Вырашэнне канфліктаў паміж братамі і сёстрамі

Ад сварак паміж братамі і сёстрамі нікуды не падзецца. У рэшце рэшт, вашыя дзеці вучацца ладзіць адзін з адным. Калі здараецца сварка, галоўнае — своечасова яе спыніць, каб ніхто не пацярпеў. Пасля гэтага трэба дапамагчы дзецям канструктыўна вырашыць праблему.
Body

Сваркі паміж братамі і сёстрамі: калі ўмешвацца

Часам карысна некаторы час не ўмешвацца ў сваркі паміж братамі і сёстрамі, гэта дае дзецям магчымасць разабрацца ў канфлікце самастойна. Але важна ведаць, калі трэба паўплываць на сітуацыю, каб спыніць сварку.

Бацькам трэба абавязкова ўмяшацца, перш чым хто-небудзь пацерпіць, калі сваркі і канфлікты суправаджаюцца гвалтам (фізічным і/або вербальным: узнікае бойка, дзеці зрываюцца на крык, крыўдныя фразы ці абзыванні).

Насамрэч залішняя ўвага можа толькі распаліць сварку. Гэта адбываецца таму, што дзеці заўсёды спрабуюць прыцягнуць да сябе ўвагу, у тым ліку і дрэннымі паводзінамі. Звяртаючы ўвагу на дзяцей падчас іх сварак, выкарыстоўвайце гэтую сітуацыю як магчымасць навучыць іх пазбягаць боек і вырашаць праблемы мірна ў будучыні.

Спыненне сварак паміж братамі і сёстрамі: паслядоўнасць

Што рабіць, калі пачынаецца сварка:

  1. Спыніце канфлікт да таго, як гэта прывядзе да слёз. Для гэтага можа спатрэбіцца разняць дзяцей і развесці іх па розных пакоях, каб тыя супакоіліся.
  2. Захоўвайце спакой. Гэта можа здацца немагчымым, але ваша задача заключаецца ў тым, каб не пагаршаць сітуацыю. Напраўце свае сілы на падтрымку тых паводзін, якія вы хочаце, каб дзеці засвоілі.
  3. Скажыце дзецям, што вы абмяркуеце сітуацыю, якая склалася, пазней. Часта дзеці занадта ўзбуджаны, каб адразу зразумець тое, што вы гаворыце. Перш чым амяркоўваць праблему, пачакайце, пакуль эмоцыі ўлягуцца. У выпадку дзяцей старэйшага ўзросту гэта можа быць нават на наступны дзень.

Заўсёды спыняйцеся падчас дзіцячых сварак, будучы за рулём. Калі вы абарочваецеся, каб пагаварыць з імі або разняць іх, то не сочыце за дарожнай абстаноўкай.

Канструктыўнае вырашэнне канфліктаў паміж братамі і сёстрамі: парады

Гэтыя парады дапамогуць вам зняць напружанасць у выпадку сварак паміж братамі і сёстрамі:

  • Абыходзьцеся з дзецьмі справядліва. Але памятайце, што справядлівае абыходжанне — гэта не абавязкова адна і тая ж рэакцыя. Напрыклад, немагчыма аднолькава размаўляць ці паводзіць сябе з шасцігадовым і двухгадовым дзіцем.
  • Пазбягайце адмоўных параўнанняў. Дзіця можа пакрыўдзіцца або раззлавацца, калі вы скажаце нешта накшталт: «А ты чаго сябе так паводзіш, ты ж старэйшы?!» або «Гэта ты пачаў!».
  • Высветліце прычыну сваркі. Гэта дапаможа вам зразумець, як лепш за ўсё адрэагаваць. Напрыклад, калі дзіця адабрала цацку ў брата ці сястры, трэба ўмяшацца. Калі вы гэтага не зробіце, дзіця вырашыць, што дзейнічаць сілай — прымальны спосаб дамагацца жаданага. Назірайце за дзецьмі, толькі так вы зразумееце прычыну сваркі і будзеце ведаць, што рабіць.
  • Устанаўлівайце агульныя для ўсіх правілы, каб ва ўсіх было разуменне, якіх паводзін вы ад іх чакаеце. Пры неабходнасці нагадвайце сваім дзецям адпаведнае правіла і рабіце так, каб яго парушэнне непазбежна вяло да абазначаных наступстваў.
  • Складзіце план. Добра, калі вы зможаце загадзя прадумаць, як будзеце дзейнічаць у выпадку невялікіх рознагалоссяў ці сур’ёзных сварак. Напрыклад, вы можаце дапамагчы дзецям сумесна згладзіць невялікія спрэчкі, але пры гэтым толькі вы выбіраеце, якія наступствы чакаюць у выпадку сапраўдных боек або паўтарэння сварак пасля таго, як вы ўсе дамовіліся пра рашэнне праблемы.

