Γονείς: Θυμός και η διαχείριση του

Θυμός και γονείς: Τι πρέπει να γνωρίζετε;

Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα, και είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε θυμωμένοι όταν είστε γονέας. Όλοι οι γονείς αισθάνονται θυμωμένοι κάποια στιγμή.

Και ο θυμός μπορεί να είναι καλός. Μερικές φορές μπορεί να σας δώσει την ενέργεια για να κάνετε κάτι ή να υπερασπιστείτε αυτό που πιστεύετε. Το να αισθάνεστε θυμωμένοι και να διαχειρίζεστε τον θυμό σας με θετικούς και υγιείς τρόπους μπορεί επίσης να σας δώσει την ευκαιρία να δώσετε το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας. Για παράδειγμα, όταν παίρνετε μερικές βαθιές αναπνοές ή απομακρύνεστε αντί να εκρήγνυστε, δείχνετε στα παιδιά σας πώς να συμπεριφέρονται σε αντίστοιχες καταστάσεις.

Ο θυμός μπορεί να είναι αρνητικός, ειδικά αν συμβαίνει πολύ συχνά, ή βγαίνει εκτός ελέγχου. Η απώλεια της ψυχραιμίας σας όταν είστε θυμωμένοι μπορεί να κάνει τα προβλήματα χειρότερα και να οδηγήσει σε σύγκρουση με τους άλλους. Όταν δεν δίνετε στον εαυτό σας χρόνο να ηρεμήσει, μπορείτε να πείτε ή να κάνετε πράγματα για τα οποία αργότερα θα μετανιώνετε.

Το να ζει ένα παιδί με καθημερινές συγκρούσεις και φωνές είναι τρομακτικό για το ίδιο.

Εάν δυσκολεύεστε να ελέγξετε τον εαυτό σας όταν είστε θυμωμένοι, ζητήστε να μιλήσετε με έναν επαγγελματία υγείας.

Γιατί οι γονείς αισθάνονται θυμωμένοι μερικές φορές;

Ως γονέας, πιθανότατα εξισορροπείς πολλές διαφορετικές απαιτήσεις, όπως η εργασία, ο οικογενειακός χρόνος, οι δουλειές του σπιτιού, οι δραστηριότητες των παιδιών και οι κοινωνικές υποχρεώσεις. Όταν είστε απασχολημένοι και κουρασμένοι, είναι εύκολο να χάσετε την υπομονή σας και να αισθανθείτε θυμωμένοι όταν τα παιδιά δεν συνεργάζονται, ή τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο.

Μερικές φορές μπορεί να αισθάνεστε θυμωμένοι ή απογοητευμένοι με το σύντροφό σας, ιδιαίτερα όταν δεν συμφωνείτε στην ανατροφή των παιδιών, την πειθαρχία και ποιος κάνει (και ποιες) δουλειές του σπιτιού. Αυτού του είδους οι διαφωνίες μπορούν ακόμη και να οδηγήσουν σε συγκρούσεις, ειδικά αν αισθάνεστε ότι σας υπονομεύει ή ότι δεν σας υποστηρίζει επαρκώς.

Μερικές φορές ο εκνευρισμός σε σχέση με το παιδί ή η απογοήτευση, μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε θυμωμένοι. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας είναι θυμωμένο και σας μιλάει με αγένεια ή δεν κάνει ότι του έχει ζητηθεί, μπορεί να αισθάνεστε οι ίδιοι θυμό. Μπορεί να κάνετε μια επίθεση και στη στιγμή να το μετανιώνετε.

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορούν να σας κάνουν να αισθανθείτε θυμωμένοι - όπως μια ασθένεια, το άγχος στην εργασία, οι οικονομικές δυσκολίες, η έλλειψη ύπνου και ο λίγος χρόνος για τον εαυτό σας. Μερικές φορές μπορεί να νιώθετε ότι φτάνετε στα όρια σας.

Για μερικούς ανθρώπους, το μεγάλωμα των παιδιών μπορεί επίσης να προκαλέσει ένταση ή να ανασύρει άλλα δύσκολα συναισθήματα από την παιδική τους ηλικία. Εάν βιώσατε τραύμα, κακοποίηση ή παραμέληση ως παιδί, μπορεί να είναι πιο πιθανό να αντιδράτε υπερβολικά σε ορισμένες καταστάσεις ή να δυσκολεύεστε να ελέγξετε τον εαυτό σας όταν είστε θυμωμένοι.

