10-12 Μήνες — Καθιέρωση συνηθειών

Επικοινωνία

Τι νέο υπάρχει;  

Αυτή είναι η περίοδος κατά την οποία πιθανότατα θα ειπωθεί η πρώτη πραγματική λέξη του μωρού σας. Παρόλο που θα εξακολουθεί να φλυαρεί μέχρι το τέλος του πρώτου έτους, το μωρό σας πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει και θα μπορεί να πει τουλάχιστον μια λέξη (όπως "μα-μα" ή "μπα-μπα"). Θα προσπαθήσει να επικοινωνήσει συστηματικά μαζί σας με κάθε τρόπο - όχι μόνο χρησιμοποιώντας λέξεις, αλλά και δείχνοντας και κουνώντας τα πράγματα... Εάν το μωρό σας δεν χρησιμοποιεί ακόμη λέξεις, μην ανησυχείτε. Θα βρει άλλο τρόπο να τραβήξει την προσοχή σας και θα σας δείξει για το τι θέλει. Θα σας καταλαβαίνει όλο και περισσότερο.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Μιλήστε με το μωρό σας κατά τη διάρκεια των καθημερινών συνηθειών - ντύσιμο, τάισμα, περπάτημα, ψώνια... Απλά ονομάστε τι κάνετε ή τι βλέπετε γύρω σας - δεν είναι μάθημα, μόνο συνομιλία! Αν προσπαθήσει να μιλήσει, δώστε του νόημα στους ήχους προσθέτοντας κάτι (για παράδειγμα, όταν λέει "μπα-μπα" ή "μα-μα" μπορείτε να απαντήσετε "Ναι, ήρθε ο μπαμπάς" ή "Ναι, ήρθε η μαμά"). Με αυτόν τον τρόπο, εμπλουτίζετε το λεξιλόγιό του και χτίζετε τις επικοινωνιακές του δεξιότητες.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορεί να παρατηρήσετε ότι καταλαβαίνει σύντομες οδηγίες όπως "δώσ'το στον αδερφό σου", "πες γειά" ή "μην το αγγίζεις". Αναγνωρίστε τη νέα αυτή κατάκτηση με ένα μεγάλο χαμόγελο ή έναν έπαινο.

Συναισθήματα

Τι νέο υπάρχει; 

Όπως όταν ήταν μικρότερο, το μωρό σας πιθανότατα θα εξακολουθήσει να παρουσιάζει μια 'ανεξήγητη' ανησυχία. Μπορεί ακόμα να φοβάται και να αρχίσει να κλαίει όταν βγαίνετε από το δωμάτιο. Καθώς προχωράει η συναισθηματική του ανάπτυξη, θα γίνεται όλο και πιο συνειδητός στις ανάγκες του. Και καθώς γίνεται καλύτερος στην επικοινωνία, θα μπορεί να σας ενημερώσει για τις επιθυμίες και τα συναισθήματά του.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Συνεχίστε να καθησυχάζετε το μωρό σας όταν δυσκολεύεται και αποφεύγει τους καινούργιους ανθρώπους. Μπορείτε να δοκιμάζετε καθημερινά λίγο λίγο να φεύγετε προσωρινά - ακόμη και για να πάρετε ένα παιχνίδι από άλλο δωμάτιο - και να επιστρέψετε. Παιχνίδια όπως το κρυφτό ή το peek-a-boo βοηθάνε στη διαχείριση αυτών των συναισθημάτων. Όποια και αν είναι τα συναισθήματά του, ακούστε και προσπαθήστε να ερμηνεύσετε τις επιθυμίες του και να τις εκφράσετε με λόγια (για παράδειγμα, "Ω, το μωρό είναι πολύ κουρασμένο" ή "Το μωρό θέλει αυτό το κουτάλι, κάτσε να σου το δώσω").

Σκέψη

Τι νέο υπάρχει;

Θυμηθείτε ότι το μωρό σας βρίσκεται στη διαδικασία να μαθαίνει όλη την ώρα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Τα μωρά αυτής της ηλικίας λατρεύουν να βρίσκουν κρυμμένα αντικείμενα κάτω από μια κουβέρτα ή ένα ποτήρι. Θέλει επίσης να ανακαλύψει πώς λειτουργούν τα αντικείμενα - συχνά αρπάζοντας, τινάζοντας, χτυπώντας η ρίχνοντας κάτι στο έδαφος (βεβαιωθείτε ότι τα αντικείμενα είναι ασφαλή!). Θα του αρέσει να παίζει με τους ενήλικες που τον προσέχουν. Στο τέλος του πρώτου έτους μπορεί να πάρει κάποιος πρωτοβουλίες και να ξεκινήσει το παιχνίδι - αρχικά δείχνοντάς σας τα παιχνίδια με τα οποία παίζει.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Όπως όταν ήταν μικρότερο, το μωρό σας θα μάθει ακόμα καλύτερα μέσα από το παιχνίδι. Στην ενότητα 'Παίζοντας μαζί', θα βρείτε πολλές δραστηριότητες που το μωρό σας θα λατρέψει σε αυτήν την ηλικία. Κάθε παιδί είναι μοναδικό, οπότε ακολουθήστε τις επιθυμίες του και υποστηρίξτε την επιλογή παιχνιδιών και ενδιαφερόντων του. Απλά καθημερινά αντικείμενα και δραστηριότητες θα εμπλουτίσουν τις γνώσεις και τις γνωστικές του ικανότητες. Διαβάστε βιβλία, διηγηθείτε παραδοσιακές ιστορίες, παίξτε μουσική ή τραγουδήστε παιδικές ρίμες και απαγγείλετε ομοιοκαταληξίες για παιδιά. Αφήστε τον να γυρίσει τις σελίδες στα βιβλία με εικόνες. Το μπάνιο ή το ντύσιμο είναι υπέροχες στιγμές για να τον βοηθήσετε να σας δείξει σημεία του σώματος. 

