Grafikët e rritjes së fëmijëve

Rreth rritjes së fëmijëve

Rritja e fëmijëve është një shenjë e shëndetit dhe ushqyerjes së tyre të përgjithshme.

Të gjitha foshnjat dhe fëmijët rriten me ritme të ndryshme dhe ekziston një gamë të madhe kur bëhet fjalë për ‘normalen’. Rritja e fëmijës suaj është unike për të dhe zakonisht ndjek një model që është i përshtatshëm për të.

Në shtëpi me fëmijën tuaj, do ta dini nëse ai po rritet. Ju do ta vini re që ai bëhet shumë i madh për rrobat e tij, djepin, banjën për fëmijë apo gjëra të tjera që dukeshin jashtëzakonisht të mëdha kur ai ishte thjesht një i porsalindur.

Cilët janë grafikët e rritjes?

Grafikët e rritjes përdoren nga profesionistë shëndetësorë dhe prindër për të ndjekur rritjen dhe zhvillimin e fëmijës tuaj në vitet e para. Rritja e fëmijës suaj llogaritet bazuar në standardet e rritjes të Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Këto standarde përfaqësojnë përshkrimin më të mirë të rritjes fiziologjike për të gjithë fëmijët nga lindja deri në moshën pesëvjeçare dhe bazohen në të dhëna nga 8500 fëmijë nga e gjithë bota, përfshirë Evropën. Pikët Z ose pikët e devijimit standard janë njësia e përdorur për matjen e rritjes së fëmijëve. Këto njësi na tregojnë se sa larg nga mesatarja është rritja e fëmijës suaj.

Grafikët e rritjes janë grafikë që tregojnë ndryshime në gjatësinë ose lartësinë, peshën dhe perimetrin e kokës së fëmijës suaj me kalimin e kohës. Profesionisti juaj shëndetësor - për shembull, infermierja e fëmijës dhe e familjes - mat këto gjëra rregullisht dhe shënon matjet në grafik. Është më mirë të futni këto matje në aplikacionin e telefonit celular që gjithashtu t’i keni kurbat e rritjes së fëmijës suaj në dispozicion dhe të regjistruara.

Ekzistojnë grafikë të ndryshëm të rritjes për djemtë dhe vajzat, për fëmijët më të vegjël dhe fëmijët më të rritur.

Kuptimi i grafikëve të rritjes së fëmijëve

Grafikët e rritjes kanë shumë vija (kurba) që tregojnë gamën e modeleve tipike të rritjes së fëmijëve në mosha të ndryshme. 

Gjatësia, peshat dhe koka e shumicës së fëmijëve janë diku ndërmjet kurbave të sipërme dhe të poshtme në grafikë. Gjysma e të gjithë fëmijëve rriten me një normë mbi mesin e gamës tipike dhe gjysma rriten me një normë nën këtë gamë. Vlerat kufitare përcaktohen në mënyrë arbitrare dhe ka dy devijime standarde (DS) ose pikë Z mbi dhe nën vlerën mesatare për moshën.

Ndonjëherë kurbat individuale të rritjes së fëmijëve kalojnë mbi kurbat në grafik. Nëse kjo ndodh me fëmijën tuaj, profesionisti juaj i kujdesit shëndetësor do të monitorojë nga afër rritjen e fëmijës tuaj gjatë disa takimeve të ardhshme. Rritja e fëmijës tuaj mund të kthehet në rrugën e duhur, ose profesionisti juaj shëndetësor mund të sugjerojë disa gjëra që mund t’i bëni për të ndihmuar.

• Nëse vlera e peshës trupore të fëmijës në raport me moshën ose peshën trupore për gjatësinë/lartësinë e trupit është nën -2 DS, konsiderohet se fëmija është paknën peshë ose i hollë, dhe nëse është nën -3 DS, konsiderohet të jetë shumë nën peshë ose i hollë.
• Nëse vlera e peshës trupore të fëmijës në raport me moshën ose vlerën e peshës trupore për gjatësinë/lartësinë e trupit, në fushën ndërmjet +2 dhe +3 DS konsiderohet se fëmija është mbipeshë dhe nëse është në fushën mbi + 3DSkonsiderohet që është obez.
• Nëse vlera e gjatësisë/lartësisë së trupit të fëmijës në raport me moshën është nën - 2 DS, konsiderohet se fëmija është i rrëgjuar. Rrëgjuarja është rezultat i nënushqyerjes kronike ose të përsëritur, zakonisht për shkak të praktikave të dobëta të të ushqyerit/ushqyerjes, mungesave të mikroushqyesve, sëmundjeve të shpeshta ose sëmundjeve të përsëritura për një periudhë disavjeçare.

Si matet rritja e fëmijëve

Gjatësia matet kur fëmija juaj është shtrirë. Për fëmijët mbi dy vjeç, gjatësia matet kur ata janë në këmbë.

Për fëmijët nën moshën dyvjeçare, pesha matet pa veshje në një peshore të veçantë për peshimine foshnjës. Pas dy vjetësh, pesha matet me veshje ‘të lehta’ në një set të rregullt të peshoreve.

Perimetri i kokës zakonisht matet duke vendosur një matës shirit rreth kokës së foshnjës tuaj. Kokat e foshnjave rriten me shpejtësi në vitin e parë, gjë që e bën të lehtë të kontrollohet nëse po rriten në një mënyrë të shëndetshme.