Занепакоенасць мацярэй у першы год
Вось некаторыя тэмы, якія могуць у першую чаргу хваляваць маладую маці і займаць галоўнае месца ў яе разважаннях і перажываннях.
1. Рост і развіццё дзіцяці — ці ўмее яна клапаціцца пра дзіця?
2. Сувязь з дзіцем — ці зможа яна выбудоўваць паўнацэнныя эмацыянальныя адносіны са сваім дзіцем, і ці будзе гэта ўзаемадзеянне даваць дзіцяці ўсё неабходнае для развіцця?
3. Стымулюючае асяроддзе — ці дастаткова ў бацькоў сямейных рэсурсаў (блізкіх, родных), а таксама ведаў і разумення таго, як стварыць і забяспечыць неабходнае асяроддзе для росту і развіцця дзіцяці?
4. Уласная перабудова — ці змогуць маці/бацька дастаткова адаптавацца і перабудавацца, каб належным чынам выконваць сваю новую ролю?
Кожная гэтая тэма ўключае мноства думак, жаданняў, асцярог, успамінаў і меркаванняў, якія вызначаюць або ўплываюць на мацярынскія пачуцці, дзеянні, успрыманне, адносіны з навакольнымі людзьмі і іншыя формы паводзін.
Гэтая занепакоенасць — гэта не прыроджаная і не ўніверсальная з'ява. Гэта часовая псіхалагічная рэарганізацыя, на якую могуць спатрэбіцца месяцы, часам гады і якая накіравана на забеспячэнне найлепшага асяроддзя і ўмоў для новага члена сям'і. Бясспрэчна, у гэтай псіхалагічнай перабудовы ёсць біялагічныя і гарманальныя прычыны, але ў тым, як яна будзе працякаць, вялікую ролю могуць адыграць і сацыякультурныя фактары — гэта значыць тое, як у грамадстве ўяўляецца роля маці. Акрамя таго, у гэтым працэсе важную ролю можа адыграць мужчына.
Каб мама магла стварыць прыдатнае і падтрымліваючае асяроддзе для развіцця дзіцяці, яна павінна адчуваць падтрымку і павагу, разумець унікальнасць і каштоўнасць сваёй новай ролі, пры гэтым адчуваць сябе ў ёй дастаткова кампетэнтнай і дасведчанай. Упэўненасць у сваім партнёры, пачуццё абароненасці, гарманічныя адносіны ўнутры сям'і садзейнічаюць развіццю бацькоўскай кампетэнтнасці і павышэнню самаацэнкі ў маці.
Гістарычна склалася так, што ў нашым грамадстве выхаванне дзіцяці прадугледжвала ўдзел іншых сваякоў — больш дасведчаныя жанчыны старэйшага пакалення па змаўчанні дапамагалі маладой маці. У наш час структура сямейнай падтрымкі змянілася — цяпер больш прыкметную ролю адыгрывае бацька, роля астатніх сваякоў адыходзіць на другі план.
Усё, што ў мамы было выклікана станам цяжарнасці, працягваецца і з нараджэннем дзіцяці — усё гэта навявае ўспаміны аб уласным дзяцінстве, аб адносінах з уласнай маці і заахвочвае жанчыну да пераўтварэння новых сталых адносін. Вялікую дапамогу ў гэтым могуць аказаць бацькоўскія школы, якія будучая маці можа наведваць яшчэ ў перыяд цяжарнасці.