Совети за браќа и сестри на деца со аутизам

Родителство за браќа и сестри на деца со аутизам
Имањето дете со аутизам може да го отежне посветувањето на време за потребите на другите деца. Можеби понекогаш се чувствувате виновни или вознемирени за тоа.

Но, немојте да бидете премногу строги кон себе - има неколку едноставни работи што можете да ги правите секој ден за да ги негувате другите деца.

Објаснување на аутизам на браќата и сестрите
Добра идеја е да започнете да им го објасните аутизмот на другите деца кои типично се развиваат веднаш штом сметате дека можат да ве разберат или се доволно возрасни за да забележат дека нивниот брат или сестра се однесува поинаку од другите деца. Ова им помага на децата да се прилагодат на попреченоста на нивниот брат или сестра и да ги избегнуваат погрешните идеи за аутизмот.

Како што децата растат и подобро разбираат, ќе откриете дека им требаат повеќе информации и ќе поставуваат покомплицирани прашања за аутизам.

Како да се објасни аутизам

• Дознајте што веќе знаат вашите деца. Одговорите на сите прашања нека бидат едноставни. Поставувајте прашања за чувствата на вашите деца. Бидете подготвени да ги објасните работите неколку пати.
• Користете јазик и идеи кои одговараат на возраста и нивото на разбирање на вашите деца. Користете основни термини или едноставни описи. 
• Во ред е да им се каже на многу малите деца дека нивниот брат или сестра „не може да направи нешто“ затоа што нивниот брат или сестра не научил или „не разбира“.

Што знаат децата за аутизам
Дури и кога децата знаат нешто за аутизмот како состојба, тие честопати не знаат многу за тоа како таа состојба влијае на нивните браќа и сестри.

Децата од различни возрасти го разбираат аутизмот на различни начини. Петгодишно дете може да гледа на тоа како причина зошто братот или сестрата не може да пишува. 17-годишник е поверојатно да гледа на тоа како пречка за братот или сестрата да има „нормален живот“.

Децата понекогаш имаат погрешни идеи за аутизмот на нивниот брат или сестра. Можеби мислат дека тоа е нешто од што можете да се „заразите“ како настинка. Помалите деца можеби дури и мислат дека го предизвикале аутизмот на нивниот брат или сестра преку лошо однесување или лоши мисли. Можете да им помогнете со овие мисли со тоа што ќе разговарате со нив и ќе им објасните дека тоа не е вистина.

Ефекти на аутизам врз браќата и сестрите
Општо земено, браќата и сестрите на децата со аутизам добро се прилагодуваат. Честопати, браќата и сестрите на децата со попреченост се погрижливи, сочувствителни, независни и толерантни.

Но, деца со типичен развој можат да искусат и низа тешки или негативни чувства. На пример, во различни периоди тие може да чувствуваат:

• љубоморни на времето што го поминувате со нивниот брат или сестра
• обесхрабрени бидејќи нивниот брат или сестра не сака да си игра со нив
• се лутат ако мислат дека имате различни очекувања од нив и нивниот брат/сестра - на пример, може да почувствуваат дека им дозволувате на нивниот брат/сестра да не ги извршува домашните обврски или да се извлече со агресивно однесување
• заштитнички настроени кон својот брат/сестра и лути ако другите се исмеваат
• засрамени од луѓе кои зјапаат или од несакано внимание за време на семејните излегувања
• виновни за негативните чувства, како срам или гнев, кон својот брат или сестра
• загрижени дека дополнителниот стрес влијае на вашата благосостојба и на вашиот однос со партнерот - на пример, некои деца може да се грижат дека вие и вашиот партнер може да се разделите или разведете
• загрижени или огорчени за какви било идни улоги како негуватели на нивниот брат или сестра.

Помагање на браќата и сестрите на децата со нарушување на спектарот на аутизам
Исто како на вашето дете со аутизам, и на другите деца им треба вашето внимание. Еве неколку начини на кои можете да им дадете на вашите деца со типичен развој секојдневна топлина и позитивно внимание, да им помогнете да се чувствуваат посебно и да поттикнете позитивни односи меѓу сите ваши деца.

Одвојување посебно време за браќата и сестрите
Браќата и сестрите на децата со аутизам често не бараат внимание или не зборуваат за сопствените проблеми. За да го надминете ова, можете:

• да одвоите редовно време во тек на денот за вашите деца - тоа може да биде приказна пред спиење или 10 минути заедно на крајот од секој ден кога ќе им кажете на вашите деца три позитивни работи што ги направиле во текот на денот
• да одвоите неколку минути за да слушате кога вашите деца сакаат да ви кажат нешто - ова може да помогне ако не можете да одвоите редовно време секој ден
• да одвоите време за посебни активности со вашите деца, без нивниот брат или сестра со аутизам - ова може да биде одење на базен или на кино
• користете доверлива бебиситерка или негувателка за одмор за да се грижите за вашето дете со аутизам на еден ден или викенд - на овој начин можете да поминете подолг период со вашите други деца.

