Чаму важна гуляць

Важнасць гульні

Гульня адыгрывае вельмі важную ролю для навучання і развіцця вашага дзіцяці. Калі яно гуляе, яму адкрываецца мноства розных спосабаў і магчымасцей вучыцца і расці.

Гульня таксама дапамагае вашаму дзіцяці:

• умацаваць упэўненасць у сабе;
• адчуваць сябе любімым, шчаслівым і ў бяспецы;
• развіваць камунікатыўныя навыкі, мову і зносіны;
• даведвацца аб тым, як клапаціцца пра іншых і пра навакольнае асяроддзе;
• развіваць фізічныя навыкі.

Вашаму дзіцяці падабаецца гуляць з вамі, але часам яно можа аддаць перавагу гульням у адзіноце. Магчыма, калісьці яно захоча, каб вы проста падзяліліся з ім ідэямі і расказалі, як можна гуляць. А часам у яго будзе ўзнікаць жаданне пагуляць з іншымі дзецьмі. Назірайце за сваім дзіцем, няхай яно будзе галоўным.

Розныя віды гульні

Свабодная гульня без выразнай структуры — лепшы від гульні для маленькіх дзяцей.

Гэта гульня, якая адбываецца проста так, у залежнасці ад таго, што ў дадзены момант цікавіць ваша дзіця. Свабодная гульня не плануецца і дазваляе вашаму дзіцяці выкарыстоўваць сваё ўяўленне і рухацца ў сваім уласным тэмпе.

Прыклады гульняў без выразнай структуры:

• творчыя гульні ў адзіночку ці з кімсьці, у тым ліку мастацкія ці музычныя гульні;
• гульні на ўяўленне — стварэнне домікаў са скрынак або шалаша з коўдраў, пераадзяванне, гульня «не па-сапраўднаму» і г. д.;
• даследаванне новых ці любімых месцаў для гульняў, напрыклад шафаў, двароў і г. д.

Вы можаце падтрымаць такую ​​неструктураваную гульню свайго дзіцяці, даўшы яму матэрыялы для яе (іх неабавязкова купляць, можна знайсці дома). Часам усё, што вам трэба зрабіць, — гэта звярнуць увагу дзіцяці на груду цацак на падлозе ці на стол з алоўкамі і паперай. Часам вы можаце прапанаваць што-небудзь, напрыклад: «Як наконт таго, каб пагуляць, нібыта мы жывёлы? Кім ты хочаш быць сёння?».

Структураваная гульня — гэта іншае. Яна больш арганізаваная і адбываецца ў пэўны час ці ў пэўным месцы. Часта ў ролі галоўнага выступае дарослы; яна таксама можа быць часткай сумеснага баўлення часу цэлай сям’і, калі ўсе яе члены дома.

Прыклады структураванай гульні:

• сямейныя настольныя ці картачныя гульні;
• хатні праект, такі як сумеснае маляванне на вялікім аркушы паперы;
• гульні ў двары з мячамі ці паласой перашкод;
• сустрэчы ў рамках мерапрыемстваў для малых дзяцей і дашкольнікаў у мясцовай бібліятэцы;
• заняткі па танцах, музыцы ці акцёрскім майстэрстве для дзяцей любых узростаў.

Як гульня развіваецца разам з вашым дзіцем

Па меры таго, як ваша дзіця падрастае, змяняецца і тое, як яно гуляе. Ніжэй прыведзены ідэі для дзяцей кожнага ўзросту — ад немаўлятаў да дашкольнікаў.

Ідэі гульняў, якія спрыяюць развіццю дзяцей ва ўзросце ад 0 да 3 гадоў (немаўлят і малых дзяцей)

Для нованароджанага дзіцяці лепшая цацка — гэта вы. Нават калі яно проста глядзіць на ваш твар і слухае ваш голас, гэта для яго ўжо гульня, асабліва калі вы ўсміхаецеся.

Ніжэй прадстаўлены ідэі гульняў і заняткаў з немаўлятамі, а таксама прадметы, якія садзейнічаюць гульні:

• Музыка, песенькі, далікатныя пастукванні па жывоціку дзіцяці падчас спеваў ці звон званочкаў — такія заняткі развіваюць слых і маторыку.
• «Ку-ку» — такая гульня выдатна падыходзіць для сацыяльнага і эмацыянальнага развіцця вашага немаўляці.
• Лёгенька казычыце дзіця; давайце яму мацаць прадметы з рознай тэкстурай, напрыклад, пярынкі, гразь, метал або пенапласт, — гэта развівае дотык.
• Паказвайце немаўляці прадметы рознага памеру, колеру і формы — яны могуць заахвоціць ваша дзіця дацягвацца да іх і хапаць іх.
• Мячы, цацкі, скрынкі і ўстойлівая мэбля — усё гэта можа стымуляваць ваша немаўля поўзаць, уставаць і хадзіць.

