25-36 месеци - имагинацијата почнува да цвета

Ако можев да ти кажам...  „Тоа сум јас! Го знам моето име и ги знам имињата на мајка ми и татко ми. Имам некои пријатели, братучеди, деца што живеат во моја близина, или деца во мојата градинка. Сакам да играм, сам и со другите. Не знам многу зборови, но сакам да разговарам и да поставувам прашања. Сакам да чкртам и цртам на хартија. Сакам да разгледувам ксликовници и ми се допаѓа кога ми читаш или ми раскажуваш приказни. Сакам да ги слушам моите омилени приказни повторно и повторно. Исто така, сакам да трчам и да се качувам по скали ако можам. Можам да фрлам топка. Можам да натрупам предмети за да направам кули. Можеби се преправам дека зборувам по телефон. Можам да направам толку многу работи: понекогаш мислам дека можам да направам се! Затоа понекогаш се нервирам кога не успевам. Но, не грижи се, ќе се обидам повторно. Ако не можам сега, ќе можам подоцна. "

Комуницирање

Што има ново? 

На оваа возраст, речникот на вашето дете станува побогат секој ден. Повеќето деца можат да состават реченици од 2 до 5 зборови, и полесно е да се разбере што ви зборува вашето дете. Полека ќе научи како да слуша и да чека на ред и ќе може да продолжи со краток разговор.  Во овој период, вашето дете учи како да ги опише работите што се случиле во текот на денот.  Со мала помош од вас, таа дури може да почне да раскажува едноставна приказна. Колку возбудливо за неа и за вас! 

Што можете да направите за да помогнете?

Одредете заедничко време за читање со вашето дете и дозволете и да ги врти страниците на сликовница сама. Научете го вашето дете едноставни песни и стихови, можеби некои од вашето детство? Прашајте го вашето дете да ви покаже работи на слики и охрабрете го да ги повтори зборовите после вас, дури и ако тоа не звучи многу како вашиот изговор.  Вашето дете ќе биде заинтересирано за имињата на предметите.  Обидете се да не го кажете само името, туку и некои описни зборови (како „да, тоа е голем син камион“ или „топката - топката е голема, нели?“). 

Чувства

Што има ново?

Ова е многу важен период за емоционалниот развој на вашето дете. Вашето дете доживува многу чувства секој ден - од интензивна среќа до тага, фрустрација и, понекогаш, лутина.  Во исто време, таа учи за чувствата на другите луѓе, вклучувајќи ги и почетоците на емпатија - како се чувствува некој друг. Како кога беше помало, сепак може да има лути испади или изразување на гнев. Таа се уште има тешкотии да ги изрази големите чувства со зборови. Во овој период, вашето дете, исто така, ќе започне да разбира како нејзиното однесување влијае на вашето, а исто така и како вашето однесување влијае врз неа. Таа е склона да биде помалку загрижена за одвојување од вас, иако понекогаш е се уште тешко, и секое дете е различно. 

Што можете да направите за да помогнете?

Разговарајте со вашето дете за чувствата, раскажувајте приказни или читајте книги соодветни за возраста за сите видови емоции. Охрабрете ја да верува во емоциите со своите играчки или други предмети.  Прифатете дека таа се уште не може да управува со своите големи чувства и бидете смирени за да создадете безбедна средина за неа.  А играњето, особено измислената игра, е прекрасен начин за да ги разбере и да се справи со чувствата.

Мислење

Што има ново? 

Вашето дете полека почнува да разбира важни идеи како време (како што е денот и ноќта, пред и потоа) и спротивностите (големи и мали). Исто така, во овој период, таа веројатно ќе ви покаже дека ги разбира целите на различни делови од нејзиното тело („гледам со моите очи“). Почнува да се обидува да групира објекти по боја, големина или форма. Исто така, ќе започне да решава едноставни проблеми преку обиди и грешки - „Ако лажицата не влезе во теглата, можеби ќе пробам помала“.

Што можете да направите за да помогнете?

Запомнете дека вашето дете продолжува да учи најдобро преку истражување и игра.  Новите концепти може да се истражат со користење на предмети и со игр и со преправање.  Охрабрете го вашето дете да игра многу такви игри и понекогаш вклучете се во играта што ја води вашето дете.  Продолжете да ја вклучувате во секојдневните искуства што ви овозможуваат да истражувате заедно и да испробувате нови работи:  „ајде да садиме цвеќиња денес!“ или „можеш ли да најдеш место каде да ги ставиме чашите? Ти благодарам!"

Движење

Што има ново?

Вашето дете станува многу понезависно. Во овој период, вашето дете може да се облече и соблече самостојно - се разбира, не совршено - да ги мие рацете или да јаде сама. Важен аспект за да станете независно е употребата на тоалетот. Движењата на вашето дете се посложени отколку порано. До крајот на третата година од животот, вашето дете веројатно може да трча и да скока, да застане на една нога, да се качува и да се спушта (ако дома има скали), а можеби и да се обиде да вози мал велосипед или трицикл, доколку ги има.

Што можете да направите за да помогнете?

Вашето дете ќе биде желно да проба нови работи, но тоа има потреба од ваша поддршка. Охрабрете го да се обиде, без разлика дали е успешно или не на почетокот - и прославете го стекнувањето на нови вештини. Можете исто така да изградите вештини и доверба со тоа што ќе ја вклучите во секојдневните семејни работи - помагајќи во сортирање на чисти чорапи, шопинг, подготвување храна и други едноставни задачи што ја фасцинираат.

Ако сте во близина, вашето дете ќе биде поподготвено да се обиде да се искачи, да скокне, да нацрта, да фрли топка или да истражува други нови предизвици.  Само со вашето присуство, вие создавате безбедна средина за развој. 

За да прочитате повеќе начини како да го поддржите развојот на детето преку игра, одете во делот Играње заедно.

Загриженост на родителите за развојот во периодот од 25 -ти до 36 -тиот месец 

Бидејќи секое дете се развива на свој посебен начин, невозможно е точно да се предвиди кога или како вашето дете ќе усоврши одредена вештина. Способностите (развојни пресвртници) очекувани и наведени за овој период ви даваат само општа идеја за промените што би можеле да ги очекувате како што вашето дете ќе порасне.  Ве молиме, не грижете се ако неговиот развој тргне по малку поинаков пат.

Меѓутоа, за да бидете сигурни, разговарајте со вашиот педијатар доколку вашето дете покажува некој од следниве знаци на можно задоцнување во развојот, ако се чини дека вашето дете изгубило некои од вештините што ги имало во порана возраст, или ако имате други причини за загриженост:

  • Не гледа во вас (контакт со очи)
  • Има тешкотии да слушне или да види некои работи  
  • Не зборува во кратки реченици (најмалку 3 збора заедно)  
  • Има многу нејасен говор  
  • Не следи едноставни упатства  
  • Не сака да си игра со други деца или со играчки и други предмети
  • Не се преправа за време на играта  
  • Не може да трча  
  • Не чкрта или не црта  
  • Не може да држи мали предмети во рака  
References and comments

Референца:

https://raisingchildren.net.au/toddlers/development/development-tracker-1-3-years/2-3-years

Лора Е. Берк (2006), Детски развој (7 -то издание), Алин и Бекон

Dr sci Nirvana Pištoljević (2016), Rani razvoj deteta: treta treba znati, Udruženje pedijatara Srbije, Beograd.