Yangi tugʻilgan chaqaloqlarda moddalar almashinuvi buzilishlarini erta aniqlash
Mamlakatimizda skrining (erta aniqlash) ikkita tugʻma modda almashinuvi kasalliklarini aniqlash uchun oʻtkaziladi: gipotireoz va fenilketonuriya. Oddiy tekshiruv orqali bu kasalliklarni tugʻilish paytida aniqlab boʻlmaydi; shuning uchun barcha yangi tugʻilgan chaqaloqlar erta aniqlash tekshiruvidan oʻtkaziladi. Bu kasalliklarning oʻziga xos xususiyati shundaki, agar davolanish oʻz vaqtida boshlanmasa, ular doimiy va ogʻir aqliy qoloqlikka, shuningdek, jismoniy rivojlanishning sekinlashishiga olib keladi.
Ikkala kasallikni ham davolash oddiy: gipotireoz tiroksin tabletkalari, fenilketonuriya esa maxsus parhez yordamida davolanadi. Hayotining birinchi oyida davolanishni boshlagan bolalar normal oʻsadi va rivojlanadi, tengdoshlaridan farq qilmaydi.
Bu kasalliklarni erta aniqlash uchun dunyoning barcha rivojlangan mamlakatlarida, shuningdek, bizning mamlakatimizda ham yangi tugʻilgan chaqaloqlarning qon namunalari tekshiriladi. Bunday tekshirishlar kasallikni aniqlash va oʻz vaqtida davolashni boshlashning yagona ishonchli usuli hisoblanadi!
Qon namunasi tugʻuruqxonada bola hayotining 48-soatidan keyin chaqaloqning tovonini kichik teshish orqali olinadi.
Agar test natijalari normal boʻlsa, sizga xabar berilmaydi. Lekin biron-bir tahlil natijasi meʼyordan chetga chiqsa, kasalxonaga oʻz vaqtida kelishingiz soʻraladi. Skrining tekshiruvi kasallikni aniqlamaydi, balki shubhali holatlarni aniqlaydi. Davolanishni oʻz vaqtida boshlash uchun zarur boʻlganda qoʻshimcha tekshiruvlarni imkon qadar tezroq oʻtkazish kerak.
Agar birinchi namuna ishonchli boʻlmasa, bola muddatidan erta tugʻilgan boʻlsa yoki unga qon quyilgan boʻlsa, takroriy tekshirish oʻtkazish zarur. Tahlil natijalari markaziy laboratoriyada saqlanadi.