Κινητικότητα

Τι νέο υπάρχει;

Αυτοί οι μήνες φέρνουν μερικές συναρπαστικές εξελίξεις. Πιθανότατα, το μωρό σας θα ξεκινήσει να στέκεται, στηριζόμενο σε κάτι. Στη συνέχεια, μπορεί να προσπαθήσει να σταθεί ανεξάρτητα και ίσως κάνει τα πρώτα του βήματα. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, αλλά μέχρι το τέλος αυτής της περιόδου ορισμένα μωρά μπορεί να περπατήσουν μόνα τους. Ωστόσο, το περπάτημα είναι μια μεγάλη πρόκληση για τα μωρά και ορισμένα μωρά θα συνεχίσουν να μπουσουλάνε ως ένας ευκολότερος τρόπος για να εξερευνήσουν τον κόσμο τους. Ταυτόχρονα, γίνεται πιο αποτελεσματικός στο να χρησιμοποιεί τα χέρια και τα δάχτυλά του για να εξερευνήσει το περιβάλλον του.

Και τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε;

Δεν χρειάζεται να μάθετε σε ένα παιδί να περπατάει! Βρείτε όμως διασκεδαστικούς, καθημερινούς τρόπους για να τον ενθαρρύνετε να κινηθεί, έτσι ώστε να χτίσει μυϊκή δύναμη για πιο πολύπλοκες κινήσεις. Τώρα που είναι εν κινήσει, ελέγξτε ότι το σπίτι σας είναι ασφαλές για τον μικρό σας εξερευνητή. Ο συντονισμός και η χρήση των χεριών του βελτιώνονται επίσης. Μπορείτε να τον βοηθήσετε ενθαρρύνοντάς τον να εξερευνήσει διαφορετικές υφές αντικειμένων με το άγγιγμά του, να χτυπήσει ένα αντικείμενο πάνω σε ένα άλλο, ή να τα βάλει σε κουτιά και να τα βγάλει από αυτά, ή να μαζέψει ψίχουλα φαγητού από το τραπέζι. Δώστε του μερικές μπογιές για να μουτζουρώσει στο χαρτί.

Για να βρείτε πολλούς περισσότερους τρόπους για να υποστηρίξετε την ανάπτυξη του παιδιού μέσω του παιχνιδιού, μεταβείτε στην ενότητα Παίζοντας μαζί.

Οι ανησυχίες των γονέων για την ανάπτυξη στο διάστημα από τον 10ο έως τον 12ο μήνα 

Επειδή κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, είναι αδύνατο να προβλέψουμε πότε ή πως το δικό σας παιδί θα τελειοποιήσει μια συγκεκριμένη δεξιότητα. Οι ικανότητες (αναπτυξιακά ορόσημα) που αναμένονται και σχετίζονται με αυτήν την περίοδο, σας δίνουν μόνο μια γενική ιδέα για τις αλλαγές που μπορεί να περιμένετε καθώς μεγαλώνει το παιδί σας. Μην ανησυχήσετε αν η εξέλιξή του ακολουθήσει λίγο διαφορετικό δρόμο.

Ωστόσο, για να είστε σίγουροι, μιλήστε με τον παιδίατρό σας [ή άλλον πάροχο υγείας] εάν το παιδί σας εμφανίσει κάποιο από τα παρακάτω σημάδια πιθανής καθυστέρησης στην ανάπτυξη, εάν το παιδί σας φαίνεται να έχει χάσει κάποιες από τις δεξιότητες που είχε σε μικρότερη ηλικία, ή εάν έχετε άλλους λόγους να ανησυχείτε:

• Το παιδί σας δεν κάνει οπτική επαφή μαζί σας ή δεν ακολουθεί κινούμενα αντικείμενα με τα μάτια του
• δεν ενδιαφέρεται για τους ήχους
• δεν απαντά στο όνομα του όταν τον καλείτε
• δεν φλυαρεί
• δεν προσπαθεί να σας ενημερώσει με κανέναν τρόπο για το ποιες είναι οι επιθυμίες ή οι ανάγκες του
• δεν δείχνει αντικείμενα
• δεν δείχνει συναισθήματα
• δεν μπουσουλάει.