Бул ким?

Бул оюн материалдарды талап кылбайт.

Оюндун маңызы эмнеде: бул куракта балаңыз бейтааныш адамдарга карата жаңы эмоцияларды жана сезимдерди көрсөтө баштайт: алар менен жолукканда коркот, уялат же толкунданат, бирок кичинекей балаңыз буга чейин баарына жылмайчу. Азыр баланын өнүгүүсүнүн кийинки этабы. Бул анын азыр айырманы түшүнүп, ал үчүн өзгөчө маанилүү болгон адамдарды жана башкаларды өзгөчө айырмалап жатканынын далили.

Мүмкүнчүлүккө жараша жаңы адамдарга жолукканда балаңызга көнүүгө убакыт бериңиз. Аны колуңузга алыңыз, башка адам менен жай сүйлөшүңүз, ошентип сиз баланы тынчтандырасыз. Балаңыздын кыжырына тийүүнүн же көндүрүүнүн ордуна (“Уялба!”), ага кандай гана болбосун реакция кылууга же реакция кылбоого мүмкүнчүлүк бериңиз — ага кандай ыңгайлуу болсо. Эгер бейтааныш адам кичинекей балага ашыкча көңүл буруп, достук мамиле кылса, анда сиз жөн гана: “Ага сизге көнүү үчүн бир аз убакыт берели” - деп айтсаңыз болот, кичинекей балаңыз уялып же коркуп жатканын айтпаңыз. Кырдаалга жараша сиз тааныбаган чоң кишиге кичинекей оюнчук же баланы кызыктыра турган башка буюм берсеңиз болот, ошондо ал биринчи кадам жасайт.

Мында бала эмнеге үйрөнөт: бейтааныш адамдар менен мамиле түзүүдөгү толкундануу бир топ убакытка созулушу мүмкүн, бирок балаңыз эки маанилүү нерсеге үйрөнөт. Биринчиден, ал ар кандай тынчсыздандырган кырдаалда сиз аны дайыма тынчтандырып, ага коопсуздук сезимин (эмоционалдык коопсуздук) берериңизди билет. Экинчиден, балаңыз башка адамдар менен баарлашуу көп учурда жагымдуу экенин жана алар менен көңүлдүү болоорун түшүнөт (социалдык өнүгүү). Адаттагыдай эле, сиздин колдооңуз чоң мааниге ээ.