης στα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορεί να έχουν δυσλεξία εάν:

•  η ανάπτυξη του λόγου καθυστερεί - όσο αφορά την άρθρωση αλλά και την σύνταξη και το λεξιλόγιο σε σχέση με τα άλλα παιδιά
• έχουν δυσκολίες να θυμηθούν με την σειρά απλές οδηγίες που τους δόθηκαν και δυσκολία στην αντίληψη του χρόνου (έννοιες όπως το «τώρα» και το «χθες» πρέπει να είναι κατανοητές για ένα παιδί 3, 4 χρονών).
• έχουν  δυσκολία στην αυτοεξυπηρέτηση και  στην συγκέντρωση της προσοχής.
• έχουν δυσκολίες στην κινητικότητα του σώματος (δυσκολία στην ισορροπία, στον συντονισμό κινήσεων)

Μόλις τα, παιδιά ξεκινήσουν το σχολείο, μπορεί να έχουν δυσλεξία εάν:

• γράφει τα γράμματα ανάποδα ή τα συγχέει με τους αριθμούς (π.χ. Ε αντί 3),δυσκολεύονται να ακούσουν λέξεις - για παράδειγμα, δεν μπορούν να καταλάβουν τα γράμματα της λέξη "γάτα" όπως ακούγεται γ-ά-τ-α
•  μπερδεύει παρόμοια "ηχητικά" και σχηματικά γράμματα όπως τα "φ" με "θ", "β" με "δ", "π" με "μπ" κ.τλ.
• μαντεύουν και απομνημονεύουν λέξεις αντί να ακούνε τις λέξεις κατά την ανάγνωση
• δυσκολεύονται να θυμηθούν λέξεις ακόμα και όταν έχουν διαβάσει ή/και γράψει τις λέξεις πολλές φορές
• έχουν περισσότερα προβλήματα ανάγνωσης και ορθογραφίας από άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας.

Εάν το παιδί σας έχει κάποιες από αυτές τις δυσκολίες, αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι έχει δυσλεξία

Αν πιστεύετε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει μαθησιακή δυσκολία, είναι σημαντική η σωστή διαγνωστική αξιολόγηση. Τα παιδιά συχνά γίνονται αρκετά καλά στην κάλυψη προβλημάτων με τη μάθηση καθώς μεγαλώνουν.

Διάγνωση 

Εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό δυσκολιών ανάγνωσης ή εάν ανησυχείτε ότι το παιδί σας έχει πρόβλημα στο σχολείο, ειδικά με τις λέξεις ανάγνωσης και ορθογραφίας, υπάρχουν μερικά βήματα που μπορείτε να κάνετε. 

1. Μιλήστε με τον δάσκαλο του παιδιού σας
Το πρώτο βήμα είναι να μιλήσετε με τον δάσκαλο του παιδιού σας. Μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις σχετικά με τη πρόοδο του παιδιού σας στην ανάγνωση και την ορθογραφία. Μπορεί επίσης να μιλήσετε με τον δάσκαλο γενικότερα για το πώς αισθάνεται ή συμπεριφέρεται το παιδί σας στο σχολείο.

Ο δάσκαλος μπορεί να περάσει από τις σχολικές αξιολογήσεις του παιδιού σας μαζί σας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει εσάς και τον δάσκαλο να δείτε αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

2. Ζητήστε αξιολόγηση
Εάν εξακολουθείτε να ανησυχείτε αφού μιλήσετε με τον δάσκαλο του παιδιού σας, ρωτήστε το σχολείο αν μπορεί να κάνει μια επίσημη αξιολόγηση.

Ένας παθολόγος λόγου και ομιλίας ή/και ψυχολόγος θα μπορούσε να συμμετάσχει στην αξιολόγηση. Θα σας βοηθήσουν να ελέγξετε τις πιθανές αιτίες των δυσκολιών του παιδιού σας στη μάθηση. Εάν υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη μιας αξιολόγησης ή  δεν είναι διαθέσιμη μέσω του σχολείου σας, μπορείτε να κανονίσετε να δείτε έναν παθολόγο λόγου και ομιλίας ή  και ψυχολόγο ιδιωτικά.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει με μια παραπομπή σε έναν ειδικό.