Προσοχή! Οι ακραίες εκρήξεις θυμού θα πρέπει να αποφεύγονται πλήρως, καθώς μπορεί να οδηγήσουν εύκολα σε πολύ λάθος συμπεριφορές. Τα νεογέννητα και τα μωρά έχουν πολύ αδύναμους μύες του λαιμού για να υποστηρίξουν τα μεγάλα, βαριά κεφάλια τους. Το βίαιο τράνταγμα ενός μωρού, το χτύπημα, η κλωτσιά ή η ρίψη ενός μωρού – μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο, αναπηρία ή σοβαρό τραυματισμό.

Αναγνωρίζοντας σημάδια θυμού

Μπορεί να νιώθετε έτοιμοι να εκραγείτε από θυμό χωρίς να υπάρχει κάποια σοβαρή ένδειξη. Παρόλα αυτά το σώμα σας σας δίνει κάποια πρώιμα σημάδια θυμού. Όταν μπορείτε να αναγνωρίσετε αυτά τα σημάδια, μπορείτε επίσης να λάβετε μέτρα για να αντιμετωπίσετε τον θυμό σας και να μην βγείτε εκτός ελέγχου.

Τα πρώτα σημάδια θυμού περιλαμβάνουν:

• ταχυκαρδία
• ανακάτεμα στο στομάχι
• διέγερση – δηλαδή αίσθημα έντασης 
• γρήγορη αναπνοή
• σφιγμένοι ώμοι
• σφίξιμο στη γνάθο και στα χέρια
• εφίδρωση.

Αρνητική σκέψη
Η αρνητική σκέψη είναι πολύ συχνή όταν θυμώνεις, αλλά μπορεί να κάνει τον θυμό σου χειρότερο.

Για παράδειγμα, μπορεί να είχατε μια δύσκολη μέρα στη δουλειά και να αισθάνεστε αγχωμένοι. Όταν παίρνετε τα παιδιά σας από το σχολείο, αρχίζουν να διαφωνούν στο πίσω κάθισμα, γεγονός που σας κάνει να αισθάνεστε απογοητευμένοι και αγχωμένοι. Μόλις φτάσετε στο σπίτι, αρνούνται να βγάλουν τα παπούτσια τους και να βάλουν τις τσάντες τους στην θέση τους και έτσι αισθάνεστε να θυμώνετε ακόμα περισσότερο και να απογοητεύεστε.

Ακολουθούν μερικές αρνητικές σκέψεις που μπορεί να έχετε σε αυτήν την κατάσταση:

• «Κανείς ποτέ δεν με βοηθά – πρέπει να τα κάνω όλα μόνος μου».
• «Είσαι πολύ άτακτο παιδί».
• «Αν συμπεριφερόσουν καλύτερα, δεν θα ένιωθα τόσο θυμωμένος».
• «Γιατί θέλεις να με αναστατώσεις;»

Αν παρατηρήσετε τέτοιες σκέψεις, είναι ένα σημάδι ότι πρέπει να τις σταματήσετε και να κάνετε κάτι για να ηρεμήσετε πριν χάσετε την ψυχραιμία σας και εκραγείτε με θυμό.

Απλές ιδέες διαχείρισης θυμού

Βήμα 1: προσδιορίστε τον θυμό σας
Το πρώτο βήμα για τη διαχείριση του θυμού σας είναι να παρατηρήσετε τα πρώτα σημάδια. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε και να λέτε ότι είστε θυμωμένοι, ακόμα και αν είναι μόνο για τον εαυτό σας. Για παράδειγμα, "Αυτό με κάνει να θυμώνω" ή "Μπορώ να αισθανθώ πότε θυμώνω".

