Lëvizja dhe loja: të sapolindurit

Përmes lojës, të sapolindurit mësojnë se çfarë mund të bëjnë trupat e tyre dhe ndërtojnë aftësitë e tyre motorike. Të porsalindurit fitojnë më shumë kontroll mbi trupat e tyre, derisa zhvillohen gjatë javëve të para. Idetë e lojës për zhvillimin motorik të të porsalindurve përfshijnë: kalimin e kohës i pozicionuar në bark, kalimin e kohës në dysheme dhe, pasi të rriten pak, loja me rraketake ose objekte të varura.

Loja e të porsalindurve: pse është e rëndësishme për lëvizjen dhe zhvillimin e aftësive motorike

Loja iu jep të porsalindurve shumë praktikë në lëvizjen e pjesëve të ndryshme të trupit të tyre, gjë që ndihmon në zhvillimin e aftësive motorike grose dhe aftësive motorike fine. Përderisa luani me të porsalindurin tuaj, ai/ajo do të bëhet më i/e fortë dhe më i/e koordinuar.

Përmes lojës, të sapolindurit dhe foshnjat e reja mësojnë gjithashtu se si të ndërveprojnë me mjedisin e tyre dhe të zbulojnë se çfarë mund të bëjë trupi i tyre. Për shembull, kur mbani një lodër pranë foshnjës tuaj dhe ai e arrin atë (pas periudhës sa është i porsalindur), fëmija juaj zbulon se ai mund t’i lëvizë krahët për t’i prekur objektet aty pranë.

Jepini foshnjës suaj shumë inkurajim dhe lavdërime, dhe mahnituni me atë që mund të bëjë. Kjo e bën atë të ndihet i/e dashur dhe i/e vlerësuar dhe ndërton besimin që i nevojitet për të provuar shumë lëvizje të reja.

Çfarë të presësh: lëvizja e të porsalindurve

Në katër javët e para të jetës, shumë lëvizje të foshnjës tuaj janë reflekse, kështu që ai/ajo nuk mund t’i kontrollojë ato. Për shembull, kur e prekni faqen e foshnjës tuaj, me refleks fëmija juaj kthehet në atë anë për të thithur.

Në katër javët e para të foshnjës tuaj, ai/ajo mund:

  • ta shikojë fytyrën tuaj dhe t’i ndjek lëvizjet krah për krah me sytë e tij/saj
  • ta ngrejë kokën për periudha të shkurtra kohore kur shtrihet në bark.

Ndërsa fëmija juaj fillon të marrë më shumë kontroll mbi lëvizjet e tij/saj, ai/ajo mund:

  • ta ngrejë kokën ndërsa është i shtrirë në bark dhe i mbështetur në bërryla për të parë një lodër para tij/saj, rreth javës së 4- 8-të.
  • të ndjekë fytyrën tuaj ose një lodër që lëviz ngadalë nga njëra anë në tjetrën ose në një rreth me sytë e tij. Ju mund të duhet të jeni mjaft afër - rreth 30 cm larg - që kjo të ndodhë.
  • të lëvizë dhe godasë këmbët, veçanërisht në banjë ose kur i ndërroni pelenën, rreth 8 javësh.
  • t’i tundë dhe shikojë duart dhe këmbët e tij, apo të lëvizë duart drejt fytyrës tuaj ose drejt një lodre, rreth javës së 12-të.

Foshnja juaj i porsalindur ende mëson t’i kontrollojë muskujt e qafës së tij, kështu që është e rëndësishme që t’ia mbani kokën kur ta ngrini lart.

Fëmija juaj do të jetë i prirur që t’i kopjojë shprehjet tuaja të fytyrës pothuajse që nga lindja. Nëse i jepni fëmijës tuaj një buzëqeshje të madhe dhe të ndritshme, ai/ajo do të përpiqet të bëjë të njëjtën gjë. Nëse do të keni një fytyrë të ngrysur - do ta shihni që do t’ju reflektohet edhe nga fëmija!

Ide loje për ta lëvizur të porsalindurin tuaj

Këtu janë dhënë disa ide për lojëra për të lëvizur të porsalindurin tuaj dhe për ta rritur zhvillimin e aftësive motorike të foshnjës suaj:

  • Vendosni një lodër ose rraketake në dorën e foshnjës tuaj që ta mbajë atë.
  • Vendosni disa objekte argëtuese dhe të ndritshme mbi fëmijën tuaj për ta stimuluar atë të lëvizë dhe të fillojë t'i arrijë ato. Ju mund t’i vendosni lodrat në një distancë të lehtë duke bashkangjitur një kornizë mbi një karrocë fëmijësh. 
  • Këndoni vjersha në çerdhe me veprime të thjeshta që inkurajojnë foshnjën tuaj të lëvizë trupin e tij/saj.
  • Jepini fëmijës tuaj kohë në dysheme, kur ai/ajo lehtë mund të lëvizë trupin e tij/saj. Mundohuni të mos e nxitoni të bëjë gjëra para se të jetë gati. Thjesht kënaquni duke parë lëvizjen që bën.
  • Vendoseni fëmijën tuaj për një kohë në bark. Vendoseni fëmijën tuaj në barkun e tij në një sipërfaqe të fortë - si toka - në mënyrë që ai të praktikojë t’i shtyjë bërrylat dhe të ngrejë kokën në muajt në vijim. Filloni me 1-2 minuta dhe më tej vazhdoni deri me nga 10-15 minuta në ditë.

Shqetësimet për zhvillimin e foshnjës

Në përgjithësi, ngjarjet kryesore në zhvillimin e foshnjës ndodhin në një mënyrë të ngjashme, por mosha kur ato ndodhin mund të ndryshojë për secilin fëmijë dhe madje edhe për fëmijët në të njëjtën familje.

Ju e njihni fëmijën tuaj më së miri. Nëse keni shqetësime për zhvillimin e foshnjës suaj, përfshirë lëvizjen dhe lojën e tij, është një ide e mirë të flisni me një profesionist të kujdesit shëndetësor.