Εξειδικευμένη υποστήριξη για παιδιά με δυσλεξία

Η υποστήριξης και η παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει πολλά παιδιά με δυσλεξία να βελτιώσουν τις δεξιότητες ανάγνωσης και ορθογραφίας.

Το παιδί σας μπορεί να επωφεληθεί από υποστήριξη όπως:

• επιπλέον εργασία σε μικρές ομάδες στο σχολείο
• διδασκαλία ένας προς έναν
• επιπλέον χρόνος για την ολοκλήρωση των δοκιμών
• εξειδικευμένο λογισμικό υπολογιστών - για παράδειγμα, ορθογραφικοί έλεγχοι, προγράμματα ανάγνωσης οθόνης, πρόβλεψη λέξεων ή αναγνώριση φωνής.

Είναι καλό να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό  για δυσλεξία στα παιδιά και για τις καλύτερες επιλογές για το παιδί σας.

Όσο νωρίτερα τα παιδιά με δυσλεξία λάβουν εξειδικευμένη βοήθεια, τόσο καλύτερες είναι οι πιθανότητές τους να έχουν και καλή πρόοδο.

Δεν υπάρχει «θεραπεία θαύμα» για τη δυσλεξία. Αλλά υπάρχουν πολλοί απλοί, υποστηρικτικοί και παραγωγικοί τρόποι για να βοηθήσετε τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Είναι καλό να μιλήσετε με έναν επαγγελματία για να λάβετε αξιόπιστες συμβουλές σχετικά με αξιόλογες επιλογές. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να μιλήσετε με το γιατρό σας, έναν παιδίατρο, τον δάσκαλο του παιδιού σας ή έναν ψυχολόγο.

Βοηθώντας το παιδί σας με δυσλεξία - πράγματα που μπορείτε να κάνετε

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να στηρίξετε το παιδί σας:

• Βοηθήστε το παιδί σας να χτίσει την αυτοπεποίθηση του. Οι γονείς ενός δυσλεξικού παιδιού πρέπει να είναι οι σύμμαχοι του. Για παράδειγμα, επιβραβεύστε και επαινέστε την προσπάθεια και τις επιτυχίες του παιδιού σας, είτε πρόκειται για το σχολείο είτε για άλλους τομείς όπως ο αθλητισμός, το θεατρικό παιχνίδι ή η μουσική.
• Βοηθήστε το παιδί σας να προκαλέσει αρνητικές σκέψεις και να αποφύγει τις αποτυχίες. Για παράδειγμα, "Μην αφήσεις αυτό που συνέβη σήμερα να σε ρίξει κάτω. Σκέψου πόσο βελτιώθηκες φέτος. Απλά ίσως χρειαστείς λίγο περισσότερο χρόνο και εξάσκηση για να το κάνεις σωστά».
• Μείνετε σε στενή επαφή με τον δάσκαλο του παιδιού σας για να μάθετε τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να υποστηρίξετε τις εργασίες του παιδιού σας.
• Διαβάστε στο παιδί σας μέχρι το παιδί σας να έχει μάθει αρκετές δεξιότητες για να διαβάζει ανεξάρτητα.
• Προσφέρετε βιβλία που ταιριάζουν στην ικανότητα ανάγνωσης του παιδιού σας. Επιλέξτε βιβλία με ορθογραφικά μοτίβα που έχει μάθει το παιδί σας και αποφύγετε τα βιβλία με πάρα πολλές δύσκολες λέξεις.
• Προσπαθήστε να διδάξετε στο παιδί σας να συλλαβίζει γράμματα για να κάνει λέξεις αντί να απομνημονεύει τις λέξεις.