Βήμα 2: προσπαθήστε να ηρεμήσετε
Μόλις παρατηρήσετε τα πρώτα σημάδια θυμού, μπορείτε να κάνετε μερικά πράγματα για να αρχίσετε να ηρεμείτε. Ακολουθούν μερικές ιδέες:

• Πάρτε μια βαθιά ανάσα και εκπνοή. Προσπάθησε να επιβραδύνεις την αναπνοή σου.
• Κάντε κάτι που σας ηρεμεί, όπως να ακούσετε μουσική, να διαβάσετε ένα περιοδικό ή απλά να κοιτάτε έξω από το παράθυρο.
• Πηγαίνετε έξω για τρέξιμο ή βόλτα.
• Κάντε ένα ζεστό ντους.
• Πηγαίνετε κάπου ήσυχα για λίγα λεπτά.

Τα σημάδια ότι ηρεμείς περιλαμβάνουν την επιβράδυνση των καρδιακών παλμών σου και τη χαλάρωση των μυών σου.

Βήμα 3: σκεφτείτε την κατάσταση
Εάν αισθάνεστε ότι έχετε ηρεμήσει, ίσως είναι καλή ιδέα να αναλογιστείτε την κατάσταση και να σκεφτείτε τι έχει μόλις συμβεί. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε από την εμπειρία και να χειριστείτε παρόμοιες καταστάσεις καλύτερα στο μέλλον. Αναρωτηθείτε:

• "Πόσο σημαντικό είναι αυτό; Γιατί ήμουν τόσο αναστατωμένος;"
• "Πώς θέλω να διευθετήσω αυτήν την κατάσταση;"
• "Πρέπει να κάνω κάτι γι' αυτό, ή μπορώ απλά να το αφήσω να περάσει;"

Είναι μια εξαιρετική ιδέα να πείτε στα παιδιά σας ή στο σύντροφό σας πώς αισθάνεστε και τι κάνετε γι' αυτό. Τους δείχνει έναν καλύτερο τρόπο να διαχειριστούνε οι ίδιοι τον θυμό τους. Για παράδειγμα, "Νιώθω θυμωμένος. Πρέπει να βγω έξω για ένα λεπτό για να ηρεμήσω πριν μιλήσουμε για οτιδήποτε».

Δίνοντας το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας

Το να ζητήσεις συγγνώμη επειδή θύμωσες δίνει το μήνυμα ότι ο θυμός δεν είναι καλός και ότι είναι οκ να αισθάνεστε μερικές φορές θυμωμένοι - απλά δεν είναι καλό να φωνάζετε.

Έτσι, είναι καλύτερο να ζητήσετε συγγνώμη που φωνάξατε ή χάσατε την ψυχραιμία σας. Αυτό δείχνει στα παιδιά σας ότι είναι εντάξει να αισθάνεστε θυμωμένοι μερικές φορές. Το σημαντικό είναι να βρούμε υγιείς τρόπους να διαχειριστούμε το θυμό.

Τι να κάνετε όταν δεν μπορείτε διαχειριστείτε καλά το θυμό
Πάντα θα υπάρχουν στιγμές που δεν διαχειρίζεσαι καλά τον θυμό σας και φωνάζεις ή λες πράγματα για τα οποία μετανιώνεις. Αυτό είναι φυσιολογικό.

Όταν συμβαίνει αυτό, είναι καλή ιδέα να σκεφτείτε τι θα πείτε στα παιδιά σας ή στο σύντροφό σας. Ακολουθούν μερικές ιδέες:

• "Συγγνώμη που έχασα την ψυχραιμία μου. Την επόμενη φορά θα προσπαθήσω να ηρεμήσω νωρίτερα."
• "Συγγνώμη που φώναξα. Μπορούμε να μιλήσουμε για το τι συνέβη μόλις τώρα;"
• "Συγγνώμη, δεν ήθελα να σε πληγώσω. Δεν έπρεπε να το πω αυτό, παρόλο που ήμουν θυμωμένος. Έπρεπε να είχα φύγει για να ηρεμήσω πριν το συζητήσουμε".

Τα συναισθήματα συσσωρεύονται όταν είστε κουρασμένοι και αγχωμένοι. Φροντίζοντας τον εαυτό σας μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο ήρεμοι και να είστε σε καλύτερη θέση να λύσετε προβλήματα με τα παιδιά σας καθώς και με το σύντροφό σας, την οικογένεια και τους φίλους σας.