Палавое выхаванне і размовы пра секс з дзецьмі ва ўзросце ад 0 да 8 гадоў

Размовы пра секс і сексуальнасць з маленькімі дзецьмі

Ніколі не рана гаварыць з дзіцем пра секс. Эксперты па дзіцячым развіцці, уключаючы педыятраў і псіхолагаў, лічаць сексуальную адукацыю вельмі важнай. Гутаркі пра палавыя адрозненні, будову цела, секс, сексуальнасць з ранняга ўзросту могуць дапамагчы вашаму дзіцяці зразумець, што секс і сексуальнасць — здаровыя бакі жыцця.

Адкрытыя і шчырыя размовы з дзіцем у раннім узросце могуць спрасціць вашы гутаркі на сексуальныя тэмы ў будучыні. Падобныя размовы закладваюць аснову для таго, каб дзеці рабілі больш здаровы выбар у адносінах да сексу, калі вырастуць.

Ключавым момантам з'яўляецца тое, што ваша дзіця можа звярнуцца да вас па адкрытую, праўдзівую і надзейную інфармацыю і што яно не павінна баяцца ці саромецца пытацца ў вас пра секс і сексуальнасць.

Варта разумець, што гутаркі пра секс і сексуальнасць — гэта не разавая размова, якую трэба весці правільна. Гэта размова, якая працягваецца і развіваецца па меры сталення вашага дзіцяці.

Узняць тэму сексуальнасці можна нават з дзіцем ранняга ўзросту. Яму можна расказаць, што людзі адносяцца да аднаго з двух палоў, што ўсе целы розныя, але кожнае па-свойму прыгожае. Разам з дзіцем можна разглядаць прыгожыя карцінкі ў кнігах.

Разуменне сексуальнасці нашмат шырэйшае, чым можа падацца. Яна ўключае ў сябе ўяўленне вашага дзіцяці пра сваё цела, якое развіваецца, разуменне і выяўленне пачуцця блізкасці, цягі і прывязанасці да іншых, а таксама тое, як ваша дзіця будуе і падтрымлівае паважлівыя адносіны.

Тры крокі да размовы пра секс

Ніжэй прадстаўлены тры асноўныя крокі, якія дапамогуць вам пагаварыць з дзіцем пра секс.

Па-першае, удакладніце, якую інфармацыю ваша дзіця ўжо ведае. Напрыклад: «Як ты думаеш, адкуль бяруцца дзеці?» або «Што ты чуў пра тое, адкуль бяруцца дзеці?».

Па-другое, выпраўце любую дэзінфармацыю, прыводзячы факты і называючы рэчы сваімі імёнамі. Напрыклад: «Ніводнае дзіця не расце ў жываце сваёй мамы. Дзеці растуць у асаблівым месцы ўнутры мамы, якое называецца маткай».

Па-трэцяе, выкарыстоўвайце гутарку як магчымасць пагаварыць пра свае думкі ці пачуцці. Напрыклад: «Некаторыя людзі сапраўды вельмі хочуць мець дзіця, калі яны будуць гатовыя. А іншыя ўвогуле не ўпэўнены ў тым, што ў іх калі-небудзь будзе дзіця».

Як гаварыць пра секс, сексуальнасць і цела: парады для ўсіх узростаў

Вы ведаеце сваё дзіця лепш за любога прафесійнага псіхолага ці педагога. Акрамя фармальнага ўзросту ў кожнага з нас ёсць узрост псіхічны і эмацыянальны. Калі вы вырашыце пагаварыць з дзіцем пра сексуальнасць, важна ўлічыць як яго асобасныя якасці, так і асаблівасці ўспрымання.

Гэтыя парады дапамогуць палегчыць размову пра секс з дзецьмі любога ўзросту.

Тлумачце інфармацыю, зыходзячы з узроўню разумення вашага дзіцяці

Імкніцеся падаваць вашаму дзіцяці інфармацыю на простай і даступнай для яго мове. Напрыклад, шасцігадовыя дзеці не захочуць слухаць доўгую лекцыю пра тое, што такое авуляцыя, хаця ім можа быць цікава даведацца, што ў арганізме жанчыны ёсць яйцаклеткі, з якіх можа нарадзіцца дзіця. Лепш, каб вашы тлумачэнні па магчымасці былі кароткімі, змястоўнымі і пазітыўнымі. Ваша дзіця можа вярнуцца да абмеркавання тэмы, калі яму спатрэбіцца дадатковая інфармацыя.

