Эки жаштан баштап ашыкча салмак жана май басуу менен жабыркаган балдар үчүн жалпы сунуштар

Бала ашыкча тамактануунун жана / же жетишсиз физикалык активдүүлүктүн натыйжасында келип чыгышы мүмкүн. Буга баланын айлана-чөйрөсүндөгү жана кам көрүүдөгү өзгөрүүлөр, ошондой эле мүмкүн болгон генетикалык бузулуулар себеп болушу ыктымал. Дененин ашыкча салмагы бала кезде, ошондой эле кийинчерээк дагы ден соолукка байланыштуу көптөгөн көйгөйлөргө алып келиши мүмкүн: сөөктөрдүн жана муундардын деформацияланышы, жүрөк жана кан тамыр оорулары, диабет; психикалык көйгөйлөр (депрессия жана өзүн өзү төмөн баалоо).

Эгер балаңыздын салмак кошо баштаганын байкасаңыз, аны толук текшерүүдөн өткөрүү үчүн үй-бүлөлүк дарыгерге алып барыңыз.

Дененин ашыкча салмагы көбүнчө ашыкча тамак-аштын же физикалык активдүүлүктүн жетишсиздигинин, сейрек учурда генетикалык бузулуулардын натыйжасында пайда болот. Айлана-чөйрөдөгү жана балага кам көрүүдөгү өзгөрүүлөр дене салмагына да таасирин тийгизиши мүмкүн жана аларды кылдаттык менен эске алуу керек. Ашыкча салмак ден соолуктун көптөгөн көйгөйлөрүнө: сөөктөрдүн жана муундардын деформациясы, жүрөк-кан тамыр оорулары, эндокриндик оорулар, депрессия, өзүн өзү төмөн баалоо жана кийинчерээк чоңойгон куракта окууда жетишпей калууга алып келет, ошондуктан салмактын нормалдуу маанилеринин жогорулашын аныктап жана чараларды көрүү керек.

Эгер балаңыздын салмак кошо баштаганын көрүп турсаңыз, аны текшерүү үчүн, балким толук текшерүүдөн өткөрүү үчүн үй-бүлөлүк дарыгерге алып барыңыз.

Бала үчүн сунуштар:

• Сиздин балаңыздын курагына ылайыктуу оптималдуу тамактануу боюнча сунуштарга ылайык, анын саны жана курамы боюнча тамак-аштын жетиштүү санда болушун текшерип алыңыз;
• Көбүнчө ачык түстүү жашылчаларды (айрыкча кочкул жашыл, кызыл жана кызгылт сары түстөрдү) жана жаңы мөмө-жемиштердин түрлөрүн жегенге үндөңүз;
• Табигый жемиш ширесин тамактануу учурунда гана 120-180 мл ашпаган өлчөмдө берүүгө болот;
• Бала суусаган учурда таттуу суусундуктардын ордуна (таттуу чайлар, газдалган суусундуктар, өнөр жайдан чыгарылган ширелер) таза суу сунуштаңыз;
• Бүтүн дан эгиндеринен жасалган нан, макарон жана акшак азыктарын берүүнү тандаңыз;
• Пайдалуу белок азыктары катары: тоок эти, буурчак өсүмдүктөрү, майсыз сырлар ж.б. сунушталат
• 2 жаштан жогорку курактагы балдарга майсыз сүттү берүүгө болот;
• Минималдуу иштетүүдөн өткөн азыктар менен ар кандай жана тең салмактуу тамактанууну камсыз кылуу;
• Балаңызга жогорку калориялуу жана туздуу тамактарды (майлуу токочтор, закускалар, чипсылар) берүүдөн алыс болуңуз, бул аны ток кылат жана кыйла аш болумдуу тамактарга болгон табити төмөндөйт;
• Балаңызга таттуу тамактарды: таттууларды, печенье, шоколад, шоколаддуу сүттү сунуш кылбаңыз;
• Балаңыз менен сүйлөшүп, ага колдоо көрсөтүп жатканыңызды билдириңиз;
• Бала өзүн жалгыз сезбеши үчүн жалпы үй-бүлөнүн кара күч оордугун жана тамактанууга болгон керектөөлөрүн акырындык менен өзгөртүүгө көңүл буруңуз;
• Балаңызга жакшы үлгү болуңуз;
• Тамактануу, активдүүлүк жана уктоо режимин орнотуңуз, ага уктоо үчүн жетиштүү убакыт бериңиз;
• Экран алдында отуруу убактысын (планшет, сыналгы, телефон) 1 саатка чейин чектеңиз;
• Балаңыз эгерде 2 жаштан жогорку куракта болсо, анда аны орточо жана интенсивдүү физикалык иш-аракеттерге күндүзү кеминде 60тан 90 мүнөткө чейин тартыңыз, бул балага жана бүтүндөй үй-бүлөгө жагат жана ал үчүн анчалык деле кыйын болбойт (тез басуу, сууда сүзүү, секирүү, топ оюндары, велосипед тебүү).

Бүт үй-бүлөнү жигердүү жана дени сак кыла турган өзгөрүүлөрдү жана жаңы адаттарды колдоңуз!