Можеби сметате дека е неправедно да поминувате повеќе време со вашето дете со аутизам отколку со другите деца. Но, важно е другите деца да се чувствуваат посебно додека се со вас, дури и ако тоа е само неколку минути дневно, како кога ги земате од училиште или пред спиење.

Ако вашите други деца чувствуваат дека се исто така посебни за вас, тие сè повеќе ќе ја разбираат ситуацијата како што ќе растат и ќе имаат помала веројатност да се чувствуваат огорчени кон својот брат или сестра

Поттикнување на поблиски односи
Браќата и сестрите на децата со аутизам генерално се чувствуваат позитивно за нивните браќа или сестри, но честопати нивните односи не се толку блиски како што би можеле да бидат. Ова може да се должи на тешкотиите што децата со аутизам често ги имаат со социјалната комуникација.

Еден начин да поттикнете поблиски односи меѓу вашите деца е да барате начини на кои сите тие можат да играат, да се забавуваат и да комуницираат заедно. На пример, многу мали деца со аутизам сакаат да дуваат меурчиња и да си играат со возови - ова се активности во кои можат да уживаат и нивните браќа и сестри.

Обидувајќи се да бидете фер, важно е вашите деца да чувствуваат дека сите се третирани праведно:

Каде што е можно, направете семејни правила кои се фер за сите ваши деца.

• Користете стратегии за да поттикнете добро однесување кај сите ваши деца.
• Обидете се да не прифаќате агресивно или навредливо однесување од вашето дете со аутизам ако не го прифатите тоа од другите деца.

Може да биде предизвик да го игнорирате однесувањето како што е удирање или фрлање од страна на вашето дете со аутизам затоа што ова дете „не разбира“ или едноставно е „премногу тешко“. Но, браќата и сестрите на вашето дете може да го сфатат ова како неправедно и поради тоа да се чувствуваат огорчени или вознемирени.

Поставување на семејни улоги и одговорности
Сите ваши деца можат да придонесат за вашиот семеен живот. Помагањето околу вашиот дом им помага на сите да се здружат како семејство и ги учи сите деца на важни вештини за независност. Станува збор само за разработка на улоги и одговорности што се соодветни за различните возрасти и способности на вашите деца.

Вашите деца со типичен развој можат да ги извршуваат домашните работи како што се местење кревети, миење садови, диплење алишта и слично. Вашето дете со аутизам може да преземе повеќе одговорности како што расте. На пример, ова дете можеби ќе може да постави чаршав на масата за вечера.

Можеби е примамливо да се потпрете на другите деца или да очекувате од нив да преземат дополнителни одговорности. Меѓутоа, важно е да бидете фер и да запомните дека на другите деца им треба време само за да бидат деца.

Управување со негативните чувства
Додека децата учат и се прилагодуваат на аутизмот на нивниот брат или сестра, вашите други деца може да имаат негативни чувства за тоа како се однесувате со нив. Тие може да се чувствуваат повредени, огорчени, вознемирени или тажни.

Еве неколку начини да им помогнете со овие чувства:

• Бидете свесни за чувствата на вашите деца и признајте ги - на пример, ако вашето дете рече: „Мразам да си играм со Стефан, тој ми ги зема играчките“, можете да кажете „Те разбирам дека тоа навистина те фрустрира“.
• Комуницирајте со вашите деца за нивните чувства на начин без осудување - на пример, може да кажете „Не ти се лутам. Можеш ли да ми кажеш што се случи и како тоа те натера да се чувствуваш?“
• Работете заедно за да откриете некои позитивни навики кои ги олеснуваат чувствата на вашите деца. На пример, тие можеби сакаат да цртаат или сликаат за да ги изразат своите чувства.
• Споделете ги вашите сопствени чувства за да им помогнете на вашите деца со типичен развој да разберат дека нивните чувства се нормални - на пример, може да кажете дека понекогаш и вие се чувствувате засрамено.
• Разговарајте со друг член на семејството или пријател за тоа што се случува. Разговорот со друг возрасен може да ви го олесни умот и да ви помогне да најдете решенија.
• Ако ви треба помош за управување со браќата и сестрите или нивните чувства, побарајте помош од професионалец, како што е вашиот лекар, детски психолог или советник.

Создавање на мрежа за поддршка надвор од вашето семејство
Понекогаш, вашите други деца може да се чувствуваат преоптоварени од семејниот живот, особено ако имаат брат или сестра со сериозни тешкотии во однесувањето. Пријателствата надвор од семејството може да им помогнат да се чувствуваат повеќе од само браќа и сестри на дете со аутизам.

Приклучувањето кон група за поддршка на браќа или сестри може да им помогне да сфатат дека не се сами и да разберат дека она што го чувствуваат е нормално. Советувањето, исто така, може да биде добра идеја, доколку на децата им е тешко да се справат.

Групи за поддршка
Приклучувањето кон група за поддршка на семејства со дете со аутизам е одличен начин да се среќавате и да формирате пријателства со други луѓе во слични ситуации како вашата. Исто така, може да им даде можност на вашите деца со типичен развој да ги запознаат другите браќа и сестри на деца со аутизам.