Вельмі важна рэгулярна класці груднічка на жывоцік і дазваляць яму гуляць на падлозе. Калі дзіця ляжыць на жываце, у яго ўмацоўваюцца мышцы, яно вучыцца кіраваць імі. Гэта таксама дазваляе яму бачыць і ўспрымаць свет з іншага ракурсу.

Ідэі па арганізацыі гульняў дзіцяці:

• Добра, калі ў распараджэнні дзіцяці будуць вялікія і лёгкія прадметы, напрыклад кардонныя скрынкі, вёдры або надзіманыя шарыкі, — яны могуць заахвочваць ваша дзіця бегаць, будаваць, штурхаць або цягнуць.
• Крэйда, вяроўка, кантэйнеры і музычнае суправаджэнне — усё гэта можа заахвочваць дзіця скакаць, біць нагамі, тупаць, крочыць і бегаць. Крэйдай, напрыклад, намалюйце клеткі, па якіх дзіця будзе скакаць, праз вяроўку яно можа пераступаць, а розныя кантэйнеры можна выкарыстоўваць як музычныя інструменты.
• Абручы, скрынкі ці падушкі падыходзяць для таго, каб караскацца, трымаць раўнавагу, круціцца, качацца ці кружыцца.
• Гульні з пераадзяваннем добра падыходзяць для развіцця ўяўлення і творчых здольнасцей.
• Вадзіце дзіця на пляцоўкі, на якіх ёсць горкі, тунэлі, дзе дзіця зможа поўзаць і даследаваць нешта новае, — гэта будзе спрыяць яго фізічнаму развіццю.

Уключыце любімую музыку, пакуль ваша дзіця гуляе, няхай падпявае і пераймае розныя гукі і рытмы. Спявайце, танцуйце і пляскайце ў ладкі пад музыку разам з вашым дзіцем.

Ідэі гульняў, якія спрыяюць развіццю дзяцей дашкольнага ўзросту

Вось некаторыя ідэі гульняў і заняткаў, а таксама прыклады прадметаў, якія будуць садзейнічаць разумоваму і фізічнаму развіццю вашага дзіцяці дашкольнага ўзросту:

• Для творчай гульні без выразнай структуры выдатна падыходзяць чыстыя бутэлькі з-пад малака, драўляныя лыжкі, пустыя вазоны для пакаёвых раслін, палачкі, скамечаная папера, пластмасавыя вёдры, каструлі і старое адзенне.
• Простыя пазлы і гульні, у якіх неабходна знаходзіць супадзенні, спрыяюць паляпшэнню памяці і канцэнтрацыі ў вашага дзіцяці.
• Алоўкі, нажніцы, папера, клей, старыя часопісы ці рэкламныя ўлёткі — тое, што трэба, каб стымуляваць развіццё ўяўлення і творчых здольнасцей у дзіцяці.
• Лепка з пластыліну (самаробнага ці купленага) або гліны дапаможа вашаму дзіцяці развіваць дробную маторыку.
• Каструлі і патэльні выдатна падыходзяць для арганізацыі танцавальнага канцэрта ці сачынення музыкі.
• Дзіця можа біць па мячах нагамі, кідаць і катаць іх.

Калі дзіця не хоча гуляць

Бываюць сітуацыі, калі дзіця не хоча гуляць, напрыклад, калі яно стамілася ці яму стала сумна ад доўгіх заняткаў адной і той жа справай. Таксама гэта можа быць рэакцыяй на стрэсавыя сітуацыі дома ці ў акружэнні. Звычайна гэта не нагода для хвалявання.

Тым не менш, вам трэба звярнуцца па дапамогу да спецыяліста або педагога вашага дзіцяці ў наступных выпадках:

• ваша немаўля пазбягае інтэрактыўных гульняў, такіх як «Ку-ку»;
• ваша дзіця цікавіцца толькі адной цацкай ці яно робіць з цацкай толькі адно дзеянне, напрыклад, яму цікава зноў і зноў круціць колы ў цацачнай машынкі, замест таго каб катаць яе па пакоі, як іншыя дзеці ў гэтым узросце;
• вашаму дзіцяці дашкольнага ўзросту нецікава гуляць з іншымі дзецьмі або гуляць у гульні «не па-сапраўднаму». Але не забывайце, што некаторыя дзеці саромеюцца ці павольна захапляюцца нечым, акрамя таго, у дзяцей могуць быць розныя інтарэсы ў гульнях.