Монеаҳо барои фаъолияти ҷисмонӣ: чӣ гуна онҳоро бартараф кардан мумкин аст
Монеаҳои маъмулӣ барои фаъолияти ҷисмонӣ барои кӯдакон
Барои хуб афзоиш ва инкишоф ёфтани кӯдакони синну соли гуногун ҳар рӯз миқдори гуногун ва намудҳои гуногуни фаъолияти ҷисмониро талаб мекунад.
Аммо якчанд монеаҳои умумӣ барои фаъолияти ҷисмонии кӯдакон вуҷуд доранд:
- дуру дароз нишастан дар як ҷой;
- муҳити атрофи хонаи Шумо;
- ҷадвали оилавии аз ҳад банд;
- вақти дар назди экрани телевизор ё компютер гузаронидан.
Хабари хуш ин аст, ки роҳҳои оддӣ, амалӣ ва шавқовар барои бартараф кардани ҳамаи ин монеаҳо ва баланд бардоштани фаъолияти ҷисмонии фарзанди Шумо мавҷуданд.
Аз нишастани тӯлонӣ дар як ҷой худдорӣ намоед
Нигоҳ доштан ё нишастани кӯдаки хурдсол ба муддати тӯлонӣ дар як ҷой метавонад барои гирифтани машқҳои ҷисмонии кофӣ монеа шавад.
Тадқиқоти олимон нишон медиҳанд, ки кӯдакони:
- аз 1 то 5 сола набояд муддати тӯлонӣ нишинанд ё беҳаракат бошанд, ё маҳдудияти ҳаракат дар муддати зиёда аз як соат дошта бошанд, масалан, дар аробача, курсии махсуси мошин ё курсӣ барои хӯрокхӯрӣ;
- дар синни аз 5 то 18 солагӣ бояд ҳарчӣ бештар вақти зиёди нишастанро қатъ кард.
Яке аз роҳҳои бартараф кардани ин монеа ин аст, ки ба фарзандатон имкон диҳед, ки ҳангоми ба ягон ҷой рафтан роҳ гардад, велосипед ё скутер ронад. Ин метавонад сафари Шуморо каме суст кунад, аз ин рӯ пешакӣ ба нақша гиред ва барои расидан ба ҷое, ки меравед, ба худ вақти зиёд диҳед.
Ҳолатҳое ҳастанд, ки кӯдаки Шумо бояд оромтар бошад ё мехоҳад, ки кори камфаъол кунад, ба монанди хондан ва нақл кардани ҳикояҳо, сурудхонӣ, ҳалли муаммоҳо ё сохтани бозичаҳо. Ин маънои онро надорад, ки онҳо муҳим нестанд.
Аммо агар Шумо фикр кунед, ки фарзанди Шумо муддати тӯлонӣ ҳаракат накардааст, Шумо метавонед ӯро ташвиқ кунед, ки аз ҷой бархезад ва ҳаракат кунад. Масалан, рақс дар утоқи оилавӣ, якчанд ҷаҳишҳо ё ҷаҳиш дар батут метавонад давраи нишастанро дар як ҷой қатъ кунад.
Барои машқҳои ҷисмонӣ ҷой пайдо кунед
Баъзан муҳити атрофи хонаи Шумо метавонад фаъолияти ҷисмониро душвор созад.
Масалан, Шумо шояд дар хона барои бозӣ ҷои зиёд надоред. Бисёре аз волидайн низ аз амнияти ҳамсояҳояшон нигаронанд, аз ин рӯ кӯдакон вақти зиёд дар кӯчаву боғҳо бо ҳам бозӣ намекунанд.
Чӣ тавр Шумо метавонед баъзе аз ин монеаҳоро бартараф кунед:
- фарзанди худро ба боғ, майдончаи бозӣ, ба меҳмонии дӯст ё аъзои оила, китобхона, мактаб, маркази фароғатӣ ё дигар ҷойҳое, ки дар он ҷой барои бозӣ мавҷуд аст, баред.
- бо ҳамсояҳое, ки фарзанд доранд, дар бораи нигоҳубини якҷояи кӯдакон дар кӯча ё рафтан ба хонаи ҳамдигар сӯҳбат кунед.
- мошини худро аз он ҷое, ки меравед, каме дуртар гузоред, ё аз нақлиёти ҷамъиятӣ фароед ва боқимондаи роҳро ҳамроҳи фарзандатон тай кунед.
Тасҳеҳ кардани реҷаи банди оила
Реҷаи банди оила инчунин метавонад пайдо кардани вақт барои машқҳои ҷисмонӣ бо кӯдаконро душвор созад.
Ин монеа низ метавонад бартараф карда шавад:
- реҷаи худро тавре танзим кунед, ки Шумо тавонед дар як ҳафта як ё ду рӯз ба боғча ё мактаб пиёда ё велосипед ронда равед;
- барои машқҳои ҷисмонӣ, аз қабили тӯббозӣ ё бозӣ дар боғ бо кӯдаконатон, вақте ки Шумо кор надоред, вақт ҷудо кунед.
Шумо инчунин метавонед бо дигар волидон ё аъзоёни оила дар бораи кӯмак ба ҳамдигар сӯҳбат кунед. Масалан, Шумо метавонед бо навбат як гурӯҳи кӯдаконро назорат кунед, ки дар рӯзҳои гуногун дар берун фаъолона бозӣ мекунанд ё ба боғча ё мактаб мераванд.
Мувозинати вақти тамошои телевизор бо дигар фаъолиятҳо
Тамошои телевизор ё компютер як қисми муқаррарии ҳаёт барои аксари кӯдакон аст, аммо баъзан ин метавонад маънои онро дошта бошад, ки кӯдакон муддати тӯлонӣ дар як ҷой нишастаанд.
Ин ҳама дар бораи риояи мувозинат аст. Вақт дар назди экран метавонад як қисми тарзи ҳаёти солим бошад, вақте ки кӯдакон инчунин бо бисёр фаъолиятҳои дигар, аз қабили фаъолияти ҷисмонӣ, китобхонӣ, бозии эҷодӣ ва муошират бо оила ва дӯстон машғуланд.
Ин маслиҳатҳо ба Шумо кӯмак мекунанд, ки вақтро дар назди экран барои фарзандатон мувозинат кунед:
- Қоидаҳои истифодаи телевизор/компютер/телефонро муқаррар кунед.
- Кӯшиш кунед, ки вақт дар назди экран кӯтоҳ бошад.
- Кӯдаки худро ба ҳаракат ташвиқ кунед, махсусан дар кӯча.
- Кӯдаки худро ба тасаввур кардан ва эҷод кардан ташвиқ кунед.
- Бозӣ ва дӯстиро бо кӯдакони дигар ташвиқ кунед.
Дар асри технологияҳои рақамӣ онҳоро метавонед барои рушди кӯдак ва ҳавасмандкунии ҳаракати ӯ истифода баред. Масалан, Шумо метавонед кӯшиш кунед:
- ба нақша гирифтани сайру гашт бо кӯдак бо истифода аз харитаи рақамӣ;
- вақте ки кӯдаки Шумо маҳорати навро меомӯзад, ба мисли бо ресмон ҷаҳидан, онро наворбардорӣ кунед, то кӯдаки Шумо бинад, ки чӣ тавр ӯ ёд мегирад;
- интихоби бозиҳои видеоӣ ё моделиронии виртуалӣ барои фарзанди Шумо.
Қоидаҳои кунунии миллӣ ва байналмилалӣ ба кӯдакони то дусола тавсия медиҳанд, ки ба ҷуз сӯҳбати видеоӣ вақтро дар назди экран сарф накунанд. |