3-4 Μήνες — Ποικίλες εμπειρίες

Αν μπορούσα να σου πω.... «Εσύ είσαι, το αγαπημένο μου πρόσωπο. Ήξερα ότι ήσουν εδώ, αλλά τώρα σε βλέπω καλά. Σου χαμογελάω και μου αρέσει να βλέπω τα πρόσωπό σου να μου χαμογελάει πίσω. Θα μπορούσα να σε κοιτάω για πολύ καιρό. Μου αρέσει να ακούω τη φωνή σου, και μου αρέσει το άγγιγμα σου. Εμπνέομαι από το χαμόγελο, τη φωνή και τις κινήσεις σου. Με τον ίδιο τρόπο φαίνεται να σε εμπνέει το χαμόγελο, η φωνή και οι κινήσεις μου. Μου αρέσει όταν μου δείχνεις κάτι, ειδικά αν κινείται. Και το χέρι μου κινείται επίσης για να το φτάσει. Έτσι μαθαίνω τώρα - κοιτάζω τα πράγματα, προσπαθώ να τα φτάσω, προσπαθώ να τα βάλω στο στόμα μου. Μερικές φορές φοβάμαι  θυμώνω, αλλά εσύ είσαι εδώ και ξέρεις πώς να με παρηγορήσεις»

Επικοινωνία

Τι νέο υπάρχει; 

Τους πρώτους δύο μήνες γνωρίσατε ο ένας τον άλλον και φτιάξετε κάποιες νέες ρουτίνες. Τώρα θα δείτε το μωρό σας να κατακτά νέους τρόπους επικοινωνίας και να μαθαίνει πιο εντατικά για τα συναισθήματα του. Αν και το κλάμα εξακολουθεί να είναι ο πιο σημαντικός τρόπος επικοινωνίας της, η περίοδος έντονου κλάματος θα τελειώσει σιγά σιγά, επειδή το μωρό σας θα προσπαθήσει τώρα να επικοινωνήσει μαζί σας με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα, θα δείτε το χαμόγελό της, ή μπορεί να ακούσετε ένα δυνατό γέλιο, όταν βλέπει ή βιώνει κάτι που της αρέσει. Συχνά θα προσπαθήσει να απαντήσει σε σας, κάνοντας ένα ήχο που ακούγεται σαν «αααχ»! Της αρέσει να κάνει ήχους, μπορείτε επίσης να ακούσετε να φλυαρεί όταν την μένει μόνη της. Μερικές φορές αντιγράφει ακόμα και ήχους που ακούει. Τώρα πραγματικά επικοινωνεί !

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Όταν  την κρατάτε αγκαλιά και της μιλάτε με ενθουσιασμό, θα δείτε ότι μερικές φορές προσπαθεί να ανταποκριθεί στους ήχους της φωνής σας. Κάντε το αυτό συχνά. Μιλήστε με το μωρό σας και φροντίστε να ακούσετε τι σας λέει. Όταν κάνει ήχους, δείξτε της ότι είστε χαρούμενοι και ενθουσιασμένοι που τους ακούτε. Θα χαρεί επίσης να σας ακούσει να αντιγράφετε μερικούς από τους ήχους που κάνει. Δώστε χρόνο στην ημέρα σας για να έχετε μαζί κάποιες χαλαρές στιγμές παιχνιδιού, τραγουδήστε μαζί στο μωρό σας, πείτε της μια ιστορία ή δείξτε της ένα βιβλίο.

Συναισθήματα

Τι νέο υπάρχει;

Το μωρό σας συνεχίζει να γοητεύεται από τα πρόσωπα. Μπορεί και τα παρατηρεί προσεκτικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ενδιαφέρεται τόσο πολύ για εσάς — μπορεί να αντιγράψει το χαμόγελό σας, ακόμα και ένα συνοφρύωμα. Αυτή την περίοδο, θα αρχίσει επίσης να συνδέει αυτό που λέτε με την έκφραση του προσώπου σας. Τώρα μπορεί επίσης να αναγνωρίσει τις φωνές των ανθρώπων που την φροντίζουν και να γυρίζει το κεφάλι της όταν τους ακούει. Σε αυτή την ηλικία, θα δείτε το αυθόρμητο χαμόγελό της με τους δικούς της ανθρώπους. Θα παρατηρήσετε επίσης ότι στο μωρό σας αρέσει να παίζει με τους ανθρώπους. Θα μπορούσατε να πείτε ότι αυτή τη στιγμή οι άνθρωποι είναι τα αγαπημένα της παιχνίδια!

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Ενώ της μιλάτε ή την ακούτε, πάντα να την κοιτάτε στα μάτια. Δώστε της πολλές ευκαιρίες να δει τις εκφράσεις του προσώπου σας. Χαμογέλαστέ της και δείξτε της ότι σας αρέσει να την μιμείστε. Κρατήστε την στην αγκαλιά σας, χαϊδέψτε την, χαμογελάστε της, μιλήστε μαζί της, τραγουδήστε μαζί της και δώστε της την προσοχή σας κάθε μέρα. Δώστε προσοχή σε αυτό που ευχαριστεί το μωρό σας και ικανοποιήστε τις ανάγκες του. Με αυτόν τον τρόπο, θα την κάνετε ευτυχισμένη. 

