Эмоциялар жана оюндар: мектепке чейинки курактагы балдар

Балаңыз эмоцияны билдирүүнү жана башкарууну үйрөнөт. Бул сиздин балаңыз үчүн жана сиз үчүн эң сонун жаңылык, анткени ал азыраак капаланат жана чыдамдуу болот, демек, азыраак ачууланат.

Мектепке чейинки курактагы балдардагы эмоциялар жана оюндар

Мектепке чейинки курактагы балдар дайыма эмоциялар жөнүндө билишет, өзгөчө оюн учурунда.

Оюн — бул балдарды тарбиялоонун жана өнүктүрүүнүн табигый жолу. Оюн мектепке чейинки курактагы балдарга сезимдерин билдирүүгө жана башкарууга машыгууга мүмкүнчүлүк берет.

Мектепке чейинки курактагы балдардан эмнени күтүүгө болот жана алардын эмоциялары

3-4 жаш курагында балаңыз:

капалануу, кубаныч, ачуулануу жана толкундануу сыяктуу негизги сезимдерди сүрөттөө үчүн сөздөрдү колдонот;
эгер ал туура эмес иш кылган болсо, өкүнүп, кечирим сурашы керек экенин түшүнөт, бирок сиз ага көп жолу эскертишиңиз керек болот;
берешендикти жана бири-бири менен бөлүшүү идеясынын маңызы эмнеде экенин түшүнөрүн көрсөтөт, бирок ал дайыма эле башкалар менен бөлүшөт деп күтпөңүз.

4-5 жаш курагында балаңыз:

кайгыруу, кыжырдануу жана уялуу сыяктуу татаал сезимдерди сүрөттөө үчүн сөздөрдү колдонот, өзгөчө, сиз ага үйрөткөн болсоңуз;
эгер ал өзүн күнөөлүү сезсе, уялса же корксо чындыкты жашырат; ал тургай “Мен андай кылган жокмун” деп айтышы мүмкүн;
ачуулануу, капалануу жана көңүл калуу сыяктуу күчтүү эмоциялар менен күрөшөт жана көп ачууланбай калат;
сизге абдан байланган — мисалы, балаңыз туулган күнгө баруу сыяктуу бейтааныш жерге барардын алдында тынчсызданышы мүмкүн.

Беш жашка чыкканда, балаңыз:

көңүл калуу, күнөө жана көрө албастык сыяктуу татаал сезимдерди сүрөттөө үчүн сөздөрдү колдонот;
башкаларга болгон сезимдерин жакшыраак билип, алардын негизинде аракеттенет — мисалы, балаңыз досторуна жана үй-бүлөсүнө боорукер болуп, сизге көбүрөөк жардам бергиси келет;
жагымсыз кырдаалдар болбош үчүн эрежелерди сактоого абдан аракет кылат;
ал бир нерсени күтүп жатканда чыдамдуу болот.

Мектепке чейинки курактагы балдардын эмоциясын стимулдаштыруучу оюндар

Сиз жана башка балдар менен ойноо мектепке чейинки балдарга алардын сезимдерин билүүгө жана түшүнүүгө жардам берет. Биргелешкен оюндар үчүн бир нече кеңеш:

Кирдеп калуудан коркпой турган оюндарды ойлоп табыңыз, мисалы, кум, ылай же боёк менен ойноо. Бул балдар үчүн кубаныч же капалануу сыяктуу сезимдерди билдирүүнүн эң сонун жолу.
Балаңыз үчүн фантазияны же чыгармачылык мамилени колдонуш керек болгон оюндарды ойлоп табыңыз. Балаңыз сезимдерин куурчактар же оюнчуктар менен билдире алат же кийимди алмаштырып, элестетип ойной алат. Мисалы, мектепке чейинки курактагы балаңыз мугалим же дарыгер сыяктуу боорукер жана тынчсызданган адамдай көрүнүшү мүмкүн.
Бала паркта же ачык аянтчада ойнош үчүн сыртка чыккыла, ал жерде каалашынча чуркайт, тоголонот, жерге жатат. Бул балага эмоцияны жана энергияны чыгарууга жардам берет.
Балаңыздын өзүн-өзү көрсөтүүсү үчүн сүрөт тартууга түрткү бериңиз. Сүрөт тартуу балаңыз капаланса же кайгырса, тынчтандырат жана кубандырат.
Бала секирип, музыкага бийлегиси келгенде же жөнөкөй аспаптар менен музыка чыгаргысы келгенде колдоо көрсөтүңүз.
Каармандар балаңыз башынан өткөргөн окуяларга окшош жагдайларды жана эмоцияларды башынан өткөргөн окуяларды окуңуз. Бул балага үй жаныбарынын өлүмүнө кайгыруу же мектепке баруу керек болгон үчүн толкундануу сыяктуу жаңы сезимдерди түшүнүүгө жардам берет.
Балаңызга бардык курактагы балдар менен ойноого мүмкүнчүлүк бериңиз. Башка балдар менен ойноп жатып, балаңыз эмоцияларды таанып, башкарып, аларга реакция кылууга үйрөнөт.

Эгер балаңыз өзүн башкы деп сезсе, өз сезимдерин билдирүү жеңил болушу мүмкүн. Балаңызга эмне жана кантип ойногусу келгенин тандоого уруксат берүү пайдалуу.

Бардык балдар ар кандай ылдамдыкта өнүгүшөт. Эгер балаңыздын өнүгүүсүнүн кандайдыр бир аспектилери сизди тынчсыздандырса, медайым, педиатр же тарбиячы менен сүйлөшүп, алардан консультация алыңыз.