Zakonet e përsëritura të fëmijëve

Pikat kryesore: Shumë fëmijë kanë zakone të përsëritura fizike si kafshimi i thonjve, thithja e gishtit të madh ose pickimi i hundës. Edhe pse ato mund të jenë të bezdisshme, megjithatë mund të ndihmojnë në lehtësimin e stresit dhe zakonisht largohen vetë. Për ta ndihmuar fëmijën tuaj të heqë dorë nga një zakon, përdorni kujtesa të buta kur fëmija juaj e bën këtë zakon. Lavdëroni fëmijën tuaj kur ai nuk e bën këtë veprim.

Cilat janë zakonet fizike të përsëritura?

Zakoni është sjellja që fëmija juaj e bën pa pushim, pothuajse pa menduar fare.

Shpesh zakonet e fëmijëve mund t’ju shqetësojnë ose frustrojnë, por zakonisht ata nuk janë asgjë për t’u shqetësuar.

Shprehitë e fëmijëve zakonisht e përfshijnë prekjen ose pickimi i pjesëve të fytyrës ose trupit të tyre. Ndonjëherë fëmijët janë të vetëdijshëm për zakonet e tyre, ndërsa nganjëherë nuk janë.

Disa zakone të zakonshme te fëmijët janë:

thithja e njërit gisht ose gishtit të madh.
kafshimi ose kapja e thonjve
rrotullimi dhe tërheqja e flokëve
kapja/pickimi e hundës ose plagëve
kapja/kafshimi i buzës ose brendësisë së faqeve të tyre
përtypja e objekteve si lapsa dhe veshjes
kërcitja e dhëmbëve.

Pse fillojnë këto zakone?

Zakonet mund të jenë ngushëlluese për fëmijët. Për shembull, derisa fëmijët e vegjël e lënë fazën e foshnjërisë, zakonet si thithja e gishtit të madh mund të jenë një mënyrë për ta qetësuar ankthin. Mirëpo ndonjëherë zakonet fillojnë sepse fëmijët ndjehen të bezdisur.

Shënim: disa fëmijë të vegjël duket se marrin ngushëllim nga disa sjellje të zakonshme, por pak të pazakonta, siç është lëkundja e trupit ose rrotullimi i kokës. Shumica e fëmijëve e ndalojnë këtë në moshën pesë vjeçare.

Disa sjellje mund të duken si një zakon, por kanë një arsye mjekësore. Për shembull, nëse një fëmijë papritmas fillon të tërheqë ose godasë veshin dhe është gjithashtu nevrik, kjo mund të ngjajë sepse ai ka një infeksion të veshit ose është duke i dalë një dhëmb.

Thyerja e zakoneve me butësi

Shumica e zakoneve largohen vetvetiu. Por nëse zakoni i fëmijës suaj i pengon aktivitetet e përditshme, fëmija bëhet i turpshëm ose madje shkakton ndonjë dëm, ju mund të dëshironi të ndërmerrni veprime.

Për shembull, thithja e gishtit të madh ose gishtërinjve është normale. Por fëmija juaj mund të thithë gishtat gjatë gjithë kohës. Nëse kjo shfaqet në procesin e të folurit ose të ushqyerit, ose fëmija juaj ngacmohet nga bashkëmoshatarët për shkak të këtij zakoni, mund të jetë koha për ta braktisur butësisht këtë zakon.

Disa këshilla për t’i braktisur zakonet

Lavdërimi do të kontribuojë shumë drejt ndërprerjes së zakoneve. Për shembull, mund të thuash, “Kjo është e mrekullueshme. Unë mund t’i dëgjoj fjalët tuaja qartë, kur gishtat nuk i ke në gojë.”
Kujtojini fëmijës tuaj këtë zakon. Për shembull, nëse fëmija juaj thith mëngë, mund të thoni, “Të lutem mos e fut në gojë mëngën - është pak e keqe”. Por mos të merr kjo dimension beteje.
Mundohuni ta inkurajoni fëmijën tuaj që të bëjë diçka tjetër gjatë kohës së lirë. Për shembull, ju mund ta inkurajoni fëmijën tuaj të luajë me një lodër që ka pjesë të lëvizshme gjatë shikimit të televizorit.

Kur të merrni ndihmë për zakonet

Në moshën rreth tre vjeçare, thithja e gishtit të madh dhe thithja e gishtërinjve mund të bëhen problem për zhvillimin e dhëmbëve të fëmijëve. Nëse fëmija juaj është ende duke thithur gishtat për më shumë se tre vjet, flisni me një specialist të shëndetit se si ta dekurajoni këtë zakon.

Gjithashtu, nëse mendoni se një stres ose ankth i ri në jetën e familjes suaj mund të shkaktojë që fëmija juaj ta zhvillojë një zakon fizik të përsëritur, ndoshta mund të flisni me një profesionist të kujdesit shëndetësor për këto arsye.

Zakonet e përsëritura fizike te fëmijët me nevoja shtesë

Fëmijët me nevoja shtesë (për shembull, një fëmijë me autizmit) mund të kenë zakone më shumë, ose më intensive, sesa fëmijët në zhvillim tipik. Një psikolog ose specialist tjetër mund t’u ndihmojë nëse keni nevojë për më shumë informacione.

Zakon apo tik?

Tikat nuk janë zakone. Ato janë spazma të muskujve që shkaktojnë lëvizje të mprehta që duken jashtë kontrollit të fëmijës. Shembujt përfshijnë pulsimin e përsëritur, dridhjet e fytyrës dhe lëvizjet e krahëve ose shpatullave. Ndonjëherë tikat shkaktohen nga kushte si sindroma Tourette.

Një fëmijë mund të jetë në gjendje të ndalojë një tik për një kohë të shkurtër, por do të kthehet kur fëmija të ndalojë së menduari për të. Nëse mendoni se një tik është shqetësues për fëmijën tuaj, është më mirë të kërkoni ndihmë nga një profesionist i kujdesit shëndetësor.