Σκέψη

Τι νέο υπάρχει; 

Θα θέλει να εξερευνήσει τον κόσμο με τα ίδια της τα χέρια. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα αρχίσει να πιάνει αντικείμενα που βρίσκονται στο περιβάλλον της και θα προσπαθήσει να βάλει πράγματα που μπορεί να αρπάξει στο στόμα της. Καθώς το μωρό σας χρησιμοποιεί περισσότερο τα χέρια και τα δάχτυλά της, μπορεί να τη βρείτε να κοιτάζει τα χέρια της με θαυμασμό και συχνά να τα χρησιμοποιεί ως τα πρώτα πολύ διασκεδαστικά παιχνίδια της. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μαθαίνει επίσης κοιτάζοντας. Τα μάτια της ακολουθούν κινούμενα αντικείμενα. Αγαπάει να κοιτάει τα πρόσωπα, αλλά μαθαίνει και παρακολουθώντας τα. Αρχίζει να αναγνωρίζει τους ανθρώπους, αλλά και τα οικεία αντικείμενα, όχι μόνο όταν είναι κοντά αλλά όταν είναι και πιο μακριά.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Αφήστε την να εξερευνήσει δίνοντάς της τη δυνατότητα να πιάσει ασφαλή αντικείμενα διαφορετικών σχημάτων, υφών και χρωμάτων. Αφήστε την να τα απολαύσει τόσο με την αίσθηση της αφής όσο και με την αίσθηση της γεύσης. Βάλτε διάφορα αντικείμενα στα χέρια της και βοηθήστε την να τα κρατήσει. Παίξτε παιχνίδια όπως το peek-a-boo. 

Κινητικότητα

Τι νέο υπάρχει;

Κατά τη διάρκεια του τρίτου και τέταρτου μήνα, θα παρατηρήσετε ότι το μωρό σας μπορεί να ελέγξει καλύτερα τις κινήσεις του κεφαλιού της. Δεν χρειάζεται τόση υποστήριξη για το κεφάλι της όταν την κρατάτε στην αγκαλιά σας ή την βάζετε κάτω. Το μωρό σας εξερευνά πιθανούς τρόπους κίνησης και αλλαγής θέσης. Όταν την βάζετε μπρούμυτα, μπορεί να σηκώσει το κεφάλι της και να στηρίξει τον εαυτό της με τα χέρια της. Μπορεί επίσης να είναι σε θέση να κυλήσει από την κοιλιά της στην πλάτη της. Μπορεί τώρα όχι μόνο να κρατήσει ένα παιχνίδι ή άλλο αντικείμενο, αλλά μπορεί επίσης να κουνήσει ένα αντικείμενο που ταλαντεύεται και κρέμεται μπροστά της.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Δώστε στο μωρό σας πολλές ευκαιρίες να χρησιμοποιήσει το σώμα της με διαφορετικούς τρόπους. Ξάπλωσε στο πάτωμα μαζί της και παίξτε μαζί της. Βρείτε απλά αντικείμενα καθημερινής χρήσης που μπορεί να κρατήσει και να εξερευνήσει. Το μωρό σας πρέπει να εξερευνήσει με το στόμα της, αλλά μόνο με ασφαλή αντικείμενα. Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σχετικά με τα μικρά πράγματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν πνιγμό. 

Για να βρείτε πολλούς περισσότερους τρόπους για να υποστηρίξετε την ανάπτυξη των παιδιών μέσω του παιχνιδιού, μεταβείτε στην ενότητα «Παίζοντας μαζί».

Οι ανησυχίες των γονέων για την ανάπτυξη κατά την περίοδο από τον 3ο έως τον 4ο μήνα 

Επειδή κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, είναι αδύνατο να προβλέψετε ακριβώς πότε ή πως το δικό σας παιδί θα κατακτήσει πλήρως μια συγκεκριμένη δεξιότητα. Οι ικανότητες (αναπτυξιακά ορόσημα) που αναμένονται και σχετίζονται με αυτή την περίοδο σας δίνουν μόνο μια γενική ιδέα για τις αλλαγές που μπορεί να περιμένετε καθώς το παιδί σας μεγαλώνει. Παρακαλώ μην ανησυχήσετε αν η ανάπτυξή της παίρνει μια ελαφρώς διαφορετική πορεία.

Ωστόσο, για να είστε σίγουροι, μιλήστε με τον παιδίατρό σας [ή άλλο πάροχο υγείας] εάν το παιδί σας εμφανίσει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες ενδείξεις πιθανής αναπτυξιακής καθυστέρησης, εάν το παιδί σας φαίνεται να έχει χάσει κάποιες από τις δεξιότητες που είχε σε μικρότερη ηλικία, ή εάν έχετε άλλους λόγους να ανησυχείτε:

  • Το μωρό σας κλαίει συχνά και είναι απαρηγόρητο
  • δεν κοιτάει τους άλλους στα μάτια ή δεν δίνει προσοχή στα πρόσωπα των ανθρώπων  
  • δεν βλέπει πράγματα καθώς κινούνται  
  • δεν κάνει ήχους ή δεν ανταποκρίνεται σε ήχους  
  • δεν μπορεί να κρατήσει το κεφάλι της σταθερό 
  • δεν προσπαθεί να πιάσει ένα παιχνίδι ή ένα αντικείμενο που είναι μπροστά της
  • δεν βάζει τα πράγματα στο στόμα της. 
References and comments

Αναφορές:

https://raisingchildren.net.au/babies/development/development-tracker-3-12-months/3-4-months

https://raisingchildren.net.au/babies/development/development-tracker-3-12-months/4-5-months

Laura E. Berk (2006), Ανάπτυξη παιδιών (7η έκδοση), Allyn & Bacon

Dr sci Nirvana Pištoljević (2016), Rani razvoj deteta: šta treba znati, Udruženje pedijatara Srbije, Beograd.