Рашэнне праблем пасля сваркі паміж братамі і сёстрамі: паслядоўнасць

Меры, да якіх вы звяртаецеся пасля сваркі, могуць дапамагчы дзецям навучыцца самастойна вырашаць праблемы ў будучыні. Лепш за ўсё пры гэтым пачакаць, каб эмоцыі ўлягліся і дзеці зноў былі гатовы спакойна размаўляць.

  • Раскажыце дзецям, што вы вырашылі. Напрыклад: «Я вырашыў, што ніводзін з вас не будзе карыстацца камп’ютарам, пакуль мы не знойдзем спосаб спыніць сварку. Вам зразумела? Вы гатовы зараз пачаць вырашаць гэтую праблему?».
  • Папрасіце кожнага з дзяцей расказаць сваё бачанне праблемы. Паспрабуйце зрабіць так, каб дзеці ўбачылі, што адбываецца, з пазіцыі іншага чалавека, а не толькі са сваёй. Можаце растлумачыць, што два чалавекі здольны дамовіцца адзін з адным, нават калі важкія прычыны ёсць у кожнага.
  • Папрасіце дзяцей расказаць, чаго яны хочуць. Можаце таксама падштурхнуць іх да таго, каб яны паразважалі, чаго ім хочацца. Напрыклад: «Алег, хіба справядліва, калі за камп’ютарам будзеш бавіць час толькі ты?».
  • Правядзіце разам мазгавы штурм. Дазвольце дзецям выказаць іх ідэі па вырашэнні праблемы, падтрымлівайце іх, не асуджайце агучаныя прапановы. Дадайце некалькі ўласных ідэй і запішыце іх усе.
  • Ацаніце ідэі. Пачніце з таго, што папрасіце дзяцей падумаць, якія ідэі могуць не спрацаваць. Пасля гэтага знайдзіце рашэнне з найбольшай колькасцю пераваг і з найменшай колькасцю недахопаў. Напрыклад: «Як хто думае, вось гэта спрацуе?» і «Што падабаецца і што не падабаецца ў гэтым рашэнні?».
  • Калі з першага разу не ўдаецца знайсці рашэнне, вярніцеся да яго пошуку пазней. Можаце прапанаваць дзецям удваіх папрацаваць над ідэямі або папрасіць парады ў тых, хто сутыкаўся з падобнымі праблемамі. Таксама можна пашукаць падказкі ў кнігах ці на вэб-сайтах для бацькоў.
  • Як толькі ўсе пагодзяцца з якім-небудзь рашэннем, паспрабуйце яго прымяніць і паглядзіце, як яно спрацуе. Калі не дапамагло, пачніце спачатку.

Кантралюйце ўласныя эмоцыі

Гэта нармальна, калі вы перажываеце з-за таго, што дзеці сварацца. Бывае, што нейкія праблемы непакояць вас больш, чым іншыя. А ў некаторыя дні вы рэагуеце больш рэзка, чым звычайна.

Але важна захоўваць спакой. Калі сітуацыя бяспечная і вам не трэба ўмешвацца неадкладна, можна зрабіць паўзу, палічыць да 10 і затым дзейнічаць.

Гэтых 10 секунд часта бывае дастаткова, каб супакоіцца. Калі гэта не дапаможа, варта папрасіць іншага дарослага ўмяшацца на нейкі час, пакуль вы прыйдзеце ў норму.

Дадатковыя парады можна знайсці ў нашых артыкулах пра стрэс, зніжэнне яго ўзроўню і дыхальныя практыкаванні для расслаблення.

Калі пры сварках паміж братамі і сёстрамі трэба звяртацца па дапамогу іншых

Калі вашыя дзеці паводзяць сябе ў адносінах адзін да аднаго вельмі агрэсіўна ці варожа, трэба звярнуцца па дапамогу да прафесіяналаў. Такія сваркі могуць быць вельмі небяспечнымі для дзяцей і ў будучыні прывесці да праблем у адносінах. Таму, калі вас турбуе тое, як паводзяць сябе вашыя дзеці, калі яны не могуць дамовіцца, лепш звярнуцца да прафесіяналаў. Пачніце з кансультацыі з урачом вашага дзіцяці.

Часам дзіцячыя сваркі абумоўлены такім станам, як сіндром дэфіцыту ўвагі і гіперактыўнасці (СДУГ), з-за якога дзецям складана кантраляваць свае паводзіны.

Па дапамогу трэба звярнуцца і тады, калі вас у цэлым непакояць паводзіны вашых дзяцей. А таксама ў выпадку, калі вы самі адчуваеце стрэс ці трывогу з-за сварак дзяцей. Можна пачаць з размовы з блізкімі, сябрамі і іншымі бацькамі. Калі вам патрэбна неадкладная кансультацыя, можна патэлефанаваць на гарачую лінію.