Развіццё пісьменнасці

Развіццё пісьменнасці — гэта вывучэнне гукаў, слоў і мовы. Пісьменнасць — гэта аснова здольнасці вашага дзіцяці чытаць, пісаць, гаварыць і наладжваць зносіны. Вы можаце развіць у свайго дзіцяці раннюю пісьменнасць, размаўляючы з ім, чытаючы і гуляючы з рыфмамі. Ранняе развіццё пісьменнасці звязана са штодзённымі вясёлымі заняткамі, такімі як спевы, размовы і гульні.

Заахвочванне да развіцця пісьменнасці

Развіццё пісьменнасці — гэта жыццёва важная частка агульнага развіцця вашага дзіцяці. Гэта аснова для паспяховага навучання ў школе, зносін з іншымі людзьмі, развіцця незалежнасці, абыходжання з грашыма і працаўладкавання.

Але перш чым ваша дзіця навучыцца чытаць і пісаць, яму неабходна развіць базавыя элементы пісьменнасці — уменне гаварыць, слухаць, разумець, глядзець і маляваць. Дайце дзіцяці падмурак «вуснага маўлення», ведучы цёплыя размовы, выкарыстоўваючы цікавыя словы і чытаючы ўголас.

Па меры сталення дзіця павінна разумець, як звязаны паміж сабой літары і гукі. Для таго, каб гэта адбылося, яму неабходны разнастайны досвед пра:

  • малюнкі і прадметы — як можна выкарыстоўваць словы, каб гаварыць пра іх;
  • літары і словы — іх формы, гукі, назвы;
  • гукі — як словы могуць рыфмавацца. З узростам дзіця даведаецца, што розныя словы могуць пачынацца і заканчвацца аднымі і тымі ж літарамі, могуць разбівацца на часткі, напрыклад на склады, утварацца шляхам змешвання розных гукаў і гэтак далей.

Вы можаце дапамагчы ў развіцці пісьменнасці вашага дзіцяці на ранніх этапах, калі будзеце

  • размаўляць з дзіцем;
  • чытаць разам;
  • гуляць з ім у рыфмы, утвараць розныя гукі.

Цудоўна, калі вы зможаце рабіць гэта так, каб было весела вам абаім.

Маўленчы досвед, які дзеці атрымліваюць да пачатку навучання ў школе, фарміруе магутныя мазгавыя сувязі. Яны выкарыстоўваюцца для развіцця маўлення, мыслення і разумення. Без такіх заняткаў, як размовы, спевы і чытанне, мозг не развівае гэтыя важныя сувязі.

Размовы: іх роля ў развіцці пісьменнасці

Размовы з дзіцем дапамагаюць развіць у яго здольнасць гаварыць, слухаць і разумець.

Што вы можаце зрабіць

  • Капіруйце гукі, якія вымаўляе ваша дзіця. Выкарыстоўваць дзіцячы лепет — гэта нармальна. Гэта падабаецца дзецям і дапамагае ім зразумець механізмы маўлення.
  • Спявайце разам з дзіцем.
  • Размаўляйце з дзіцем пра паўсядзённыя рэчы, якія бачыце, дзеянні, якія робіце разам. Напрыклад: «Давай зараз памыем бялізну», «Паглядзі на чырвоную птушачку» ці «Ням, які смачны ў нас абед».
  • Гаварыце пра пачуцці і абмяркоўвайце іх, напрыклад высветліце, радуецца ваша дзіця ці сумуе.
  • Дзяліцеся з дзіцем гісторыямі. Вы можаце падзяліцца гісторыямі са свайго дзяцінства ці расказаць дзіцяці пра мінулае вашай сям’і. Можна прыдумваць гісторыі па чарзе.
  • Слухайце сваё дзіця. Калі яно задае пытанне, перш чым адказаць, дайце яму магчымасць падумаць самому. Напрыклад, калі ваша дзіця кажа: «Што гэта за скрынка?», вы можаце спытаць: «А як ты сам думаеш, што гэта?».

Чытанне: яго роля ў развіцці пісьменнасці

Чытанне адыгрывае важную ролю ў развіцці пісьменнасці. Чытайце з дзіцем як мага часцей. Лепш за ўсё пачынаць рабіць гэта з нараджэння дзіцяці, але памятайце, што пачаць ніколі не позна.

Што вы можаце зрабіць

  • Для дзяцей малодшага ўзросту выбірайце кнігі, якія можна памацаць, або кнігі з вершаванымі творамі і словамі, якія паўтараюцца.
  • Зрабіце сумеснае чытанне шчаслівым інтэрактыўным досведам — ​​гаварыце такія фразы, як «О, што будзе далей?», «Бачыш дзяўчынку з мячом? У цябе таксама ёсць мяч!».
  • Заахвочвайце дзіця да таго, каб яно трымала кнігу ў руках і гартала старонкі. Гэта дапаможа яму зразумець, што кніга павінна ляжаць пэўным чынам і што старонкі заўсёды гартаюцца ў адным і тым жа напрамку.
  • З дашкольнікамі часам вадзіце пальцам па радку падчас чытання, паказваючы на ​​кожнае слова.
  • Звяртайце ўвагу на ілюстрацыі і расказвайце пра малюнкі, на якія паказвае ваша дзіця.
  • Пераймайце гукі жывёл ці прадметаў і з’яў, пра якія ідзе размова ў кнізе, — весяліцеся!
  • Наведайце бібліятэку — там можна ўзяць шмат розных кніг.

Рыфма: яе роля ў развіцці пісьменнасці

Рыфма — выдатны спосаб, каб навучыць дзяцей разумець сувязь паміж гучаннем слова і тым, як яно напісана.

Што вы можаце зрабіць

  • Гуляйце ў гульні з рыфмамі. Яны дапамагаюць дзецям ацаніць пачатковыя і канцавыя гукі — напрыклад, «рэчка — печка». У такія гульні можна гуляць у любы час — у машыне, у магазіне ці за абедзенным сталом.
  • Гуляйце ў гульні, якія звязаны з гучаннем і рытмам слоў. Можна паспрабаваць гульню «Я шпіён» ці маўленчыя загадкі.
  • Чытайце кнігі з вершаванымі творамі.

Вы можаце прачытаць пра іншыя спосабы развіцця маўлення і пісьменнасці ў раннім узросце. А калі вы турбуецеся, што ў вашага дзіцяці могуць быць праблемы з пісьменнасцю ў раннім узросце, варта пагаварыць з прафесіяналам, напрыклад з урачом ці выхавацелем вашага дзіцяці.