Выкарыстоўвайце правільныя назвы частак цела

Калі вы гаворыце пра часткі цела, напрыклад пра пеніс, машонку, яечкі, вульву, похву, рэкамендуецца выкарыстоўваць правільныя назвы. Ужыванне ў маўленні правільных назваў дапамагае дзецям зразумець, што гаварыць пра гэтыя часткі нашага цела — натуральна і нармальна. І калі ваша дзіця ведае правільныя назвы, яно зможа пры неабходнасці дакладна расказаць пра змены ў сваім целе вам ці іншым людзям, напрыклад урачам.

Пры неабходнасці гаварыце «я не ведаю»

Вашаму дзіцяці не трэба быць экспертам у галіне сексуальнасці, яму проста неабходна ведаць: можна запытаць у вас пра ўсё, што яго цікавіць.

Калі вы не ўпэўнены, як адказаць дзіцяці, скажыце, што вы рады яго цікаўнасці, але пакуль не ведаеце адказ і пашукаеце неабходную інфармацыю, а потым падзеліцеся з ім. Зноў вярніцеся да гутаркі са сваім дзіцем, раскажыце пра ўсё, што яно пыталася, ці прапануйце пашукаць дадатковую інфармацыю разам.

Далучайце да размовы другога з бацькоў

Абаім бацькам карысна ўдзельнічаць у размовах пра секс. Дзякуючы гэтаму дзеці зразумеюць, што гаварыць пра секс і сексуальнасць — нармальна. Гэта напэўна дапаможа дзецям адчуваць сябе больш камфортна, гаворачы пра сваё цела, браць на сябе адказнасць за сексуальныя пачуцці і размаўляць у інтымных адносінах, калі яны стануць старэйшымі.

Як пачаць размову

Некаторыя дзеці не задаюць многа пытанняў, таму вам, магчыма, давядзецца пачаць размову па ўласнай ініцыятыве. Рэкамендуецца загадзя падумаць пра тое, што сказаць, а затым выбраць зручны час, каб узняць пэўную тэму. Напрыклад, калі нехта гаворыць пра цяжарнасць па тэлевізары, вы можаце сказаць: «Нядаўна па тэлевізары гаварылі пра цяжарнасць. Гэта прымусіла мяне задумацца, ці ведаеш ты, што гэта такое».

Некаторым дзецям лягчэй размаўляць без зрокавага кантакту, таму вы можаце запланаваць размову, пакуль вы і ваша дзіця падарожнічаеце ў машыне.

Падрыхтуйцеся загадзя

Вы можаце адчуваць збянтэжанасць альбо дыскамфорт, гаворачы пра сексуальнасць або ўжываючы ў размове такія словы, як пеніс ці похва. Гэта нармальна. Добрая ідэя — падрыхтаваць сябе, прадумаўшы, з чаго вам зручней пачаць размову. Напрыклад, калі вам камфортней гаварыць пра ягадзіцы, а не пра грудзі, паспрабуйце пачаць размову з апісання гэтай часткі цела.

Дзецям важна разумець розніцу паміж прымальнымі дотыкамі і дакрананнямі, якія з’яўляюцца недапушчальнымі. Пераканайцеся, што ваша дзіця ведае, што яно можа сказаць «Не!» у адказ на любыя дотыкі, калі яно іх не хоча ці яны яму непрыемныя. Ваша дзіця можа заўсёды сказаць вам ці іншаму даросламу, якому давярае, пра недапушчальныя дакрананні. Размова з дзіцем пра сексуальны гвалт дапаможа засцерагчы яго.

Што сказаць пра секс, сексуальнасць і цела: дзіцяці 0–2 гады

Выкарыстоўвайце паўсядзённыя справы, каб дапамагчы свайму дзіцяці даведацца пра цела. Напрыклад, купанне або моманты, калі вы дапамагаеце дзіцяці адзявацца, — гэта добры час, каб пазнаёміць яго з назвамі частак цела.

