Χαμηλό ανάστημα

Οι γονείς ενδιαφέρονται πολύ να μάθουν εάν το ύψος του παιδιού τους είναι κατάλληλο για την ηλικία του.

Εάν το παιδί σας φαίνεται να είναι πιο κοντό από τους συνομηλίκους του, να το μετράτε πιο συχνά και, φυσικά συμβουλευτείτε έναν παιδίατρο.  

• Ως μέρος των τακτικών προληπτικών εξετάσεων στον παιδίατρο, το μήκος / ύψος του σώματος όλων των παιδιών μετριέται και εισάγεται στο διάγραμμα ανάπτυξης, το οποίο δείχνει με σαφήνεια πώς συγκρίνεται η μετρούμενη τιμή του παιδιού με τις τιμές για υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας και φύλου.  
• Στη χώρα μας, χρησιμοποιούνται διαγράμματα ανάπτυξης (γραφήματα). Αντιπροσωπεύουν τα πρότυπα ανάπτυξης που καθορίζονται με βάση την έρευνα που έχει γίνει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.  

Πότε είναι ένα παιδί κοντό για την ηλικία του.

• Για παιδιά κάτω των 2 ετών, το μήκος του σώματος μετριέται σε ξαπλωμένη θέση και από την ηλικία των δύο, το ύψος του σώματός τους μετριέται σε όρθια θέση.
• Το όριο μεταξύ φυσιολογικού και μη φυσιολογικού μεγέθους δεν είναι ακριβές επειδή βασίζεται σε αυθαίρετα καθορισμένο κριτήριο.
• Ένα παιδί του οποίου το μήκος / ύψος του σώματος είναι 2 SD (αποκλίσεις σύμφωνα με τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) κάτω από το μέσο όρο, που αντιστοιχεί σε υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας και φύλου, έχει χαμηλότερο ανάστημα από αυτή του προσδοκώμενου.
• Εάν το ύψος του σώματος του παιδιού κυμαίνεται μεταξύ -2 και -3 SD, το παιδί θεωρείται μέτριας ανάπτυξης και εάν είναι κάτω από -3 SD - χαμηλής ανάπτυξης.   
• Από την άποψη αυτή, παιδιά ηλικίας άνω των 4 ετών με φυσιολογικό ύψος το οποίο δε συμβαδίζει με το ύψος των γονέων ή με χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης, κάτω από 4,5 cm ετησίως, μπορεί επίσης να θεωρηθεί ότι έχουν διαταραχή ανάπτυξης.

Αιτίες χαμηλού αναστήματος

• Τα περισσότερα παιδιά στις ανεπτυγμένες χώρες έχουν μια φυσιολογική μορφή μικρού μεγέθους, που ονομάζεται «κανονικό χαμηλό ανάστημα», επειδή δεν υπάρχουν άλλα σημάδια διαταραχών υγείας και το ύψος του παιδιού είναι σύμφωνο με το ύψος και το ρυθμό ανάπτυξης των γονέων ή άλλων στενών συγγενών (οικογενειακό χαμηλό ανάστημα).
• Σε μικρό αριθμό παιδιών, οι αιτίες είναι: γενετικές διαταραχές, ορμονικές διαταραχές, καθώς και διάφορες χρόνιες παθήσεις των εντέρων, των νεφρών, της καρδιάς, των πνευμόνων, θεραπείες με υψηλή δόση κορτικοστεροειδών. 
• Σε υποανάπτυκτες χώρες σε όλο τον κόσμο, ο υποσιτισμός λόγω της ανεπαρκούς πρόσληψης τροφής από την άποψη μη επαρκούς ποσότητας και περιεχομένου ή / και συχνών λοιμώξεων, είναι η κύρια αιτία χαμηλού αναστήματος.

Με βάση τις μετρήσεις, την εξέταση του παιδιού, τη λήψη ιστορικού, ειδικά δεδομένα σχετικά με το ύψος των γονέων και των στενών συγγενών, ο παιδίατρος θα αξιολογήσει εάν θα δώσει συγκεκριμένες συστάσεις και θα συνεχίσει να παρακολουθεί την ανάπτυξη του παιδιού ή να πραγματοποιεί πιο λεπτομερείς εξετάσεις.

• Κατά την διερεύνηση των αιτίων για χαμηλό ανάστημα, εκτός από την αναζήτηση άλλων συναφών προβλημάτων υγείας, είναι σημαντικό ο γιατρός να έχει πρόσβαση στα στοιχεία για το ύψος του παιδιού για τουλάχιστον τα 2 προηγούμενα χρόνια.  

Η τακτική παρακολούθηση του μήκους / του ύψους του παιδιού είναι ένας τρόπος να εντοπιστεί σύντομα το χαμηλό ανάστημα και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την έγκαιρη πρόγνωση όσον αφορά τη δυνατότητα επίτευξης του αναμενόμενου ύψους σώματος.