Бозиҳо бо навзодон
Бозӣ бо кӯдакони навзод: чаро онҳо барои рушди малакаҳои ҳаракат муҳиманд
Бозиҳо ба кӯдакони навзод имкон медиҳанд, ки ҳаракати тамоми баданро машқ кунанд, ки ин ба рушди малакаҳои мотории умумӣ мусоидат мекунад. Вақте ки Шумо бо кӯдаки худ бозӣ мекунед, ӯ қавитар мешавад ва ҳамоҳангии ҳаракати ӯ беҳтар мешавад.
Тавассути бозӣ, навзодон ва кӯдакони хурдсол муоширатро бо муҳити атроф меомӯзанд ва кашф мекунанд, ки ҷисми онҳо ба чӣ қодир аст. Масалан, вақте ки Шумо бозичаро дар наздик нигоҳ медоред ва кӯдаки Шумо ба он даст дароз мекунад (пас аз давраи баъди таваллуд), кӯдаки Шумо мефаҳмад, ки ӯ метавонад ашёи дар наздик бударо бо дасташ ламс кунад.
Кӯдаки худро рӯҳбаланд ва таъриф кунед, ва инчунин аз корҳое, ки ӯ карда метавонад, ба шавқ оед. Ин ба ӯ ҳисси дӯстдошта ва қадрдонӣ медиҳад ва ба ӯ боварӣ мебахшад, барои кӯшиш кардан ба иҷрои бисёр ҳаракатҳои нав.
Чиро интизор шудан: ҳаракатҳои навзод
Дар давоми чор ҳафтаи аввали ҳаёт, бисёре аз ҳаракатҳои кӯдаки Шумо рефлексивӣ мебошанд, бинобар ин ӯ воқеан онҳоро идора карда наметавонад. Масалан, вақте ки Шумо рухсораи кӯдакро сила мекунед, ӯ ба таври рефлексивӣ дар ҷустуҷӯи синаи модараш рӯяшро мегардонад.
Дар давоми якум моҳи аввали ҳаёт кӯдаки Шумо метавонад:
- ба рӯи Шумо нигоҳ кардан ва бо чашмонаш ба ҳаракатҳо аз ин тараф ба он тараф нигоҳ кардан;
- дар болои шикам хобида ба муддати кӯтоҳ бардоштани сар.
Вақте ки кӯдаки Шумо ҳаракатҳои худро беҳтар идора мекунад, ӯ метавонад:
- муштҳояшро кушодан ва бо дастон ба ашёи овезон задан;
- ҳангоми дар шикам хобидан сарро бардоштан ва ба оринҷ такя кардан, то ба бозичае, ки дар пеш аст, нигоҳ кунад (тақрибан дар 4-8 ҳафтагӣ);
- бо чашмонаш ба рӯи Шумо ё бозичае нигоҳ кардан, ки оҳиста аз ин тараф ба он тараф ҳаракат мекунад, ё ҳаракати давравӣ мекунад. Барои он ки ӯ ин корро иҷро кунад, ба масофаи тақрибан 30 см ба ӯ наздик шавед;
- ҳаракат кардан ва лагад задан бо пойҳояш, махсусан дар тағорача ё ҳангоми иваз кардани уребча (тақрибан дар 8 ҳафтагӣ);
- дастон ва пойҳои худро ҳаракат додан ва тамошо кардани он, ё ба рӯи Шумо ё бозича даст дароз кардан (тақрибан дар 12 ҳафтагӣ).
Кӯдаки навзоди Шумо ҳоло ҳам идора кардани мушакҳои гарданашро меомӯзад, аз ин рӯ муҳим аст, ки ҳангоми бардоштан сарашро доред.
Кӯдаки Шумо қариб аз таваллуд сар карда, кӯшиш мекунад, ки ифодаи чеҳраи Шуморо нусхабардорӣ кунад. Агар Шумо ба кӯдаки худ табассум кунед, ӯ кӯшиш мекунад, ки пас аз Шумо такрор кунад. Абрӯятонро чин кунед – ва Шумо хоҳед дид, ки кӯдак низ ҳамин тавр мекунад!
Бозиҳо барои ба ҳаракат водор кардани кӯдаки навзод:
Инҳоянд чанд идея барои бозиҳое, ки кӯдакро ба ҳаракат медароранд ва рушди малакаҳои мотории ӯро суръат мебахшанд:
- Ба дасти кӯдаки худ бозича ё шақшақа гузоред, то ки ӯ онро дорад.
- Дар болои катчаи кӯдаки худ ашёҳои дурахшони ҷолибро овезон кунед, то ӯро ташвиқ кунанд, ки ба онҳо нигоҳ кунад ва ба онҳо даст дароз кунад. Бозичаҳоро тавре овезон кунед, ки кӯдак ба осонӣ ба онҳо даст расонида тавонад. Барои ин ба аробача ё курсии бачагон камончаи махсус часпонед ва ба он бозичаҳоро овезед. Аммо боварӣ ҳосил кунед, ки фарзанди Шумо дар ресмонҳо дарнамонад.
- Сурудҳоеро, ки иҷрои амалҳои оддиро дар назар доранд, бихонед, то ин ки кӯдаки Шуморо бо мурури калон шуданаш ба ҳаракат водор кунанд.
- Бигзор кӯдаки Шумо каме вақтро дар рӯи фарш гузаронад, ки дар он ӯ ба осонӣ ҳаракат карда метавонад. Кӯшиш кунед, ки ӯро шитоб накунонед. Вай ҳама чизро ҳангоми омода шуданаш анҷом медиҳад. Танҳо аз тамошои ҳаракати ӯ лаззат баред.
- Кӯдак бояд чанд вақт бо шикам хобад. Кӯдаки худро бо шикамаш дар сатҳи сахт, масалан, ба фарш гузоред, то ӯ тавонад то калонтар шуданаш ба оринҷҳо такя карда бардоштани сарашро машқ кунад. Аз 1-2 дақиқа оғоз кунед ва дар як рӯз то 10-15 дақиқа бо шикам хобонед.
Нигарониҳо дар бораи рушди кӯдак
Чун қоида, марҳилаҳои рушди кӯдак бо ҳамон як тартиб ба амал меоянд, аммо синну соле, ки онҳо ба амал меоянд, барои ҳар як кӯдак метавонад фарқ кунад. Ҳатто фарзандони як оила ба таври гуногун инкишоф меёбанд.
Шумо кӯдаки худро беҳтар медонед. Агар Шумо дар бораи рушди ӯ, аз ҷумла чӣ гуна ҳаракат кардан ва бозӣ кардани ӯ хавотир бошед, тавсия дода мешавад, ки ба педиатр муроҷиат кунед.