Што сказаць пра секс, сексуальнасць і цела: дзіцяці 2–3 гады

Большасць дзяцей ва ўзросце 2–3 гадоў вельмі цікавяцца сваім целам і целамі іншых дзяцей. Яны таксама заўважаюць, што целы хлопчыкаў і дзяўчынак адрозніваюцца. Дзіця можа спытаць у вас, чаму так. Варта растлумачыць, што ў кожнай часткі цела ёсць назва і свая функцыя. Напрыклад, у хлопчыкаў ёсць пеніс, а ў дзяўчынак — вульва.

Магчыма, вам будзе карысна прагледзець кнігу разам з дзіцем. Вы можаце выкарыстоўваць карцінкі, каб дапамагчы яму вывучыць назвы частак цела і зразумець розніцу паміж хлопчыкамі і дзяўчынкамі.

Што сказаць пра секс, сексуальнасць і цела: дзіцяці 4–5 гадоў

Дзеці ва ўзросце 4–5 гадоў часта пытаюцца, адкуль з'яўляюцца дзеці. Яны здольны зразумець, што дзіця расце ў матцы маці і што для яго нараджэння патрэбна сперма (напрыклад, малюсенькае семечка) ад мужчыны і яйцаклетка (напрыклад, малюсенькае яйка) ад жанчыны.

Калі ваша дзіця пытаецца: «Адкуль я?», можна запытаць: «Што ты думаеш з гэтай нагоды?». Гэта дапаможа вам зразумець, пра што на самой справе яно пытаецца і наколькі арыентуецца ў інфармацыі. Вы можаце даць простае тлумачэнне, напрыклад: «Немаўляты растуць у месцы ўнутры маці, якое называецца маткай».

Калі вы цяжарная, ваша дзіця можа спытаць: «Адкуль дзіця выйдзе?». Дайце просты, але дакладны адказ, напрыклад: «Твая малодшая сястра расце ў маёй матцы. Калі яна падрасце, то праціснецца праз родавы канал, які называецца похвай».

Што сказаць пра секс, сексуальнасць і цела: дзіцяці 6–8 гадоў

Да шасці гадоў многія дзеці цікавяцца, як нараджаюцца дзеці, і могуць задаваць шмат пытанняў.

Калі ваша дзіця спытае, як дзіця патрапіла ў матку, удакладніце ў яго, што яно думае пра гэта. Так вы зможаце зразумець, што ваша дзіця ўжо ведае. Пасля гэтага вам будзе прасцей растлумачыць нешта, падаўшы столькі інфармацыі, колькі вам зручна. Напрыклад: «Каб стварыць дзіця, сперма мужчыны і яйцаклетка жанчыны павінны злучыцца».

Можна растлумачыць, што так адбываецца, калі мужчына і жанчына ўступаюць у палавы кантакт, гэта значыць калі мужчына ўводзіць свой пеніс у похву жанчыны. Таксама варта ўдакладніць, што палавы акт — гэта тое, чым дарослыя займаюцца, калі яны абое гэтага хочуць, і што гэта не для дзяцей.

Акрамя таго, вы можаце сказаць, што часам дзеці трапляюць у сям'ю іншым спосабам, напрыклад дзякуючы ЭКА ці ўсынаўленню.

Не чакайце, пакуль дзіця пачне задаваць пытанні. Вы можаце пачаць размову самі, спытаўшы: «Ты калі-небудзь задумваўся, як ты нарадзіўся і адкуль узяўся?». Або, убачыўшы цяжарную жанчыну, скажыце свайму дзіцяці: «У гэтай жанчыны ўнутры расце дзіця. Ты ведаеш, як яно туды трапіла?».

Вы таксама можаце разам прачытаць кнігу пра тое, адкуль бяруцца дзеці.

Добрая ідэя — пачаць гаварыць з вашым дзіцем пра палавое выспяванне і пра тое, як мяняецца цела ў гэты перыяд, задоўга да таго, як ваша дзіця пачне сталець. Пра гэта можна пагаварыць, калі яму будзе 6–8 гадоў.

Калі ваша дзіця сутыкаецца з секстынгам ці парнаграфіяй, захоўвайце спакой. Гэта можа стаць магчымасцю пагаварыць з ім пра тое, што дзецям дазволена бачыць, а што не. Абмеркаванне падобных пытанняў — адзін з лепшых спосабаў засцерагчы ваша дзіця ў інтэрнэце і спрыяць яго паважлівым паводзінам у сеціве.